اتحاد نانوشته کردها با اماماوغلو
سکولارها که تازه در انتخابات سال ۲۰۲۳ شکست خورده بودند اصلا امید نداشتند که بتوانند در این دوره از انتخابات پیروزی قاطعی به دست آورند؛ اما رأی‌گیری ۳۱مارس نشان داد که مردم ترکیه از مسیر سیاست‌‌‌های امروز (حزب حاکم) خسته شده‌‌‌اند. اولین کسی که پیروز شد، منصور یاواش، شهردار فعلی آنکارا بود که در نهایت با کسب ۶۰درصد آرا نسبت به رقیب اصلی خود از حزب عدالت و توسعه، کرسی خود را حفظ کرد. رقیب وی از این حزب اسلام‌‌‌گرا، ۳۱درصد آرا را به دست آورد. در استانبول نیز سناریوی مشابهی رقم خورد و اکرم اماماوغلو، شهردار کاریزماتیک آن توانست کرسی خود را حفظ کند و در برابر هزاران نفر از هواداران خود، کت خود را از تن دربیاورد و برای آنها سخنرانی پیروزی سر دهد.
شهردار خطاب به جمعیت، در بزرگ‌ترین شهر و پایتخت فرهنگی کشور ترکیه گفت: «شما در را به روی ظهور دموکراسی، برابری و آزادی باز کردید... امید را در صندوق‌های رأی شعله‌‌‌ور کردید» و افزود که انتخابات بازنده‌‌‌ای نداشت. حزب جمهوری‌خواه خلق در ۳۶استان از ۸۱استان ترکیه پیروز شد و در بسیاری از پایگاه‌‌‌های حزب عدالت و توسعه، کرسی به دست آورد و در مجموع ۳۷.۷درصد آرا را کسب کرد، در حالی که حزب عدالت و توسعه ۳۵.۵درصد آرا را به دست آورد. میزان مشارکت کمتر از انتخابات عمومی سال گذشته بود، اما همچنان نسبتا بالا بود؛ به‌ویژه در مقایسه با برخی از دموکراسی‌‌‌های غربی. میزان مشارکت در ترکیه در این دوره از انتخابات ۷۷درصد بود. صدا دمیرالپ، استاد علوم سیاسی دانشگاه ایشیک، به نیوعرب گفت: «از سال ۱۹۷۷، حزب جمهوری‌خواه خلق ترکیه هرگز انقدر قوی نبوده است.» او افزود: «این لحظه مهمی است که فکر می‌‌‌کنم پیامدهای مهمی در سیاست ملی خواهد داشت.»
او ادامه داد: «رأیدهندگان سیگنال واضحی از نارضایتی خود به دولت ارسال کردند. بخشی از آن اقتصادی است، اما مسائل دیگری مانند حقوق زنان نیز وجود دارد و جوانان پیروز انتخابات بودند.» اردوغان در انتخابات ملی توانست رأیدهندگان را متقاعد کند که این موضوع امنیت ملی است و رأی دادن به مخالفان، منافع ملی ترکیه را به خطر می‌‌‌اندازد. بنابراین بسیاری از رأیدهندگان، با وجود اینکه از عملکرد دولت راضی نبودند، رفتند و به هر حال [در سال ۲۰۲۳] به اردوغان رأی دادند. اردوغان در سخنرانی خود شکست حزبش را پذیرفت و گفت که دولت مرکزی با شهرداران منتخب همکاری خواهد کرد. او گفت: «ما اشتباهات خود را اصلاح و کاستی‌‌‌های خود را برطرف خواهیم کرد.»
