غولهای فناوری در انتظار
اما درباره به تصویب رسیدن این پیشنهاد در داخل کشورها تردیدهایی وجود دارد. خانم یلن میگوید مطمئن است کنگره این پیشنهاد را که برای اجرای حداقل بخشی از توافق یاد شده ضروری است و حداقل مالیات را اعمال میکند تصویب خواهد کرد. وزیر دارایی آلمان نیز گفته است: «به اعتقاد من کشورهای مخالف این طرح یعنی ایرلند، استونی و مجارستان با آن موافقت خواهند کرد. این یک لحظه تاریخی است. گروه ۲۰ اکنون بر سر قوانین در حوزه مالیات بینالمللی به توافق رسیده است.» همچنین وزیر دارایی فرانسه گفته است: «هیچ بازگشتی وجود ندارد و کشورهای گروه ۲۰ به این توافق پایبند خواهند بود. این تغییرات اعمال خواهد شد و ما سیستم مالیاتی بینالمللی سده ۲۱ را ایجاد خواهیم کرد.»
این سه وزیر دارایی که کشورهایشان طی سالهای متمادی بر سر جزئیات توافق مشغول رایزنی و بحث بودهاند، تایید برنامه پیشنهاد شده در ونیز را ستایش کردند. از دید آنها، این تحول در سیستم مالیاتی جهان سبب میشود رقابت بین کشورها برای جذب شرکتهای بزرگ از طریق مالیاتهای کمتر و کمتر متوقف شود. پیشنهاد مطرح شده برای تغییر قانون مالیات شرکتهای چندملیتی دو ستون اصلی دارد. ستون نخست، تعیین نرخ حداقل مالیات به میزان ۱۵ درصد است تا برخی کشورها نتوانند با کاستن از نرخ مالیات شرکتهای یاد شده را جذب کنند. همچنین مالیاتها نه بر مبنای محل استقرار دفتر اصلی شرکت بلکه بر مبنای محل کسب سود شرکتها دریافت خواهد شد. با آنکه خانم یلن معتقد است پیشنهاد یاد شده در کنگره به تصویب خواهد رسید، اما در کنگره، جمهوریخواهان و عدهای از دموکراتها بر سر این پیشنهاد نکاتی مطرح کردهاند.
پیشبینی شده موضوع حداقل مالیات بر کمتر از ۱۰ هزار شرکت تاثیر خواهد گذاشت اما سازمان توسعه و همکاری اقتصادی معتقد است اعمال شدن این پیشنهاد هر سال ۱۵۰ میلیارد دلار درآمد بالاتر مالیاتی بهوجود خواهد آورد. خانم یلن گفته است با رهبران دموکرات کمیتههای کنگره بر سر پیشنهادهای مالیاتی صحبت کرده است. این گفتوگوها هم شامل مالیات شرکتهای چندملیتی است و هم شامل تدابیری که باید برای تامین مالی برنامههای بزرگ جو بایدن در زمینه سرمایهگذاری در زیرساختها اتخاذ شود. خانم یلن معتقد است با برخی تغییرات در هر دو مورد، احتمال تصویب پیشنهادها زیاد است. در فرآیند توافق بر سر بودجه، شرایط برای تصویب پیشنهادها فراهم خواهد شد. پس از سخنان یلن، یکی از مقامات وزارت دارایی آمریکا گفت دولت معتقد است ستون اول پیشنهاد که طبق آن مالیات بر شرکتهای چندملیتی «بازتوزیع» میشود، تصویب شود. البته این تصویب سال آینده صورت خواهد گرفت. سازمان همکاریهای اقتصادی و توسعه پیشبینی کرده، اجرای پیشنهادها از سال ۲۰۲۳ آغاز خواهد شد. در اتحادیه اروپا نیز تصویب پیشنهاد تغییر سیستم مالیاتی برای شرکتهای چندملیتی با موانعی مواجه است. ایرلند، استونی و مجارستان تاکنون از امضای بخش حداقل مالیات اجتناب کردهاند و این یک مانع بالقوه محسوب میشود؛ زیرا برای تصویب این پیشنهاد، موافقت همه ۲۷ عضو اتحادیه اروپا نیاز است. با آنکه وزیر دارایی آلمان امیدوار است این سه کشور در نهایت با پیشنهادها موافقت کنند، اما اتحادیه اروپا قرار است در هفتههای آینده در زمینه مالیات بر شرکتهای فناوری آمریکایی تغییراتی اعمال کند و این عامل سبب نارضایتی وزارت دارایی آمریکا شده است. از دید وزارت خزانهداری آمریکا، توافق حاصل شده سازمان توسعه و همکاری اقتصادی قرار است مالیاتها در کشورهای اروپایی بر شرکتهای بزرگ فناوری نظیر آمازون و گوگل را حذف کند. آمریکا تاکید دارد این گونه مالیاتها قبل از ارائه پیشنهاد مالیاتی جدید به کنگره حذف شود و هیچ مالیات جدیدی اعمال نشود.
قرار است مذاکراتی در این زمینه انجام شود. وزیر دارایی فرانسه میگوید: «ما میتوانیم به توافق برسیم و موانع را رفع کنید. راهحلهایی وجود دارد و من مطمئن هستم که کمیسیون اروپا حداکثر تلاش خود را خواهد کرد تا راهحلهایی پیدا کند.» صرفنظر از چالشهایی که در زمینه اجرای پیشنهاد وجود دارد، مسائلی مطرح است که باید بین اقتصادهای توسعه یافته و در حال توسعه و نیز بین کشورهای با نرخ مالیات بالا و پایین حل شود. در زمینه حداقل نرخ مالیات، وزیر دارایی فرانسه میگوید: «با خانم یلن و وزیر دارایی آلمان توافق کرده نرخی بالاتر از ۱۵ درصد در نظر گرفته شود.» از سوی دیگر درباره تقسیم مالیات بر شرکتهای چندملیتی، موانع سیاسی و فنی باقیست. وزیر دارایی فرانسه میگوید در حال حاضر ما بر سر رقم ۲۰ درصد توافق داریم. بهنظر من بهترین سطح بازتوزیع مالیات رقم ۲۵ درصد است تا خواست برخی کشورهای در حال توسعه نیز تامین شود.