ورزش‌شویی با خرید باشگاه‌های اروپایی

نیوکاسل یونایتد اولین تصاحب یک باشگاه فوتبال اروپایی در سال‌های اخیر توسط اعراب نیست. برخی از تیم‌های خریداری‌شده توسط خانواده سلطنتی و بازرگانان عرب عبارتند از: منچسترسیتی، متعلق به شیخ منصور از امارات متحده عربی؛ پاری‌‌سن‌ژرمن، متعلق به ناصرالخلیفی قطری؛ آستون ویلا، متعلق به ناسف ساویریس مصری و شفیلد یونایتد، متعلق به عبدالله بن مسعد بن عبدالعزیز آل سعود، از عربستان سعودی. جدا از تیم‌های خریداری‌شده، شرکت‌های هواپیمایی نیز سرمایه‌گذاری زیادی در فوتبال اروپا کرده‌اند. امارات، اتحاد ایرویز و قطر ایرویز همگی قراردادهای مهمی با باشگاه‌های فوتبال اروپایی به ارزش صدها میلیون دلار دارند. سوال این است: چرا کشورهای حاشیه خلیج فارس این همه پول در فوتبال اروپا سرمایه‌گذاری می‌کنند؟

مزایای اقتصادی: از آنجا که کشورهای حاشیه خلیج فارس به دنبال راه‌های جدید سرمایه گذاری خارجی هستند، سرمایه‌گذاری در فوتبال اروپا به عنوان یک استراتژی برای انجام این وظیفه ظاهر شده است. در‌حالی‌که کشورهای خلیج فارس برای دنیای پس از نفت آماده می‌شوند، هدف این سرمایه‌گذاری‌ها تقویت روابط با شبکه‌های تجاری در غرب است. بازار فوتبال اروپا نیز مکان مناسبی برای سرمایه‌گذاری به نظر می‌رسد: ارزش ۳۲ باشگاه فوتبال برجسته اروپایی در سال ۲۰۱۹، ۹ درصد و درآمدهای عملیاتی در بازار فوتبال اروپا تنها در هشت سال ۶۵درصد افزایش یافته است. به نظر می‌رسد کشورهای حاشیه خلیج فارس جلوتر از این منحنی هستند، زیرا در ۱۳سال گذشته سرمایه‌گذاری زیادی در فوتبال اروپا انجام داده‌اند در‌حالی‌که بازار به رشد سریع خود ادامه می‌دهد.

هواپیمایی و گردشگری بخش‌هایی هستند که از سرمایه‌گذاری‌های فوتبال نیز رشد داشته‌اند. قطر ایرویز همکاری‌های چندساله بسیاری با باشگاه‌های باارزش فوتبال دارد که مهم‌ترین آنها بارسلونا، باارزش‌ترین باشگاه جهان است. شراکت هواپیمایی امارات با آرسنال نیز مزایای زیادی برای فوتبال و هواپیمایی داشته، به‌طوری‌که این شراکت ارزش قرارداد آنها را در ۱۰سال تقریبا سه برابر کرده است. امجد احمد، مدیر ابتکار عمل «empowerME» از شورای آتلانتیک خاطرنشان می‌کند که شراکت تبلیغی امارات با آرسنال و شراکت تبلیغی اتحاد با منچسترسیتی نشان می‌دهد چگونه این سرمایه‌گذاری‌ها برای برندهایی که می‌خواهند در سطح جهانی رشد کنند منطقی است، زیرا شناخت برند در این بخش قوی است. فراتر از استادیوم‌هایی که به نام این شرکت‌های هواپیمایی نام‌گذاری شده‌اند، این پیراهن‌ها برند را جهانی می‌کنند. طرفداران باشگاه بسیار پرشور هستند، بنابراین میل به پوشش برندهایی دارند که از تیم آنها حمایت می‌کنند. احمد همچنین توضیح می‌دهد که چگونه «با توجه به روابط نزدیک این خطوط هوایی با کشور متبوع خود» این امر وابستگی به این کشورها را فراهم می‌سازد. احمد تصریح می‌کند اینها این کشورها را تبدیل به یک برند می‌کنند.

