مانع آمریکایی در تجارت آزاد
مصوبه جدید کنگره آمریکا علیه ایران که به امضای اوباما، رئیس‌جمهوری این کشور نیز رسید و به قانون لازم‌الاجرا تبدیل شد، در ظاهر صرفا برای اتباع 38 کشور که در پنج سال گذشته به ایران سفر کرده‌اند، محدودیت روادید برای سفر به آمریکا ایجاد می‌کند، اما باطن این مصوبه ضررهای هنگفت اقتصادی متوجه ایران خواهد کرد، به‌طوری که فقط در بخش گردشگری چهار میلیارد دلار به ایران زیان می‌زند. این مصوبه در واقع محدودیت‌های جدیدی علیه ایران اعمال می‌کند که به ویژه در حوزه اقتصادی آسیب‌های جدی به ایران وارد خواهد کرد. بررسی کشورهایی که شهروندان آنها شامل این مجازات آمریکایی شده‌اند، نشان می‌دهد در واقع عمده کشورهای مهم و بزرگ اروپا و همچنین کشورهایی که طی یک سال گذشته برای آغاز دور جدید فعالیت اقتصادی در ایران حاضر شدند،در این فهرست قرار دارند.
ضربه به صنعت گردشگری ایران در پسابرجام
اما چرا این مصوبه، تبعات اقتصادی برای ایران به دنبال دارد. برای پاسخ به این پرسش باید به شرایط کنونی اقتصاد ایران در دوران پساتحریم و اجرای برجام توجه کرد.براساس گزارش سازمان جهانی جهانگردی، ایران رتبه دهم جاذبه‌های باستانی و تاریخی جهان و رتبه پنجم جاذبه‌های طبیعی را برای جذب گردشگر دارا است. برخی معتقدند توسعه صنعت گردشگری بهترین راهکار برای تقویت اقتصاد بدون نفت است. اروپا با یک میلیون و ۷۸۰ هزارگردشگر، جنوب آسیا با ۶۲۱ هزار نفر، آسیای شرقی و اقیانوسیه با ۱۲۵هزار نفر و آمریکا با ۷۰۰۰ نفر گردشگر، مناطق عمده اعزام‌کننده گردشگر به ایران در سال ۲۰۱۳ بودند. علاوه بر این، فضای پسابرجام شرایط تازه‌ای برای توسعه گردشگری ایران فراهم کرده است. به‌طوری که پیش‌بینی موسسه‌های بین‌المللی این است که تقاضای گردشگران خارجی برای سفر به ایران در دوران جدید، رشد چشمگیری پیدا خواهد کرد. در این شرایط که صنعت گردشگری ایران آماده پذیرایی چند برابری گردشگران خارجی (عمدتا اروپایی و آمریکایی) بود؛ قانون جدید آمریکا ممکن است به این صنعت ضربه زده و گردشگران اروپایی و آمریکایی را از سفر به ایران پشیمان کند.

ضربه مصوبه آمریکا به بخش خصوصی
این مصوبه بیشتر به فعالان اقتصادی ۱+۵ و کشورهایی که عضو ۳۸ کشور نامبرده هستند، لطمه وارد کرده است. اتباع این کشورها فضای بسیار مناسب ایران برای سرمایه‌گذاری را از دست می‌دهند در حالی که دوست دارند شرایط مساوی با بقیه کشورها داشته باشند. مصوبه کنگره آمریکا، جریانی برخلاف تجارت آزاد و رقابتی در دنیا است. این در شرایطی است که تمام اقدامات ایران در دوران پساتحریم و بعد از بیانیه لوزان، بر پایه گسترش ارتباطات اقتصادی با دنیا بوده است. ایران به دنبال دو اقدام اساسی در عرصه تجارت با دنیا است؛ اول آنکه وقتی قرار است دنیا به سمتی برود که در آن تجارت آزاد و رقابتی برقرار شود، معنایی ندارد یک کشور از دور برای دیگران تصمیم‌گیری کرده و تعیین تکلیف کند، زیرا زمینه‌های تجارت ایران با دنیا تعریف شده است و اگر قرار باشد کشوری علیه آن مصوبه بدهد، در واقع اقدامی غیرعادلانه انجام داده است، ضمن اینکه صدور مصوبه ازسوی کنگره یک کشور، جایگاه والایی به لحاظ حقوقی برای دنیا ندارد. هم اکنون فعالان اقتصادی در اعتراض به این تصمیم کنگره آمریکا، کمپینی تشکیل داده‌اند که به تمامی کشورهای دنیا این مطلب را منتقل کنند که ایران کشوری کاملا آزاد و مستقل است و از دنیا نیز درخواست می‌کند در شرایط مساوی با دیگر کشورها، با ایران تعامل کند، زیرا این اقدام کنگره، اقدامی غیرمنصفانه در رفت و آمد افراد در دنیا تلقی می‌شود.ما می‌خواهیم به دنیا بگوییم که نباید با بی‌عدالتی، بی انصافی و تصمیمات خودخواهانه و منحصر به فرد، مانع تجارت آزاد و منصفانه در دنیا شویم.

محسن جلال پور
رئیس اتاق ایران