بازار پرسود فرمول یک
اما در پس این تحول شگرف یا بهاصطلاح از فقر به ثروت رسیدن، یک کنایه نهفته است؛ لیبرتیمدیا با کاستن از جوانب کاپیتالیستی این رقابتها و اعمال سیاستهایی در راستای برابری، آن را سرمایهپذیرتر کرده است. این شرکت هدف اصلی خود را تقویت و زمینهسازی برای رقابت بیشتر و منصفانهتر در پیست مسابقه و محدودکردن رقابت در خارج از پیست عنوان کرده است. امروز در ایالاتمتحده رقابتهای فرمولیک هر روز طرفداران جدیدی پیدا میکند. شکی نیست که پخش مستند معروف نتفلیکس با عنوان «رقابت برای بقا» و انتشار اخبار مربوط به تکمیل پروژه فیلم جدید برت پیت با موضوع فرمولیک، در افزایش میزان اقبال و علاقه به این مسابقات تاثیرگذار بوده است.
شرکت لیبرتی مدیا بعد از پرداخت مبلغ ۴.۴میلیارد دلار در سال ۲۰۱۷ بابت حقوق تجاری سهام گروه فرمولیک، ارزش بازار گروه فرمولیک تحت مالکیت لیبرتی مدیا را به بیش از ۱۶میلیارد دلار ارتقا داده است. در این میان، ارزش تیمهای فرمول در بازار نیز رو به افزایش است. لارنس استرول، تاجر میلیاردر کانادایی و مالک تیم فرمولیک، براساس گزارشها در حال مذاکره برای فروش بخشی از سهام اقلیت استونمارتین است که همین اقدام میتواند ارزش دلاری تیم را به بیش از یکمیلیارد پوند افزایش دهد. شرایطی که از این نظر عجیب به نظر میرسد که ارزش این تیم فرمولیکی در بازار را با شرکت سازنده خودروهای لوکس بریتانیایی که استرول مالک آن است یکسان میسازد.
بااینحال، اگر به این فکر کنید که چرا سرمایهگذاران اغلب از شرکتهای خودروسازی دوری میکنند، باید گفت این صنعت بهشدت سرمایهبر است و رقابت شدید میتواند به سوددهی آسیب برساند. به همین دلیل لیبرتیمدیا، با کپیبرداری از برخی جنبههای مربوط به اداره و برگزاری رقابتهای ورزشی در ایالاتمتحده، در واقع توانست در روند برگزاری رقابتهای فرمولیک، تحولی بزرگ ایجاد کند. این گروه از سال ۲۰۲۱ به بعد، موفق شد تیمهای شرکتکننده در فرمولیک را مجاب کند که پذیرای شرایط عادلانهتر رقابت از جمله قائلشدن سقف پرداخت حقوق به رانندگان تیمها بهعنوان دستمزد و هزینههای انجامشده روی سیستم قوای محرکه موتور باشند.
در همین راستاست که تیمهای مشهور فرمولیک مثل فراری، مرسدس و رد بول نیز متقاعد شدند تقسیم عادلانهتر حقوق رسانهای و هزینههای تبلیغ رقابتها را بپذیرند که به تشکیل صندوق سالانه جوایز با بودجه 1.2میلیارد دلاری منجر شد.در حالی که هنوز انگیزههای مالی قابلتوجهی برای برندهشدن در مسابقات وجود دارد و تیم فراری و دیگران هنوز هم بهخاطر نتایج گذشته سهم بیشتری مبالغ دریافتی دارند، رقبای جدید بر مبنای پایه مالی پایدارتر رقابت میکنند. از نگاه نظری، اکنون ۱۲تیم امکان حضور در این رقابتها را دارند؛ اما با تشویق مدیران فعلی که نگران ازدسترفتن سهم خود از کیک بزرگ این رقابتها هستند، گروه فرمولیک محدودیتهای بیشتری برای ورود تیمهای تازهوارد وضع کرده است. بهعنوانمثال، تیمهای جدید، برای ورود به رقابتها، باید هزینه ورودی به میزان ۲۰۰میلیون یورو پرداخت کنند؛ بااینحال برخی تیمهای حاضر استدلال میکنند که مبلغ ورودی به رقابتها باید خیلی بیشتر از این سقف باشد.در حالی که گروه فرمولیک تلاش دارد تصویر پایدارتری از این رقابتها به افکار عمومی ارائه کند، قرار است از سال ۲۰۲۶، خودروها از سوخت و نیروی محرکه برقی بیشتری استفاده کنند و حتی آئودی فولکسواگن AG و شرکت فورد موتور در حال آمادهشدن و زمینهسازی و مذاکره برای ورود به این مسابقات هستند.
در این میان، به لطف افزایش اقبال جهانی به این ورزش، بهویژه در ایالاتمتحده، تیمها توانستهاند در مورد قراردادهای اسپانسری سودآورتر، از جمله با شرکتهای فناوری دارای جیبهای پرپولتر مذاکره کنند. ماه گذشته، فراری با شرکت اچپی بهعنوان اسپانسر اصلی خود قرارداد امضا کرد تا بتواند از فصل آینده، دستمزد جدید لوئیس همیلتون را پوشش دهد. از جمله حامیان مالی مکلارن، گوگلآلفابت است، در حالی که مرسدس با واتساپ متعلق به شرکت متا وارد شراکت شده است.
درست است که همه تیمهای فرمولیک به سودآوری یکسانی نرسیدهاند؛ اما اکثر آنها وضعیت مالی بهتری دارند. بهعنوانمثال، مطابق آمار شرکت مرسدسبنز گرندپری با مسوولیت محدود که عملیات آن شامل تیم مسابقه و بخش خدمات مهندسی میشود، در سال ۲۰۲۳ به بازده عملیاتی ۲۱درصدی با درآمد ۵۴۶میلیون پوندی دست یافت که رقمی بالاتر از سود بهدستآمده از محل فروش خودروهای لوکس ساخت گروه مرسدسبنز در جهان بوده است.
امروز مکس ورشتاپن از تیم ردبول همچنان عنوان قهرمانی خود را در رقابتهای فرمولیک حفظ کرده است؛ اما آینده ممکن است نگرانکننده باشد. تا زمانی که حقوق پرداختی به رانندگان در ورزش ایالاتمتحده محدود نشود، تورم دستمزد ممکن است عدالت و ثبات مالی ورزش را به خطر بیندازد. دستمزد همیلتون برای پیوستن به تیم فراری از مرسدسبنز فاش نشده است؛ اما این چهرهها معمولا جزو پردرآمدترین ورزشکاران جهان هستند. البته جای تعجب نیست که رانندگانی که زندگی خود را به خطر میاندازند با برابری دستمزد مخالفند. با همه این احوال، به نظر نمیرسد این ریسکها، سرمایهگذاران و خودروسازان را از ادامه تلاش برای افزایش مبلغ پیشنهادی در راستای خرید حق امتیاز تیمها منصرف کند.