راه فرار از تحریم
رئیسجمهور چین این سخن را بهصورت ویدئوکنفرانس، در نشست بینالمللی اقتصادی سنپترزبورگ بیان کرد. پوتین این نشست را با سخنرانی یکساعته آغاز کرده بود. رسانه دولتی چین در منعکس کردن سخنان رئیسجمهور این کشور به «قراردادهای جدید» در تجارت بین چین و روسیه اشاره نکرد. این رسانه به تمایل چین به از میان رفتن موانع تجاری همکاریهای گستردهتر با دیگر کشورها از جمله روسیه اشاره کرد.
در انعکاس سخنان شی در رسانههای دولتی چین و راشاتودی روسیه آمده بود: «رئیسجمهور چین بر حفظ ظرفیت اقتصادی چین و توسعه برنامه راه ابریشم قرن ۲۱ تاکید کرده است.» در پنج ماه نخست سالجاری میلادی، حجم تجارت چین و روسیه ۸/ ۶۵میلیارد دلار بود که رشد ۲۹درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان میدهد. بخش اعظم این رشد، حاصل افزایش واردات چین از روسیه است. واقعیت این است که جنگ روسیه علیه اوکراین بر مبادلات تجاری روسیه با چین تاثیر گذاشته است. با آنکه چین به روسیه کمک نظامی نمیکند؛ اما پکن از محکومکردن حمله روسیه به اوکراین اجتناب کرده است.
اوایل ماه فوریه، یعنی قبل از حمله روسیه به اوکراین، شی جین پینگ، رئیسجمهور چین و پوتین در یک دیدار اعلام کردند که روابط دو کشور، هیچ محدودیتی ندارد. چند روز پیش شی در گفتوگوی تلفنی با رئیسجمهور روسیه گفته بود که مسکو و کییف باید به دنبال حل بحران کنونی باشند. پوتین گفته است که چین منافع ملی خاص خود را دارد؛ اما دیدگاههای ما با هم در تضاد نیست. او روابط چین و روسیه را دوستانه توصیه کرد؛ اما گفت: «این به آن معنا نیست که چین باید در تمامی حوزهها با ما همراه باشد. ما به چنین اقدامی نیاز نداریم.» رئیسجمهور چین از زمان شروع جنگ روسیه علیه اوکراین با رئیسجمهور اوکراین گفتوگو نکرده است.
در ماههای اخیر، یعنی از ابتدای حمله روسیه به اوکراین، غرب تحریمهای گستردهای را علیه مسکو اعمال کرده و این تحریمها لطماتی به اقتصاد این کشور وارد کرده است. چین بهعنوان شریک تجاری بزرگ روسیه میتواند اثرات این تحریمها را کم کند. روسیه به دلیل تحریمهای غرب، باید خریداران جدید برای انرژی و دیگر کالاهای صادراتی خود بیابد و شاهد افزایش صادرات نفت این کشور به چین هستیم. چین مایل است که تحریمها علیه مسکو لغو شود تا جنگ پایان یابد. هدف دیگر پکن این است که تحریمهای غرب علیه مسکو، حداقل زیان را به اقتصاد چین وارد کند.