جشنواره انتخابات
سال آینده میلادی، برگزاری انتخابات در اروپا، آسیا، آمریکای لاتین و آفریقا و البته انتخابات میاندورهای ماه نوامبر در آمریکا میتواند سبب ایجاد نوسانهای بزرگ در بازارهای مالی و ناآرامیهای اجتماعی شود و سیاستهایی را که اکنون در حوزههای مختلف اجرا میشوند، تغییر دهد. طبیعی است که با تغییر سیاستها، رفتار مصرفکنندگان، شرکتها و سرمایهگذاران تغییر خواهد کرد. به این ترتیب، باید برای ۱۲ماه پرهیجان در صحنه سیاسی جهان و نوسانهای بزرگ در بازارهای مختلف آماده باشیم. نکته مهم این است که آنچه در ادامه میآید، صرفا انتخابات برنامهریزیشده هستند. در برخی کشورها ممکن است انتخابات برنامهریزینشده و زودهنگام برگزار شود.
یکی از تحلیلگران میگوید: «دولتها به دلیل همهگیری کرونا و تحولاتی که در حوزههای مختلف رخ داده است، بهشدت تحت فشار هستند و نارضایتیهای عمومی معمولا به تغییر نظر رایدهندگان منجر میشود و زمینه را برای تغییر دولتها و نمایندگان مجلسهای قانونگذاری فراهم میکند. نتایج انتخابات سال آینده در فرانسه، آمریکا و برزیل در مرکز توجه سرمایهگذاران قرار دارد و آنچه رخ خواهد داد، ممکن است اثرات بزرگی بر تمامی بخشهای اقتصاد داشته باشد. در ادامه به تعدادی از مهمترین انتخاباتهایی که در سال ۲۰۲۲ برگزار شخواهد شد، اشاره میکنیم. کمی پس از شروع سال جدید میلادی، قانونگذاران ایتالیایی، رئیسجمهور این کشور را که عمدتا یک مقام تشریفاتی است، انتخاب خواهند کرد. نامزد مورد نظر آنها «ماریو دراگی» است که اکنون نخستوزیر این کشور است. او شخصیتی بسیار قابل احترام در اتحادیه اروپاست و در دورانی که رئیس بانک مرکزی اروپا بود، در کشورهای توسعهیافته محبوبیت زیادی داشت. در این راستا، نکته نگرانکنندهای که وجود دارد، این است که انتخاب دراگی بهعنوان رئیسجمهور، بدون شک سبب فروپاشی دولت ائتلافی ایتالیا خواهد شد؛ در نتیجه، باید انتخابات دیگری در این کشور برگزار شود. در ایتالیا به طور متوسط هر ۱۳ماه دولتها دچار فروپاشی میشوند. البته از دید موسسه رتبهسنجی «فیچ»، انتخاب دراگی به عنوان رئیسجمهور ایتالیا سبب میشود، طی هفتسال آینده، میزان ثبات سیاسی در این کشور افزایش یابد. او و مکرون، رئیسجمهور فرانسه، میتوانند خلأ ناشی از خروج آنگلا مرکل، صدراعظم پیشین آلمان از صحنه سیاسی اروپا را پر کنند. البته برای تحقق این پیشبینی، مکرون باید در انتخابات دو مرحلهای ماه آوریل فرانسه به پیروزی برسد تا بتواند پنجسال دیگر در کاخ الیزه بماند. حتی اگر او در انتخابات پیروز شود، ممکن است برنامههایی که برای تحولات اقتصادی در فرانسه دارد، از جمله تغییر سیستم تامیناجتماعی و کاهش سختگیریهای قوانین کار، متوقف شوند. بانک «ایانجی» هلند اعلام کرده است: «پس از دو سال تدابیر سختگیرانه که برای مقابله با همهگیری کرونا اجرا شده و بر زندگی مردم تاثیر گذاشته، مردم فرانسه احتمالا اصلاحات دردناک را نخواهند پذیرفت.» همچنین باید به این احتمال فکر کرد که مکرون در انتخابات پیروز نشود. در سال ۲۰۱۷ او در ۳۸سالگی توانست در رقابت با سیاستمداران کهنهکار به پیروزی برسد. این در حالی بود که وی تنها چند ماه قبل از انتخابات، جنبشی را برای جذب رایدهندگان به راه انداخته بود، بنابراین احتمال اینکه نتیجه انتخابات غیرمنتظره باشد، وجود دارد. در انتخابات سال آینده، مکرون با چند رقیب مواجه خواهد بود و بسیاری از رایدهندگان چپگرا که از سیاستهای لیبرال او ناراضی هستند و نرخ بالای تورم بر آنها فشار وارد کرده است، به او رای نخواهند داد؛ حتی اگر حضور نیافتن آنها در انتخابات سبب پیروزی یک نامزده راستگرای افراطی شود. استاد علوم سیاسی دانشگاه آکسفورد میگوید: «در ماه آوریل سال آینده، درست مثل پنجسال قبل، صرفا احتمال تغییر رئیسجمهور فرانسه مطرح نیست، بلکه آینده اتحادیه اروپا با ریسک مواجه است.»
