میلیاردرهای ورشکسته

تیانا سرافین مترجم: وحید امیری منبع: فوربس آخرین باری که اوکراین ابرتورم را تجربه کرد، اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی بود، زمانی که پس از دهه‌ها قیومیت نظام کمونیستی بر این سرزمین، اوکراین در جست‌وجوی آن بود که دریابد اقتصاد بازار چیست؟ پس از آن کارآفرینان متنفذ کشور بر دارایی‌های ارزان چنگ زدند و ثروت‌های میلیارد دلاری را برای خود شکل دادند. حالا با گذشت دو دهه، ابرتورم بازگشته است. ارزش گریونا از آغاز سال ۲۰۱۴ تاکنون تا ۷۰ درصد سقوط کرده است و همان کارآفرینان از روند معکوس پیش آمده در عذابند چون میلیاردها دلار را به‌خاطر افت ارزش پول اوکراین از دست داده‌اند. البته از دست رفتن این پول‌ها در مقایسه با از دست رفتن جان‌ها در شرق اوکراین که با روسیه در جنگ است، چیزی نیست. روسیه، کریمه را به سرزمین خود الحاق کرده و دارایی‌های آن را مال خود دانسته است. جدایی‌طلبان نیز به پشتوانه روسیه به کل شهرهای منطقه خسارات زیادی وارد کرده‌اند.

چشم‌انداز سیاسی و اقتصادی اوکراین تیره و تار است. فساد گسترده و سال‌ها سوءمدیریت موجب شده است که این کشور به عمیق‌ترین رکود خود از سال ۲۰۰۹ تاکنون فرورود. برآوردها نشان می‌دهد اقتصاد اوکراین در سال ۲۰۱۴، ۷ درصد کوچک شده است و پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که تولید ناخالص داخلی این کشور در سال ۲۰۱۵ تا ۵ درصد افت کند. بخش مالی دولتی اوکراین در سال ۲۰۱۴ به‌شدت کوچک شد و انتظار می‌رود کسری بودجه دولت به حدود ۱۲ درصد تولید ناخالص داخلی آن برسد.

اغلب بخش‌های اقتصاد اوکراین در حال کوچک شدن هستند، به‌ویژه بخش صنعت که میلیاردرهای اوکراینی بیشتر دارایی‌های خود را در آن نهاده‌اند. هیچ تعجبی ندارد که مجموع ارزش خالص دارایی‌های میلیاردرهای اوکراین ۴۰ درصد کاهش یافته و چهار نفر از میلیاردرهای سابق اوکراینی از فهرست میلیاردرهای ۲۰۱۵ فوربس حذف شده‌اند. پترو پوروشنکو از جمله یکی از این افراد است. کارخانه شکلات‌سازی او با نام «روشن» دیگر ارزش یک میلیارد دلاری سال گذشته‌اش را ندارد چون فروشش افت کرده و هزینه‌ها افزایش یافته است. پوروشنکو اعلام کرده است که قصد فروش کارخانه‌اش را دارد. یکی دیگر از میلیاردرهایی که نامش از فهرست امسال فوربس حذف شده «کنستانتین ژراگو» است که پس از الحاق کریمه و همزمان با نخستین دور ملی‌سازی دارایی‌ها، کارخانه کشتی‌سازی خود را در کریمه از دست داد. اما ثروتمندترین فرد اوکراین به نام «رینات احمدوف» بیشترین پول را از دست داده است. بیشتر وام‌ها و بدهی‌های او به دلار بوده است و سقوط آزاد گریونا به او ضرر زیادی زده است. اما اموال او در بخش شرق اوکراین بیشترین آسیب را دیده است. شرکت حمل و نقل او گزارش کرده است که میزان حمل و نقل آن در داخل اوکراین ۲۴درصد افت کرده و این افت در منطقه دونتسک که بیش از همه درگیر جنگ بوده، تا ۵۲ درصد بوده است.

« ویکتور پینچوک» به‌رغم از دست دادن ۵۳ درصد از دارایی‌های خالص خود در شرکت لوله‌سازی‌اش، به یکی از قدرتمندترین مبارزان برای توسعه جامعه مدنی اوکراین تبدیل شده است و با شرکت در اجلاس داووس و برگزاری جلسات سالانه خود موسوم به جلسات یالتا، تلاش می‌کند تا اوکراین را بیش از پیش با اتحادیه اروپا یکپارچه کند.

اما همه کارشناسان بر این باورند که آنچه امروز اوکراین بیش از هر زمان دیگری به آن نیاز دارد، حل و فصل مناقشات نواحی شرقی، دریافت کمک‌های خارجی و ایجاد اصلاحات ساختاری است و در غیر این صورت هزینه‌های جنگ بیش از این خواهد بود.