تسلط بر ۶۰ درصد نفت سوریه
لُوَی الخطیب مشاور ارشد پارلمان فدرال عراق «لُوَی الخطیب» مشاور ارشد پارلمان فدرال عراق در امور سیاست‌های انرژی و اصلاح اقتصادی است و همچنین پایه‌گذار موسسه «انرژی عراق» است. او تحلیل خود را برای سی. ان. ان به‌صورت سوال مطرح کرده و خود نیز پاسخ می‌دهد. حملات نیروهای ائتلاف چه تاثیری بر پالایشگاه‌های نفتی که داعش در دست دارد خواهد داشت؟
تاثیر این حملات بر پالایشگاه‌های نفت داعش بسیار زیاد و جدی خواهد بود. اگر نیروهای ائتلاف بتوانند امکانات و کاروان‌های نفتی را که در جاده‌ها به قاچاق می‌پردازند هدف قرار دهند، به شکل چشمگیری می‌توانند تولید و عرضه منظم نفت را مختل سازند.
لُوَی الخطیب مشاور ارشد پارلمان فدرال عراق «لُوَی الخطیب» مشاور ارشد پارلمان فدرال عراق در امور سیاست‌های انرژی و اصلاح اقتصادی است و همچنین پایه‌گذار موسسه «انرژی عراق» است. او تحلیل خود را برای سی.ان.ان به‌صورت سوال مطرح کرده و خود نیز پاسخ می‌دهد. حملات نیروهای ائتلاف چه تاثیری بر پالایشگاه‌های نفتی که داعش در دست دارد خواهد داشت؟
تاثیر این حملات بر پالایشگاه‌های نفت داعش بسیار زیاد و جدی خواهد بود. اگر نیروهای ائتلاف بتوانند امکانات و کاروان‌های نفتی را که در جاده‌ها به قاچاق می‌پردازند هدف قرار دهند، به شکل چشمگیری می‌توانند تولید و عرضه منظم نفت را مختل سازند. اگر بمباران‌ها ادامه یابد، بر عرضه انرژی تاثیر خواهد داشت و مانع جابه‌جایی سریع و سوخت مورد نیاز اجتماعات تحت کنترل داعش خواهد شد. گفته می‌شود اکنون حدود ۸ میلیون نفر در عراق و سوریه تحت کنترل داعش زندگی می‌کنند. این منطقی است که به جای حوزه‌های نفتی، پالایشگاه‌ها هدف قرار گیرد، چرا که نفت خام نمی‌تواند داخل باک خودرو ریخته شود و آن را به حرکت در آورد. نفت خام را می‌توان فروخت، اما نفت پالایش شده بسیار با ارزش‌تر است.
داعش چقدر نفت در کنترل خود دارد؟
داعش که اکنون بر مناطق وسیعی از شرق سوریه کنترل دارد ۶۰ درصد از دارایی‌های نفتی این کشور را در دست داشته و ۵۰ هزار بشکه در روز تولید نفت دارد. این ظرفیت کامل نیست: براساس ارقام موسسه انرژی عراق، پیش از جنگ، این دارایی‌ها از کل ۳۸۵ هزار بشکه نفت، حدود ۲۲۰ هزار بشکه در روز تولید می‌کرد. با این حال، داعش حوزه‌های مهم نفتی مانند العُمَر، تاناک و شدادی را در کنترل خود دارد. داعش همچنین در شمال و نیمه غربی عراق حدود ۲۵ هزار بشکه نفت در روز تولید می‌کند، اما این تنها بخش کوچکی از کل تولید نفت عراق است. این نفت راه خود را به اقتصاد جهانی از طریق کریدور جنوبی ترکیه یافته است. این منطقه دارای «اقتصاد سیاه» به خاطر معاملات نفتی‌اش، قاچاق عتیقه جات و آثار باستانی عراق و سوریه و نیز وارد کردن هزاران نیرو به این دو کشور، شهره خاص و عام است. بسیاری از ناظران شاهدند که ترکیه چشم بر این منطقه‌ای که کل خاورمیانه را بی‌ثبات می‌کند بسته است. جنوب ترکیه برای درمان زخمی‌های داعش تبدیل به بهشت امنی برای آنها شده و اینجا دروازه ورودی پیکارجویان خارجی و قطب مالی‌ای است که ۳ میلیون دلار در روز پول نفت برای داعش به ارمغان می‌آورد.
