تصمیم اوپک در آخرین نشست خود مبنی بر حفظ سطح تولید تردیدهایی را درباره جایگاه این سازمان مطرح کرد اما نشست چند روز پیش نشان می‌دهد که این تصور، تصور کاملی نبوده است.

ایزاک آرنسدورف






نایلا رازوک

گزارشگران بلومبرگ


از تفاسیر وزرای نفتی این سازمان گرفته تا اتفاقات گوناگون در جریان نشست، همه چیز حاکی از آن بود و هست که اوپک تصمیمی برای تغییر سطح فعلی تولید خود نگرفته است. در حالی که اوپک نقش تنظیم‌عرضه و توازن به بازار را از دست داده، استراتژی اش مبنی بر حفظ سطح تولید هنوز بر بازار تاثیرگذار است. در نتیجه تصمیمات اوپک، قیمت‌های بازار نفت احتمالا باز هم افت خواهد کرد و بعد دوباره بالا خواهد رفت.


هری چیلینگارین، رئیس بخش استراتژی بازارها در «بی ان پی پاریبا» می‌گوید: «اوپک هنوز اهمیت دارد زیرا می‌تواند قیمت‌ها را پایین ببرد و با کاهش سرمایه‌گذاری در میدان‌های هزینه بر، قیمت‌های نفت در آینده را به طور بالقوه بالا ببرد.»


به لحاظ تاریخی، اوپک که تحت نفوذ بزرگ‌ترین عضو خود عربستان سعودی است، همیشه برای بالا بردن قیمت‌ها تولید خود را کاهش می‌داده است. اما خیز پیش‌بینی نشده تولید نفت شیل ایالات متحده، جنگ بر سر سهم در بازار را افزایش داده است. این جنگ نه تنها میان تولیدکنندگان نفت غیرمرسوم شکل گرفته، بلکه میان خود اعضای سازمان نیز در جریان است.


البته جرج پری، کارشناس ارشد موسسه بروکینگز می‌گوید: «آنها هنوز در حال برگزاری نشست هستند، اما اگر این نشست‌ها قرار نیست تولید را کنترل کنند، پس دیگر آن اهمیتی را که در ۴۰ سال گذشته داشتند ندارند. اعضای اوپک اکنون در تلاش هستند بقیه تولیدکنندگان را به کاهش تولید وادار کنند.» فراسیسکو بلانش، رئیس بخش پژوهش‌های «بانک آمریکا» می‌گوید که اوپک به دلیل اختلافات داخلی و خطر نفت شیل، توانایی خود در کنترل قیمت‌ها را از دست داده است.


این در حالی است که اد مورس، رئیس بخش پژوهش کالاها در «سیتی گروپ» می‌گوید: «هنوز برای مرثیه خواندن برای اوپک زود است. اما می‌توان بر بالین آن نگران بود. سعودی‌ها سقوط قیمت‌های نفت را انتخاب کرده‌اند، اما این اقدام را به عنوان اقدامی دفاعی انجام داده‌اند.»


علی النعیمی در ابتدای ماه ژوئن گفت که استراتژی عربستان جواب داده است و نشانه‌هایی وجود دارد که حق با اوست. تعداد چاه‌های نفتی ایالات متحده از ماه اکتبر ۶۰‌درصد سقوط کرده و به کمترین میزان در ۵‌سال گذشته رسیده است. تولید نفت شیل از ماه مه رو به افت گذاشته و سهام شرکت‌های نفتی نیز در بازارهای دارایی عملکرد بدی داشته است.


با این حال این قربانی کردن قیمت‌ها توسط اوپک، می‌تواند برای این سازمان نیز هزینه‌بر باشد. عربستان سعودی با این استراتژی به ذخایر ارزی خود آتش زده است. جیووانی استانووو، تحلیلگر «یو بی اس» می‌گوید: «این استراتژی نتوانسته باعث زانو زدن تولیدکنندگان نفت غیرمرسوم شود و به شدت برای اوپک هزینه‌زا بوده است. اوپک همچنان مهم است، اما دیگر تولیدکننده تعیین‌کننده بازار نیست. پس اوپک اکنون نقش متفاوتی با گذشته دارد.»