جنجال بر سر ادغام و تصاحب
از مدتها پیش انتقادهای گستردهای درباره رویههای تجاری و غیرتجاری شرکتهای بزرگ فناوری آمریکا وجود داشته است. دو شرکت فیسبوک و آمازون اکنون بزرگترین شرکتهای لابیست در واشنگتن هستند و سال قبل هزینههایی که در حوزه سیاسی صرف کردند از رقم مربوط به شرکتهای مخابراتی و تسلیحاتی بالاتر بود. تحلیل انجام شده از سوی پابلیک سیتیزن که یک گروه هوادار مصرفکنندگان است نشان میدهد در دوره انتخابات ریاستجمهوری آمریکا شرکتهای بزرگ فناوری از جمله اپل و گوگل در مجموع ۱۲۴ میلیون دلار صرف لابیگری و فعالیتهای سیاسی کردند. گزارش پابلیک سیتیزن نشان میدهد بهرغم افزایش رقم کلی هزینهها در این دو حوزه، بخش اعظم افزایش رقم هزینهها حاصل صرف پول از سوی دو شرکت آمازون و فیسبوک بوده است. رشد هزینه این دو شرکت از سال ۲۰۰۸ به ترتیب ۳۰ درصد و ۵۶ درصد بوده است. این به آن معناست که فیسبوک در دوره مبارزات انتخاباتی سال قبل ۷/ ۱۹ میلیون دلار و آمازون ۷/ ۱۸ میلیون دلار صرف لابیگری کردند. پس از این دو شرکت، شرکت کام کست که در حوزه مخابرات فعالیت میکند قرار دارد. این شرکت ۴/ ۱۴ میلیون دلار هزینه کرد، یعنی ۳۰ درصد کمتر از شرکت آمازون. شرکت تسلیحاتی لاکهید مارتین، شرکت هواپیماسازی بوئینگ و شرکت یونیلیور در جایگاههای بعدی قرار دارند.
در گزارش پابلیک سیتیزن آمده است: «وقتی برای نخستین بار درباره هزینه لابیگری شرکتهای بزرگ فناوری گزارش منتشر کردیم، هشدار دادیم که لابیستها، مشاوران، وکلا و محققان آمازون، گوگل، فیسبوک و اپل به واشنگتن هجوم بردند. اکنون این شرکتها به شکل گسترده بر واشنگتن نفوذ دارند و در هر حوزهای که بتوان هزینه کرد مشغول هزینه کردن هستند. بنیان نفوذ این شرکتها تیم لابیستهای آنهاست که از منابع مالی، روابط خود و تجارب گذشتهشان برای تغییر سیاستها به نفع خود استفاده میکنند. گزارش قبلی پابلیک سیتیزن به رشد ۶ برابری هزینه لابیگری شرکتهای بزرگ فناوری از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۸ اشاره دارد.» تحقیقی که سال ۲۰۱۹ از سوی پابلیک سیتیزن انجام شد نشان میدهد هر چهار شرکت یاد شده هزینه خود برای لابیگری را طی هشت سال یعنی از سال ۲۰۱۰ تا انتخابات میاندورهای سال ۲۰۱۸ به شدت افزایش داده بودند، به این معنا که هزینهها از ۲/ ۱۹ میلیون دلار به ۱۱۸ میلیون دلار افزایش یافت. همه میدانند که شرکتهای بزرگ فناوری در حوزه تامین مالی انجمنهای تجاری، گروههای هوادار و اندیشکدهها در طیفهای سیاسی مختلف بسیار فعال هستند و گروههایی نظیر اتاق بازرگانی، اتحادیه محافظهکاران آمریکا، موسسه بروکینگز و مرکز پیشرفت آمریکا جزو این نهادها هستند. چهار شرکت یاد شده همچنین از فعالیت شخصیتهای آکادمیک حمایت مالی میکنند. بهنظر میرسد باید در حوزه افشای فعالیتهای لابیگری اصلاحاتی انجام شود. سازمان بینالمللی شفافیت در گزارشی به صرف هزینه ۱۹ میلیون یورویی از سوی پنج شرکت گوگل، آمازون، مایکروسافت، فیسبوک و اپل برای لابیگری در اتحادیه اروپا اشاره کرده است.