رقابتی از آسیا تا اروپا

جاگدو سینگ سیدو معاون دبیر تحریریه استار تعدادی از بانک‌های مرکزی در ماه‌های گذشته اقداماتی را برای تغییر ارزش پول خود انجام داده‌اند. بانک‌های مرکزی در مواجهه با کاهش رشد و تورم- دربرخی کشورها تورم ثابت و در برخی تورم منفی- رو به اقداماتی آورند که عمدتا شامل کاهش نرخ‌های بهره یا تزریق نقدینگی به نظام مالی می‌شد. از ژاپن که محرک‌های پولی خود را افزایش داده گرفته تا سنگاپور که ترمز رشد پول خود را در برابر سبدی از ارزها کشیده همه در حال تغییر سیاست‌های پولی خود بوده‌اند. تقویت پول برخی کشورها باعث شده که برخی از شکل‌گیری جنگی ارزی سخن بگویند.

استفاده از ارزش ارزها برای بهبود شرایط اقتصادهای تجارت محور پس از کاهش رشد اقتصادی جهان محبوب شده است. صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی رشد جهانی را از ۸/۳ به ۵/۳ برای سال جاری کاهش داده است. این نهاد چنین چشم‌اندازی را با توجه به کاهش رشد چین، اروپا و تعدادی از اقتصادهای نوظهور ارائه داده است. این کاهش رشد بر چشم‌انداز پول کشورهای صادرات محور اثرگذار بوده است. از سوی دیگر بانک مرکزی اروپا هم در نشست ۲۲ ژانویه خود برنامه تسهیل کمی را تصویب کرد تا رشد را به اتحادیه اروپا بازگرداند. کارآمدی این سیاست زیر سوال است، اما نتیجه فوری آن ادامه سقوط یورو بود که ماه‌ها در برابر دلار در حال تضعیف بود.ژاپن سیل نقدینگی را به بازار روانه کرده تا رشد و تورم را با تسهیل کمی خاص خود به این کشور بازگرداند، نتیجه ضعف قابل توجه ین در بازار بوده است. کاهش شدید ارزش ین در برابر دلار باعث دشواری‌هایی در کره جنوبی شده که شانه به شانه این کشور در بازار صادرات رقابت می‌کند. آنچه به کشورها اجازه داده برای کاهش نرخ‌های بهره خود اقدام کنند کاهش تورم بوده است. سقوط قیمت‌های نفت خام از ماه ژوئن فشار تورمی را در تمام جهان کاهش داده، چراکه انرژی مسوول بیشترین بخش تورم است. بر اساس داده‌های شاخص MSCI، از ۵۰ کشور تحت پوشش این شاخص ۱۸ کشور اقدام به کاهش نرخ‌های بهره خود کرده‌اند.بانک مرکزی هند که سیاست‌گذاری وهدف‌گذاری نرخ تورم رابرعهده دارد، ماه ژانویه نرخ‌های بهره خود را کاهش داد. هند دانمارک دانماکر، سوئیس، کانادا، مصر و ترکیه اقدام به این کار کرد. پس از این بود که سنگاپور به فکر کاهش سرعت رشد پول خود مقابل سبدی از ارزها افتاد که باعث سقوط دلار سنگاپور مقابل دلار ایالات متحده شد. افت تورم دلیل اصلی این تصمیم «مرجع پولی سنگاپور» بود، اما شمار قابل توجهی از بانک‌های مرکزی اقدامات خود را به افزایش قدرت رقابت مرتبط نمی‌دانند. این فشار در تایلند هم احساس می‌شود، جایی که پول قوی کمکی به صادرات نکرده است. صادرات این کشور در سال ۲۰۱۴ حدود نیم درصد کاهش یافت. وزیر دارایی این کشور اخیرا گفته که بانک مرکزی این کشور باید هزینه وام گرفتن را کاهش دهد. او همچنین اشاره کرده که صادرات این کشور تحت فشار کاهش ارزش برخی پول‌ها قرار گرفته است. پزوی فیلیپین و بات تایلند دو ارزی هستند که در این منطقه شاهد تقویت خود مقابل دلار بوده اند. دلیل این رشد عوامل بنیادین اقتصاد داخلی بوده است. فیلیپین به اندازه مالزی، اندونزی و تایلند به بازار کالاهای پایه وابسته نیست، بلکه در سال گذشته قوی‌ترین رشد خود از دهه ۱۹۵۰ را ثبت کرده است. این کشور در سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴، ۲/۷ و ۱/۶ درصد رشد کرده است. تایلند هم پس از رهایی از خرابی‌های سیل و ناآرامی‌های سیاسی دوباره برای سرمایه‌گذاران جذاب شده است. بازار سهام تایلند هم اکنون از بورس مالزی بزرگ‌تر است.