غرور ملی یا منافع مالی؟
در سال‌های اخیر ژاپنی‌ها برای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، نوسازی استادیوم‌ها و فراهم کردن امکانات پذیرایی از صدها هزار تماشاگر خارجی تلاش کرده‌اند، اما همه‌گیری کرونا سبب شده این سرمایه‌گذاری‌ها بی‌فایده شود. در ماه مارس سال گذشته کمیته بین‌المللی المپیک و کمیته برگزارکننده المپیک توکیو اعلام کردند، به دلیل همه‌گیری کرونا برگزاری این بازی‌ها تا ماه جاری به تعویق خواهد افتاد، اما این تعویق هزینه‌های سنگینی برای ژاپن در بر داشته است. در ماه دسامبر برگزارکنندگان بازی‌ها اعلام کردند این هزینه ۸/ ۲میلیارد دلار و بنا به اعلام خبرگزاری رویترز رقم واقعی بیش از ۳میلیارد دلار است. در ماه‌های آوریل و می سال جاری میلادی، موارد ابتلا به کرونا در ژاپن به‌سرعت افزایش یافت و نظرسنجی‌هایی که در آن زمان انجام شد، نشان داد نزدیک به ۶۰درصد مردم ژاپن خواستار به تعویق افتادن یا لغو بازی‌ها هستند. در نظرسنجی اخیر ۸۰درصد مردم اعلام کردند مایل نیستند بازی‌ها برگزار شود، اما توکیو در برابر فشارها ایستاد. البته ماه جاری میلادی برگزارکنندگان بازی‌ها حضور تمامی تماشاگر‌ها را ممنوع کردند؛ زیرا وضعیت اضطراری اعلام شد. قبل از تصمیم کمیته یادشده، حضور تماشاگر‌های خارجی ممنوع شده و قرار بود استادیوم‌ها با ۵۰درصد ظرفیت در اختیار تماشاگر‌های داخلی قرار گیرد.
زیان‌های حاصل از ممنوع‌شدن حضور تماشاگران قابل ملاحظه است. در ماه دسامبر پیش‌بینی شده بود، فروش بلیت ۸۰۰میلیون دلار برای کمیته برگزارکننده بازی‌ها درآمدزایی خواهد کرد. در المپیک‌های قبل ۷۰ تا ۸۰درصد کل بلیت‌ها به تماشاگران داخلی فروخته می‌شد. در المپیک امسال نه‌تنها تماشاگر خارجی حضور ندارد، بلکه ژاپنی‌ها هم نمی‌توانند به استادیوم‌ها بروند و این به معنای حذف درآمد فروش بلیت و از میان رفتن درآمد حاصل از حضور خارجی‌ها در ژاپن است. مقامات ژاپنی قبلا امیدوار بودند، گردشگری کشورشان با برگزاری المپیک ۲۰۲۰ رونق یابد و نه‌تنها هزینه‌های برگزاری بازی‌ها جبران شود، بلکه در بلندمدت با رونق بخش گردشگری سودی سرشار نصیب ژاپن شود، اما ممنوع‌شدن حضور تماشاگران سبب شده هتل‌ها، رستوران‌ها و بسیاری از کسب‌وکارها هیچ سودی از برگزاری المپیک کسب نکنند. قبل از همه‌گیری کرونا مقامات ژاپن پیش‌بینی کرده بودند سال۲۰۲۰ همزمان با برگزاری المپیک و پس از آن ده‌ها میلیون گردشگر خارجی به این کشور سفر خواهند کرد و ۲میلیارد دلار از سوی گردشگران صرف هتل، خرید کالا و... خواهد شد. محقق بنیاد هریتیج می‌گوید: «فقدان تماشاگر داخلی و بین‌المللی بزرگ‌ترین ضربه اقتصادی را به کمیته برگزارکننده بازی‌ها وارد کرده است. اگر همه‌گیری کرونا به شکل کامل مهار شده بود، استادیوم‌ها مملو از جمعیت بود، اما حالا یک مولفه مهم المپیک یعنی تماشاگران حضور ندارند و از محل فروش بلیت و... درآمدی کسب نمی‌شود.» یک واقعیت مهم این است که حتی قبل از همه‌گیری کرونا، بسیاری از المپیک‌های قبلی برای کشور برگزارکننده زیانبار بوده است. دولت‌ها مجبور بودند برای فراهم کردن امکانات لازم زیرساخت‌ها را توسعه دهند، اما پس از برگزاری مسابقات، زیرساخت‌های یادشده عموما بدون استفاده می‌ماند و هر سال باید منابعی صرف تعمیر و نگهداری آنها می‌شد. به این ترتیب از لحاظ اقتصادی به‌ندرت پیش می‌آید، برگزاری مسابقات المپیک برای کشور میزبان سودمند باشد، اما باید به این نکته توجه کرد که صرف‌نظر از مسائل مالی، برگزاری موفقیت‌آمیز این بازی‌ها یک منبع قدرتمند برای غرور ملی و همبستگی جهانی است. همه‌گیری کرونا به تمامی بخش‌های درگیر مسابقات المپیک لطمه وارد کرده و شرکت‌هایی که منابع عظیمی را صرف آماده‌سازی امکانات برگزاری این مسابقات کردند، حالا نگران بازنگشتن سرمایه خود هستند. اگر تماشاگران در مسابقات حضور داشتند، فروش کالا و خدمات ۱۰درصد افزایش می‌یافت، اما حالا زیان اقتصادی المپیک بسیار زیاد است.