هشدار به اردوغان
اماماوغلو پیش از این در سال ۲۰۱۹، پس از اعتراض حزب عدالت و توسعه و درخواست برای برگزاری مجدد، با ادعای بی‌‌‌نظمی، به پیروزی چشمگیری دست یافته بود. رقابت روز یکشنبه بین اماماوغلو و مورات کوروم، نامزد اردوغان، نه‌تنها به دلیل اهمیت نمادین و اقتصادی استانبول -جایی که اردوغان کار خود را به عنوان شهردار آغاز کرد- محوری تلقی شد، بلکه به این دلیل که اماماوغلو به‌‌‌عنوان فردی پیشرو برای انتخابات سال ۲۰۲۸ در نظر گرفته شده است، انتخابات در استانبول اهمیت بسزایی داشت. استانبول شهر رئیس‌‌‌جمهورساز است. اماماوغلو هم از نظر محبوبیت بزرگ‌تر از حزب خودش است و تمایل دارد رأی‌‌‌دهندگانی را فراتر از پایگاه سنتی حزب جمهوری‌خواه در کلان‌شهر ۱۶میلیونی جذب کند.
دمیرالپ گفت: «اماماوغلو موفق شد با رأیدهندگان کرد در استانبول ارتباط برقرار کند، اگرچه هیچ اتحاد رسمی در سطح حزب وجود نداشت.» او افزود: «او راه‌‌‌حلی برای مساله کردی پیشنهاد نکرد، اما در سطح احساسی و نه لزوما در سطح ایدئولوژیک با رأیدهندگان کرد ارتباط برقرار کرد.» برای بسیاری از مفسران، نتایج روز یکشنبه بیشتر نشان می‌دهد که نامزدها مهم هستند و کمال کیلیچداراوغلو نامزد اشتباهی بود که نتوانست رهبری کاریزماتیک اردوغان را در سال ۲۰۲۳ به چالش بکشد. سلیم چِویک، یکی از همکاران مرکز مطالعات کاربردی ترکیه در موسسه «SWP» برلین، به نیوعرب گفت: «نامزدها نقش بزرگی دارند، اما عوامل دیگری نیز وجود دارد.» او گفت: «در انتخابات محلی، حامیان حزب عدالت و توسعه می‌‌‌توانند برای ارسال پیام به اردوغان رأی ممتنع دهند؛ کاری که در انتخابات عمومی انجام نمی‌‌‌دهند.» او ادامه داد: «دلیل دیگر این است که در آستانه انتخابات سال گذشته، هزینه‌های انتخاباتی زیادی مانند افزایش دستمزدها، حقوق بازنشستگی پیش از موعد و اعتبارات ارزان وجود داشت.
اما این‌‌‌بار، احتمالا به دلیل خالی بودن خزانه، هزینه زیادی صرف نشد.» صدا دمیرالپ، استاد علوم سیاسی، استدلال می‌کند که با از دست دادن استانبول برای یک دوره دیگر، به دست آوردن قلب و ذهن رأیدهندگان از طریق مزایای اقتصادی بیشتر برای حزب عدالت و توسعه دشوار خواهد بود. دمیرالپ افزود: «این دلیل دیگری است که فکر می‌‌‌کنم این پیروزی اپوزیسیون پیامدهایی در سیاست ملی خواهد داشت و برای چشم‌‌‌انداز دموکراسی‌‌‌سازی مجدد ترکیه تاثیرگذار است.» احمد اوزتورک، مدرس ارشد سیاست و روابط بین‌الملل دانشگاه متروپولیتن لندن هم گفت: «شکست دادن دولت در سیستم‌های استبدادی بسیار دشوار است.» او افزود: «نقش اماماوغلو بسیار برجسته است، زیرا دولت مزیت قابل‌توجهی به دلیل کنترلش بر منابع دولتی، نهادها و اکثر رسانه‌‌‌ها داشت.» اوزتورک گفت: «در این انتخابات محلی، برخلاف روند عمومی در جهان، اماماوغلو، یاواش و همه نامزدهای مخالف نشان می‌دهند که امکان شکست دولت تحت رژیم‌‌‌های استبدادی رقابتی وجود دارد.»
