بستر‌سازی برای آزادسازی
قطعا هیچ بنگاه و صنعتی مایل به وضع قیمت برای خود نیست، ولیکن به اعتقاد بنده باید بستر مناسب برای آزاد‌سازی فراهم شود به این معنی که آزاد‌سازی زمانی معنی دارد که محصولات زیادی تولید شده باشند و مشتری حق انتخاب داشته باشد تا اگر بنگاهی قیمت را بالا برد، بلافاصله بنگاه‌های رقیب سهم او از بازار را تصاحب کنند. قطعا در چنین فضایی قیمت بالا معنی نخواهد داشت و خود این رقابت قیمت را کنترل خواهد کرد. در واقع شرط اساسی برای آزاد‌سازی قیمت، رقابتی بودن آن محصول است و در غیر این صورت بنده معتقد به کنترل و نظارت هستم.
از سوی دیگر بسیاری از سیاست‌های نادرست نه تنها صنعت هوایی بلکه حتی صنایعی مشابه مانند حمل نقل ریلی،‌ ناوگان اتوبوس‌ها، صنعت هتلداری و به‌طور کلی سفر در کشور را به ورطه فرسودگی و نابودی کشانده است. زمانی ایران‌ایر حرف‌های زیادی برای گفتن در جهان داشت اما امروز مشاهده می‌شود که ناوگان هوایی بسیاری از کشورهای همسایه از جمله قطر، امارات و ترکیه از ما سبقت گرفته‌اند و صنعت هوایی در کشور فرسوده شده است. نه تنها صنعت هوایی بلکه بقیه صنایع حمل‌و‌نقلی و گردشگری نیز وضعیت مطلوب ندارند. امروز گردشگر به‌دنبال ناوگان‌های امن و لوکس است که در کشور یا وجود ندارد یا تعداد آنها بسیار محدود است. این در شرایطی است که در انجمن تورگردانان بارها تصمیم به راه‌اندازی ایرلاین گرفتیم که این مساله نیاز به دو یا سه هواپیما داشت، ولی مساله ورود به این صنعت با دشواری‌های بسیاری همراه بود و این همان علت اصلی فرسودگی چنین صنایعی است یعنی دولت بهتر است ابتدا ورود به چنین کسب‌و‌کارهایی را تسهیل کند و همچنین اجازه دهد ناوگان‌ها راحت‌تر وارد کشور شوند آنگاه مشاهده خواهیم کرد که این صنایع رونق روزافزون خواهند گرفت و بستر برای آزاد‌سازی فراهم خواهد شد. در بحث اتوبوس، مینی‌بوس و هتل نیز همین بسترها لازم هستند برای مثال وقتی در شهر اصفهان تنها یک هتل ۵ ستاره با کیفیت وجود دارد، طبعا آزاد‌سازی نتیجه بخش نخواهد بود و می‌تواند باعث افزایش قیمت شود.

به همین ترتیب در صنایع دیگر نیز باید دولت میزان عرضه و رقابتی بودن بازار را مد نظر قرار دهد و سپس آزاد‌سازی کند، همچنین باید شرایط مناسب را برای حمل‌و‌نقل و هتل‌های باکیفیت فراهم کنیم. جغرافیای تمدن تاریخی ایران با پراکندگی مواجه است، از طرفی شرایط پروازها در داخل کشور چندان مناسب نیست به همین دلیل بیشتر سفرها در ایران زمینی انجام می‌شود. در هر حال دنیا قوانین داخلی ما را پذیرفته است، ما به آنها می‌گوییم بپوش‌، آنها چشم می‌گویند. می‌گوییم نخور‌، چشم می‌گویند. حداقل در مقابل این محدودیت‌ها ماشین خوب برای آنها فراهم کنیم. از سوی دیگر با تحریم سفر گردشگران روس به ترکیه از سوی دولت این کشور به دلیل ساقط شدن یک جنگنده روس توسط ترکیه، روس‌ها به‌دنبال مقاصد جدیدی برای سفر خود هستند و ایران می‌تواند یکی از این مقصدهای جایگزین باشد. تنها در سال ۲۰۱۴، نزدیک به ۸۰ میلیون گردشگر روس از ترکیه بازدید کردند و بر اساس آمار رسمى، این گردشگران درآمدى نزدیک به ۴ میلیارد دلار را براى ترکیه به ارمغان آوردند. حال با توجه به تنش به‌وجود آمده میان روسیه و ترکیه، ترکیه بخش قابل‌توجهی از گردشگران خود را از دست داده است؛ چراکه روسیه در سال‌های اخیر، از اصلی‌ترین و مهم‌ترین بازارهای هدف گردشگری این کشور محسوب می‌شد. امید است با رفع تحریم‌ها و سیاست‌های صحیح شاهد افزایش گردشگران با رونق توریسم و درآمد بیشتر ارزی در کشور باشیم.

ابراهیم پور فرج
رئیس جامعه تورگردانان