ریل جدید سرمایه‌گذاری

مدیر آژانس بین‌المللی انرژی می‌گوید: «رشد سرمایه‌گذاری در بخش انرژی یک نشانه مثبت است و هر‌چه رقم سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر بیشتر شود، بهتر خواهد بود. اما سرمایه‌گذاری در انرژی‌های جایگزین باید تا سال ۲۰۳۰ سه برابر شود تا بتوانیم به هدف تعیین شده برای سال ۲۰۵۰ یعنی به صفر رسیدن انتشار خالص گازهای گلخانه‌ای دست پیدا کنیم.» با آنکه بخش انرژی‌های تجدیدپذیر بیشترین سهم را در جذب سرمایه‌گذاری‌ها دارد، اما بخش زغال‌سنگ نیز سرمایه جذب کرده و بیشترین سرمایه‌گذاری‌ها در این بخش از سوی چین و چند کشور دیگر آسیایی صورت می‌گیرد.

سرمایه‌گذاری در بخش‌های بالادستی نفت و گاز سال‌جاری ۱۰ درصد رشد خواهد کرد، زیرا شرکت‌ها از لحاظ مالی از شوک سال گذشته میلادی خارج می‌شوند اما هزینه‌ای که آنها در بخش یاد شده خواهند کرد بسیار پایین‌تر از میزان مربوط به قبل از بحران کروناست. تحقیقات آژانس بین‌المللی انرژی همچنین به متفاوت بودن استراتژی شرکت‌های فعال در حوزه نفت و گاز اشاره دارد.

در سال‌جاری میلادی به‌رغم رشد قیمت نفت، شرکت‌های بزرگ تغییری در سرمایه‌گذاری‌های خود ایجاد نمی‌کنند. همچنین برخی شرکت‌های ملی نفت درحال بالا بردن میزان سرمایه‌گذاری‌های خود هستند و اگر تقاضا افزایش یابد سهم آنها در بازار بیشتر خواهد شد.

در بخشی از گزارش آژانس بین‌المللی انرژی به برنامه قطر برای سرمایه‌گذاری عظیم در حوزه تولید گاز طبیعی مایع اشاره شده است. هدف قطر پیشرو باقی ماندن درحوزه این منبع انرژی است. در گزارش یاد شده آمده است، تازه‌ترین داده‌ها نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری‌های تعدادی از شرکت‌های بزرگ نفت و گاز جهان درحال متنوع‌تر شدن است. سال گذشته تنها یک درصد هزینه سرمایه‌ای در صنعت انرژی صرف سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی جایگزین شد. اما مروری بر پروژه‌های سال‌جاری نشان می‌دهد این رقم امسال به ۴‌درصد افزایش خواهد یافت. در اروپا و آمریکا بر میزان این بخش از سرمایه‌گذاری‌ها افزوده می‌شود، به‌ویژه اگر برنامه دولت جدید آمریکا درحوزه توسعه زیرساخت‌ها و فرمان‌های اجرایی بایدن به اجرا در آید، سرمایه‌گذاری‌ها برای مقابله با تغییرات آب‌وهوایی دارای رشد قابل ملاحظه‌ای خواهد بود.

محققان آژانس بین‌المللی انرژی می‌گویند در بازارهای مالی نیز نشانه‌های امیدوارکننده برای سرمایه‌گذاری در انرژی‌های پاک مشاهده می‌شود. میزان انتشار اوراق برای سرمایه‌گذاری در این انرژی‌ها سال قبل به رقم بی‌سابقه‌ای رسید و در بورس، عملکرد شرکت‌های فعال درحوزه برق تجدیدپذیر از شرکت‌های فعال درحوزه نفت و گاز بهتر بوده است. از دید تحلیلگران، نمایان شدن نشانه‌های روشن از برنامه‌های آینده دولت‌ها می‌تواند به کاهش ابهام‌ها درباره انرژی‌های پاک کمک کند و از این طریق، سرمایه‌گذاران می‌توانند درباره آینده دیدگاهی روشن داشته باشند.

آژانس بین‌المللی انرژی سناریویی را مدل‌سازی کرده که نشان می‌دهد در حرکت به سوی انتشار خالص صفر گازهای گلخانه‌ای فرصت‌های عظیم برای شرکت‌ها، سرمایه‌گذاران، نیروی کار و کل اقتصاد وجود دارد. در این میان برنامه‌ها و سیاست‌های دولت‌ها در دستیابی به این فرصت‌ها نقش کلیدی دارد. یک موضوع مهم این است که همزمان با تداوم‌ گذار انرژی، کشورهایی که به شدت به درآمد مالیاتی از منابع بالادستی نفت و گاز وابسته هستند چاره‌ای جز متنوع کردن منابع درآمدی خود نخواهند داشت، در غیر‌ این صورت دچار کسری بودجه خواهد شد. اما آن کشورها در این مسیر با چالش‌های مختلف از جمله نبود زیرساخت‌ها، سرمایه انسانی و... مواجه خواهند بود. کشورهایی نظیر الجزایر، عراق، کویت و لیبی از کاهش مالیات صنایع بالادستی بسیار لطمه خواهند دید؛ در سال ۲۰۱۹ چهل درصد تولید ناخالص داخلی این کشورها حاصل درآمد مالیاتی نفت و گاز بود. این کشورها از روند‌ گذار انرژی بیشترین تاثیر را خواهند پذیرفت.