زنگ خطر قیمت نفت

با آنکه عده‌ای معتقدند ورود نفت ایران به بازار جهانی تاثیری بزرگ بر قیمت‌ها نخواهد داشت، احتمال آنکه این پیش‌بینی درست باشد بسیار کم است. درباره رقم مناسب قیمت نفت از دید آمریکا دیدگاه‌های گوناگون مطرح است؛ اما واقعیت این است که تمام روسای جمهوری این کشور از جمله دونالد ترامپ تمایلی به ارقام بالا برای قیمت این ماده خام نداشتند. علت این است که رشد قیمت نفت به افزایش قیمت بنزین منجر می‌شود و رشد قیمت بنزین از قدرت خرید مصرف‌کنندگان و رونق اقتصاد می‌کاهد. به عنوان یک قاعده تاریخی، هر ۱۰دلار تغییر در قیمت نفت خام، قیمت هر گالن بنزین را ۲۵/ ۰دلار تغییر می‌دهد. اگر قیمت نفت به ۹۰ تا ۹۵ دلار افزایش یابد، قیمت هر گالن بنزین به ۳ دلار می‌رسد و در قیمت ۱۲۵دلار تا ۱۳۰دلار، قیمت بنزین به حدود ۴دلار افزایش خواهد یافت.

منطقه خطر برای روسای جمهور آمریکا از قیمت ۳دلار برای هر گالن بنزین آغاز می‌شود و در رقم ۴دلار وضعیتی پیش می‌آید که به آنها پیشنهاد می‌شود جنگی را آغاز کنند تا توجهات از قیمت بنزین منحرف شود. باب مک نالی، مشاور پیشین انرژی دولت جورج بوش در جایی گفته بود: «مسائل معدودی برای رئیس‌جمهوری آمریکا از افزایش قیمت بنزین هولناک‌تر هستند.» برای ترامپ زنگ خطر در قیمت بالاتر از ۷۰دلار نفت برنت به صدا درمی‌آمد. به همین دلیل هر گاه به نظر می‌رسید قیمت‌ها در حال رسیدن به گستره ۷۵ تا ۸۰دلار است، ترامپ توییت کردن برای تهدید اعضای اوپک به‌ویژه عربستان را آغاز می‌کرد. به‌ویژه در نیمه دوم سال ۲۰۱۸ هنگامی که عربستان با کمک روسیه در حال بالا بردن قیمت‌ها به سطوح بالاتر از ۸۰ دلار بود، ترامپ در یک سخنرانی در سازمان ملل گفت: «اوپک مثل همیشه در حال غارت دنیاست. من این را دوست ندارم. هیچ‌کس نباید چنین چیزی را دوست داشته باشد. ما از آنها می‌خواهیم قیمت‌ها را پایین آورند.»

هنوز کسی نمی‌داند چه رقمی برای قیمت نفت زنگ خطر را برای دولت جو بایدن به صدا در می‌آورد؛ اما منطقی به نظر می‌رسد اگر تصور کنیم رقم یاد شده بین ۷۰ تا ۸۰دلار است. تردیدی وجود ندارد که ورود ۴/ ۲میلیون بشکه نفت ایران به بازار به کاهش قیمت‌ها منجر خواهد شد؛ البته باید به این نکته اشاره کرد که به‌رغم گزارش‌های متعدد درباره کاهش بی‌سابقه صادرات نفت ایران به‌دلیل تحریم‌های آمریکا، واقعیت این است که ایران میزانی بالا نفت به چین صادر می‌کرده است.

در دو هفته اخیر ایران، برنامه‌هایی درباره افزایش قابل ملاحظه تولید نفت خود منتشر کرده است و این افزایش از میادین گوناگون از جمله آزادگان شمالی و جنوبی، یاران شمالی و جنوبی و یادآوران صورت خواهد گرفت. با اجرای این برنامه و افزایش صادرات، درآمدهای نفتی ایران به سرعت افزایش خواهد یافت؛ حتی اگر قیمت نفت در سطح ۵۰دلار در هر بشکه باقی بماند. در حال حاضر شرکت ملی نفت چین بازیگر اصلی در برخی میادین نفتی ایران است و ایران قصد دارد در فازهای بعدی، به توسعه میادین قدیمی نفت خود بپردازد. در آینده، تقاضای جهانی برای نفت، میزان عرضه نفت ایران به بازارها، تصمیم‌های اوپک‌پلاس و سیاست‌های دولت آمریکا در خصوص بازار نفت بیشترین تاثیر را بر قیمت‌ها خواهند داشت.