نتیجه انتخابات ماه آوریل در مجارستان نیز ممکن است، آینده اتحادیه اروپا را به خطر بیندازد. در انتخابات یادشده، نخستوزیر مجارستان، یعنی «ویکتور اوربان» که یک ملیگرای راست افراطی است، با «پیتر مارکیزی»، شهردار یک شهر کوچک که محافظهکار است و قبلا در تورنتو و نیوکاسل زندگی کرده، رقابت خواهد کرد. مقامات اتحادیه اروپا ترجیح میدهند، او در انتخابات پیروز شود و ۱۱سال حضور اوربان پایان یابد. اوربان، مجارستان را به کشوری تبدیل کرده است که بیشترین خصومت را با اتحادیه اروپا دارد. دخالتهای خارجی، از جمله از سوی هواداران ترامپ در آمریکا میتواند، به پیروزی اوربان کمک کند. ماه مارس، محافظهکارهای آمریکا در حمایت از اوربان کنفرانس CPAC خود را در بوداپست برگزار خواهند کرد. از سوی دیگر، قراردادهای ساخت راهآهن و نیروگاه هستهای که با وامهای چین و روسیه اجرا خواهد شد، سبب میشود این دو کشور، در پیروزی اوربان منافعی داشته باشند. یکی از کارشناسان ارشد امنیت و دفاع در شورای روابط خارجی آلمان میگوید: «اگرچه مسکو و پکن معمولا در انتخاباتهای کشورهای کوچک اروپای مرکزی نقشی ندارند، اما مجارستان میتواند یک استثنا باشد. انتخابات آزاد و بدون تقلب در مجارستان برای نظم جهان و اروپا نقش حیاتی دارد.»
نفوذ جهانی چین، همچنین بر انتخابات کرهجنوبی در ماه مارس سال آینده تاثیر خواهد گذاشت. نتیجه انتخابات این کشور برای آمریکا و چین که شرکای بزرگ تجاری کرهجنوبی هستند و ۵۱میلیون شهروند کرهای که علیه فساد مالی، افزایش قیمت مسکن و نرخ بالای بیکاری تظاهرات کردهاند، اهمیت زیادی دارد. یکی از تحلیلگران کرهای میگوید: «یکی از مهمترین خواستههای مردم کره این است که نامزدی وارد انتخابات شود که بتواند اقتصاد را احیا کند و به شرایط زندگی مردم ثبات بخشد.» در ماه مه، رایدهندگان فیلیپینی برای انتخاب رئیسجمهور جدید که جانشین «رودریگز دوترته» خواهد شد، پای صندوقهای رای خواهند رفت. دوترته که از دوستان ترامپ است، طی ۶سال ریاستجمهوری خود، اقدامات مستبدانه مختلفی از جمله به زندان انداختن مخالفان را انجام داده است. هر کس جانشین او شود، باید اقتصاد فیلیپین را که بهشدت از همهگیری کرونا لطمه دیده است، سامان دهد. در رتبهبندی بلومبرگ، در بین ۵۳کشور، فیلیپین بیشترین زیان را از همهگیری متحمل شده است. تعداد زیادی نامزد در انتخابات فیلیپین حضور خواهند داشت و برنده انتخابات، احتمالا تنها ۲۵درصد آرا را به خود اختصاص خواهد داد. سرمایهگذاران خارجی مایلند بدانند، رئیسجمهور بعدی چه تصمیمهایی خواهد گرفت و این تصمیمها چه تاثیری بر اقتصاد فیلیپین خواهد داشت.
در کنیا ماه آگوست و در کلمبیا و لبنان ماه مه، انتخابات برگزار خواهد شد و در هر سه کشور، تاثیر مخرب همهگیری کرونا بر زندگی مردم سبب ناآرامیهای اجتماعی شده است. دوم اکتبر سال آینده، انتخابات ریاستجمهوری در برزیل برگزار میشود و رئیسجمهور کنونی که از دوستان ترامپ است، باید برای انتخاب مجدد، با نامزد چپگرا یعنی «لولا دو سیلوا» رقابت کند. در نهایت، ماه نوامبر رایدهندگان آمریکایی برای انتخاب تمامی ۴۳۵نماینده مجلس نمایندگان و ۳۴نماینده از ۱۰۰ نماینده مجلس سنا به پای صندوقهای رای خواهند رفت. نتیجه این انتخابات میتواند برای سالهای متمادی بر تمامی تحولات در آمریکا و جهان تاثیر بگذارد. اگر جمهوریخواهان کنترل یک یا هر دو مجلس کنگره را به دست آورند، میتوانند برنامههای اقتصادی جو بایدن را وتو و کنترل محافظهکارها بر دادگاه عالی را مستحکمتر کنند. انتخاباتهای پیش رو در بسیاری از کشورها سبب ابهام برای سرمایهگذاران و فعالان اقتصادی میشود و تصمیمگیری را دشوار میکند. همچنین احتمال آنکه پس از انتخابات، بسیاری از تصمیمها تغییر کند، زیاد است؛ به همین دلیل، سرمایهگذاران از انتخابات متنفرند.