چه کاری برای مقابله با بازار سیاه نفت باید انجام شود؟
حال که داعش در حمل و نقل نفت از عراق شرکت یافته، کردستان عراق باید به شکل بهتری از مقررات فدرال پیروی کرده و مانع هرگونه حمل‌و‌نقل غیر مجاز نفت و بدون اجازه مقام‌های کردستان برای صادرات شود. این خطر هست که نفت ممکن است با چیزهای دیگری مخلوط شده و به بازار سیاه ترکیه قاچاق شود. علاوه بر این، آمریکا و شورای امنیت باید اقدامات سفت و سختی را در مورد کشورهایی به اجرا درآورند که مرزهای خود را به روی بازار سیاهی که به تروریسم بین‌المللی و فراملی یاری می‌رساند نمی‌بندند.
عراق یک وزیر نفت جدید دارد. او چه کمکی می‌تواند بکند؟
در ماه سپتامبر، عادل عبدالمهدی، به‌عنوان وزیر نفت منصوب شد. او در روز اول حضور خود از پالایشگاه محاصره شده «بیجی» دیدار کرد. این پالایشگاه از زمان اشغال تکریت به دست داعش در دو ماه پیش تحت محاصره بود. عبدالمهدی یک سیاستمدار ارشد است که در زمینه اقتصادی هم سابقه دارد و انتصاب او خبری خوش برای شرکت‌های بین‌المللی بود. با این حال به‌عنوان یک مقام غیرنفتی، مهارت‌های رهبری اش باید به محک آزمون گذاشته شود.
آیا او می‌تواند بر مبارزه با داعش تاثیربگذارد؟
اگرچه وزارت نفت چند هزار نیروهای امنیتی وابسته دارد، اما کارشان مبارزه با تروریسم نیست؛ آنها برای این ماموریت تربیت نشده‌اند. این کار بر عهده نیروهای ویژه عراق، سرویس‌های اطلاعاتی و ارتش است. با این حال او می‌تواند کمک کند. مردم استان‌های سنی‌نشین با سه موضوع دست به گریبان هستند: داعش، فقدان مصالحه و آشتی، آینده اقتصادی مبهم. عبدالمهدی می‌تواند کار زیادی برای بیرون کردن داعش از استان‌های سنی نشین انجام دهد و این هم با افزایش و ترویج پروژه‌های نفتی است که به بومی‌ها شغل و فرصت‌های سرمایه‌گذاری ارائه می‌دهد. او می‌تواند با قبایل بومی و تاجران و فعالان اقتصادی دست به تعامل زده و طرح‌هایی برای بازسازی استان‌های آنها ارائه دهد؛ چیزی که باید به‌عنوان بخشی از دستور کار گسترده آشتی انجام گیرد. عبدالمهدی می‌تواند از این واقعیت آسوده باشد که حدود ۹۰ درصد تولید نفت عراق در جنوب این کشور است و ۱۰ درصد در منطقه خودمختار کردستان می‌باشد؛ بنابراین بخش عمده‌ای از مراکز تولید بسیار غول پیکر عراق در امن و امان است. اما بدون حل و فصل وضعیت امنیتی در مناطق تحت کنترل داعش، آغاز این برنامه‌ها غیرممکن است چه برسد به توسعه نفت و گاز در بخش‌های بالادستی در مناطق جنگی.
شرایط انتخاب عبدالمهدی چیست؟
وقتی داعش به بخش‌های سنی نشین عراق حمله کرد، شورش سُنی‌های هوادار داعش به آنها کمک کرد که مناطق گسترده‌ای را زیر نفوذ خود بگیرند از جمله هفت میدان نفتی با ظرفیت کامل ۸۰ هزار بشکه در روز در موصل، تکریت و سرزمین‌های هم مرز با کردستان. در پایان ماه ژوئن، گزارش شد که ۲۰ هزار بشکه از میدان «اجیل» قاچاق شده و بشکه‌ای ۲۵ تا ۶۰ دلار فروخته شده. بعدها، داعش از حوزه‌های نفتی حمرین، قیاره، عین‌زلاح و بوتما استفاده کرده و تولید نفت در مناطق تحت کنترل خود را به ۴۰ هزار بشکه در روز رساند. با کمک واسطه‌های محلی- که کنترل زنجیره عرضه را با استخراج و حمل‌و‌نقل نفت، حمل‌و‌نقل حمل و نقل آن در قلمرو این گروه با تانکر، پرداخت در ایست بازرسی‌های مرزی و اقدام به فروش- بخش شمالی شبه جزیره عربستان به منطقه سیاه اقتصادی تبدیل شده که تروریسم فراملی را تامین مالی می‌کند؛ تروریسمی که داعش و سایر گروه‌های منشعب از القاعده بازوان آن هستند. درآمدهای نفتی، داعش را قادر کرده که نیرو بگیرد و تخمین زده می‌شود که اعضای این گروه ۳۰ هزار نفر باشد.
ارسال نظر