شیفت مدیران از بازار کالایی

بر کسی پوشیده نیست که در ایران، تاکنون بازار سرمایه بیش از هر چیز، با معاملات سهام یا اصطلاحا اوراق بهادار شناخته شده است و معاملات بورس کالا و انرژی، کمتر به‌عنوان محصول بازار سرمایه شناخته شده و مورد توجه عموم قرار گرفته است. این در حالی است که در اقتصاد ایران، موضوع معاملات کالایی از اهمیت زیادی در اقتصاد بنگاه‌ها برخوردار بوده و بخش مهمی از فعالیت بنگاه‌های اقتصادی در حوزه فروش و تامین مواد اولیه معطوف به این دو بازار است. در عین حال، رویکرد شفاف‌سازی اقتصاد کشور و حذف رانت و قیمت‌گذاری دستوری نیز، همان‌گونه که اخیرا در مورد صنعت سیمان انجام شد، نیازمند توجه ویژه به توسعه بورس کالا و انرژی است. از سوی دیگر، باید تاکید کرد که رفع موانع تولید نیز به نوعی به این دو بورس گره خورده است.

در ایران به‌سختی می‌توان دریافت که یک تصمیم به دلیل ملاحظات استراتژیک و برنامه‌ریزی‌شده اتخاذ شده است یا نه، اما می‌توان امیدوار بود که تا حدودی این مساله، در آینده سازمان بورس و اوراق بهادار به چشم بخورد. در همین حال، تیم مدیریتی جدید سازمان، به لحاظ وضعیت بازار سهام، کار سختی در پیش دارد. دهقان‌دهنوی در هشت‌ماه حضور خود در سازمان بورس تلاش کرد، بازار سرمایه را به دوره رشد خود بازگرداند و موفق شد بازار سهام را از روزهای نامناسب دور سازد، اما بورس با روزهای اوج خود فاصله دارد و همچنان بیلان خروج نقدینگی از سوی حقیقی‌ها در بازار مثبت است. از این رو، تیم جدید مدیریتی، کار سختی برای ساماندهی به بازار سهام دارد. هرچند اکنون یکدستی قابل ملاحظه‌ای بر کل اقتصاد کشور حاکم شده است و تقریبا ارکان مهم اقتصادی کشور، همسو با بازار سرمایه هستند، اما بازگرداندن بازار به ریل رشد، کار سختی خواهد بود. در عین حال، پرونده باز توسعه ارکان و نهادهای بازار سرمایه، از جمله شکستن نیمه‌تمام انحصار دودهه‌ای کارگزاری‌ها یک مساله مهم پیش‌روی تیم جدید بازار سرمایه است. از این رو باید منتظر ماند و دید.