احسان آذرینیا :
هفتمین دور مذاکرات هستهای وین از امروز شروع میشود و از پیش، دیدگاههای مثبت و منفی درباره نتیجه این مذاکرات مطرح شده است. عدهای از تحلیلگران با انتقاد از دولت بایدن برای حرکت کند در جهت رسیدن به توافق با ایران پیشبینی کردهاند مذاکرات کنونی به نتیجهای بزرگ و کامل نخواهد رسید. از دید آنها دولت آمریکا پنجره طلایی را که برای مدتی کوتاه باز بود، از دست داد؛ زیرا اکنون دولتی محافظهکار در ایران قدرت را در دست دارد که حداقل در شعار، مواضعی تندتر از دولت قبل دارد. عدهای هم معتقدند، هنوز هم فرصت برای رسیدن به توافق قابل اجرا بهطوری که تعامل دو طرف به بنبست نرسد و فرصت برای مذاکرات آتی فراهم باشد، وجود دارد. این گروه میگویند، بهترین گزینه این است که توافق موقت حاصل شود و طبق آن آمریکا بخشی از تحریمهای ایران را لغو کند و در مقابل، پیشرفت برنامه هستهای ایران در همین جایی که هست، فریز شود.
واقعیت این است که از لحاظ هستهای، ایران اکنون نسبت به زمان امضای توافق هستهای در جایگاه بسیار بالاتری قرار دارد؛ یعنی دانش فنی و تجربه بیشتری کسب کرده و در حال استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته است. هیچیک از این دستاوردها را نمیتوان از ایران گرفت و این برای دولت آمریکا یک چالش است.
موضوع بعدی این است که غیر از امضاکنندگان توافق هستهای، کشورهای دیگر نیز به نوعی بر مذاکرات و تعامل ایران با مذاکرهکنندگان تاثیر میگذارند. اسرائیل و کشورهای عرب منطقه، جزو این کشورها هستند. آنها با توافق هستهای سال ۲۰۱۵ مخالف و معتقدند که باید این توافق، موضوعهای دیگر، از جمله برنامه موشکی ایران را نیز در بر گیرد. در مطالب حاضر، به دیدگاههای مثبت و منفی درباره مذاکرات کنونی، محدودیتهایی که دولت آمریکا دارد، احتمالهای پیشرو و گزینههایی که آمریکا در صورت شکست خوردن مذاکرات در اختیار دارد، اشاره شده است.