از نظر صنعت گردشگری، گزارش ۲۰۲۰ توسط اکونومیست نشان می‌دهد که موضوع ورزش از جمله فوتبال برای توسعه گردشگری در دهه آینده برای کشورهای خلیج فارس بسیار کلیدی است. با توجه به اینکه تیم‌های متعلق به خلیج فارس، منچستر‌سیتی، پی‌اس‌جی و نیوکاسل‌یونایتد به‌ طور منظم برای تمرین و مسابقات به خلیج فارس می‌آیند، کشورهای حاشیه خلیج فارس این فرصت را دارند که امکانات و جاذبه‌های گردشگری خود را برای مخاطبان بین‌المللی تبلیغ کنند. در یک مثال، قطر میزبان سالانه پی‌اس‌جی برای تور زمستانی است. قطر به‌طور استراتژیک از این تور زمستانی برای مقاصد تجاری استفاده می‌کند، زیرا آنها «به میلیون‌ها هوادار فوتبال فرصت می‌دهند تا همه چیزهایی را که قطر ارائه می‌دهد، از جمله فرهنگ و مهمان‌نوازی‌شان را تجربه کنند».

قطر همچنین میزبان جام جهانی ۲۰۲۲ بود که ۲/ ۱میلیون گردشگر در آن حضور پیدا کردند؛ علاوه بر این، امارات متحده عربی و به احتمال زیاد به‌زودی عربستان سعودی به آنها ملحق خواهند شد. این کشورها همچنین به‌طور منظم میزبان تمرینات و مسابقات کشورهای اروپایی هستند. همه این فعالیت‌ها در صورت استفاده موثر می‌توانند برای بخش گردشگری اقتصادهای خلیج‌فارس مفید باشند.

مزایای اجتماعی و ورزش‌شویی: جدا از مزایای اقتصادی، فوتبال می‌تواند وسیله‌ای برای ایجاد تغییرات اجتماعی باشد، مانند محبوبیت موی صلاح، بازیکن فوتبال مصری که از زمان پیوستن او به باشگاه در سال ۲۰۱۷، اسلام‌هراسی را در لیورپول کاهش داد. خرید باشگاه‌های فوتبال اروپایی همچنین ابزاری برای کشورهای حاشیه خلیج فارس در جهت اعمال قدرت نرم و افزایش شهرت خود در جهان غرب است که بسیاری از آن به‌عنوان «ورزش‌شویی» یاد می‌کنند، یعنی «زمانی که یک فرد، گروه، شرکت یا دولت - ملت برای بهبود شهرت و وجهه عمومی خود از ورزش استفاده می‌کند» به ورزش‌شویی متوسل شده است. به‌عنوان مثال، زمانی که عربستان سعودی نیوکاسل را در اکتبر ۲۰۲۱ خریداری کرد، انتقاداتی وجود داشت و به‌درستی، یورگن کلوپ، مربی سرشناس باشگاه لیورپول و ساشا دشموک، رئیس سازمان عفو بین‌الملل بریتانیا به سابقه  منفی حقوق بشر عربستان سعودی اشاره کردند.

اگرچه مخالفت‌هایی با جدیدترین مالکان نیوکاسل وجود داشت، اما مزایای احتمالی این خرید از قبل مشخص بود، زیرا هزاران نفر از هواداران نیوکاسل با به اهتزاز درآوردن پرچم‌های عربستان سعودی و حتی پوشیدن موسوم به «ثوب» (دشداشه) تصاحب نیوکاسل را جشن گرفتند. به‌طور مشابه، هواداران نیوکاسل در توییتر هیجان خود را در مورد حامیان جدید عربستانی‌شان بیان کردند. هیجان هواداران نیوکاسل ناشی از سوابق مثبت کشورهای حاشیه خلیج‌فارس است که باشگاه‌های فوتبال را در اختیار گرفتند. منچسترسیتی متعلق به امارات و پاری‌سن‌ژرمن قطری در یک دهه گذشته مجموعا ۱۲عنوان قهرمانی لیگ را تحت مالکیت عرب خود به دست آورده‌اند.

پس از مراسم دوازدهمین سالانه جوایز گلوب ساکر دبی که با هماهنگی شورای ورزش دبی در ۲۷ دسامبر ۲۰۲۱ برگزار شد، ستاره‌های مطرح فوتبال مانند روبرت لواندوفسکی، کیلیان امباپه و کریستیانو رونالدو همگی تصاویری از برج منتشر کردند. چه جوایز گلوب ساکر این پست‌های رسانه‌های اجتماعی را اجباری کرده باشد یا نه، مزایای اجتماعی آن بسیار زیاد است، زیرا ستاره‌های برتر فوتبال تمجید و تشکر از امارات را در حساب‌های شخصی رسانه‌های اجتماعی خود به صدها میلیون دنبال‌کننده منتقل کردند.