پیشتازی چین ادامه دارد

فاطمه مقیمی

عضو هیات رئیسه اتاق تهران

چنانچه به آمار تجارت ایران و چین نظری بیندازیم در درمی‌یابیم که در اواخر دهه هشتاد، چین دومین شریک تجاری ایران از منظر واردات کالا و خدمات بوده است. این امر نشان از این دارد که پس از رفع تحریم‌ها، ایران برای تامین نیازهای خود به سمت شرکای چند سال اخیر خود یعنی چین رفته است. در یک تعامل دو سویه چین علاوه بر تامین نیازهای کشور، جای خود را در صنایع مختلف کشور تثبیت کرده و در سال‌های آتی نیز با توجه به رویکرد ایران برای تعامل با کشورهایی که در زمان تحریم بیشترین تعامل را با ایران داشته‌اند، این روند ادامه یافته و تجارت با آنها گسترده‌تر خواهد شد. خصوصا در زمینه جذب سرمایه‌گذاری خارجی به سبب میزان ذخایر ارزی قابل توجه چین و علاقه‌مندی آن کشور در تداوم همکاری با کشور قدرتمند اقتصادی مانند ایران، شاهد افزایش حجم سرمایه‌گذاری‌های چینی‌ها در صنایع نفت و گاز، حمل و نقل و فولاد کشور خواهیم بود.

رکود اقتصادی چین در کوتاه‌مدت بر بورس جهانی تاثیر خواهد گذاشت. همین‌طور با عنایت به اینکه بورس ایران در این تعاملات حضور پر رنگی ندارد، می‌توان گفت که رکود چین تاثیر زیادی بر بورس ایران نداشته است، اما این رکود در میان مدت می‌تواند بر صنایعی چون نفت، پتروشیمی و مواد معدنی ایران که تامین‌کننده مواد اولیه صنایع کشور چین هستند، تاثیر بگذارد. در این‌خصوص در سال ۲۰۱۵ شاهد افت شدید فروش سنگ‌آهن به چین به دلیل همین رکود و وجود رقبای قوی چون استرالیا در این بازارها هستیم. درخصوص سرمایه‌گذاری شرکت‌های چینی نیز می‌توان گفت که رکود تاثیر زیادی بر آن نخواهد داشت و با توجه به بکر و قابل رقابت بودن بازار ایران برای سرمایه‌گذاری ما شاهد تداوم سرمایه‌گذاری شرکت‌های چینی در بازار ایران خواهیم بود.آنچه در بازار رقابتی دنیا مشخص است که ایران از معدود کشورهای جهان است که برای سرمایه‌گذاری مناسب بوده و هر کشوری که دارای مزیت رقابتی و نسبی بهتری باشد می‌تواند در رقابت با کشورهای دیگر از بازار ایران بهره لازم را ببرد. کشور چین و محصولات آن از نظر قیمت دارای رقابت‌پذیری بسیار خوبی هستند و با توجه به حجم بزرگ اقتصاد چین و بهبود کیفیت صنایع آن، این امکان وجود دارد که چینی‌ها در بسیاری از صنایع همچنان حضور پر رنگی را داشته باشند، اما آنچه امروزه بسیار مهم است این است که تاکنون کشور ما به‌دلیل تحریم‌های ظالمانه امکان انتخاب زیادی نداشته و سرمایه‌گذاری‌های مناسبی در صنایع مادر ایران صورت نگرفته ولی امروزه که برجام اجرا شده است، قدرت انتخاب مدیران ایران برای انتخاب شرکت و کشوری که بتواند نیازهای آنان را جواب دهد بسیار افزایش یافته است. ورود کشور‌های غربی قطعا در میزان همکاری با چین تاثیر خواهد گذاشت؛ اما این میزان بالا نخواهد بود و همه صنایع را شامل نخواهد شد، به نظر می‌آید چین همچنان شریک اول تجاری ایران خواهد بود و این روند ادامه خواهد داشت.