بی‌حسی در تقاضای نفت

پنج‌شنبه گذشته آژانس بین‌المللی انرژی اعلام کرد تقاضای جهانی برای نفت امسال ۸/ ۸ میلیون بشکه نسبت به سال قبل کاهش می‌یابد. ماه قبل رقم پیش‌بینی شده از سوی این نهاد برای کاهش تقاضا ۴/ ۸ میلیون بشکه بود. آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی تقاضا برای نفت در نیمه دوم امسال و سه ماه نخست سال آینده میلادی را پایین آورده است. در گزارش یاد شده آمده است بعید است تولید واکسن و عرضه آن فورا بر تقاضا برای نفت اثر بگذارد. سال آینده تقاضا برای نفت نسبت به امسال ۸/ ۵ میلیون بشکه در روز بالاتر خواهد بود. این رقم ۳۰۰ هزار بشکه بالاتر از پیش‌بینی قبلی این نهاد است. اگر پیش‌بینی رشد ۸/ ۵ میلیون بشکه‌ای تقاضا در سال ۲۰۲۱ تحقق یابد باز هم تقاضا سال آینده بسیار پایین‌تر از سال گذشته خواهد بود. ابتدای هفته قبل داده‌های اولیه که نشان می‌داد واکسن شرکت فایزر برای کرونا بسیار موثر است سبب رشد قیمت نفت برنت به بالاتر از ۴۵ دلار در هر بشکه شد. این بالاترین میزان در دو ماه قبل است. تحلیلگران معتقد بودند واکسیناسیون به رشد فعالیت‌های اقتصادی و افزایش مصرف نفت منجر می‌شود، اما شیوع مجدد همه‌گیری کرونا سبب شده در اقتصادهای بزرگ اروپایی فعالیت‌ها بار دیگر تعطیل شود و این احتمال وجود دارد که در ایالات متحده نیز چنین تدابیری برای مهار همه‌گیری اتخاذ شود. وضعیتی که اکنون در اروپا و آمریکا وجود دارد سبب می‌شود بهبود شرایط اقتصاد به تعویق بیفتد و این یعنی کاهش تقاضا برای نفت.

هفته پیش این نگرانی وجود داشت که به دلیل محدودیت‌های جدید برای فعالیت‌های اقتصادی، تولید ناخالص داخلی اقتصادهای بزرگ در سه ماه کنونی بار دیگر کاهش پیدا کند. مدیر بخش بازار نفت در شرکت ریستاد انرژی می‌گوید: «از دید ما اثر خبر ساخته شدن واکسن برای کرونا بر بازار نفت گذاشته شده و احتمالا خیلی زود از میان خواهد رفت، زیرا واقعیت‌های بنیادی بازار نفت در مرکز توجه سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد. مشکل این است که رشد تقاضا برای نفت صرفا با انتشار اخبار مثبت از نتایج آزمایش‌های واکسن کرونا رخ نمی‌دهد. ضروری است موج جدید همه‌گیری کرونا مهار شود تا تغییر واقعی در مصرف به وجود‌ آید.» اوپک چهارشنبه هفته گذشته اعلام کرد: «تقاضای کمتر از انتظار برای نفت در بخش حمل و نقل ایالات متحده و تعطیل شدن فعالیت‌های اقتصادی در برخی اقتصادهای اروپایی بر قیمت‌ها فشار وارد خواهد کرد. رشد تقاضا برای نفت بسیار محدود است. ضعف تقاضا در بخش حمل و نقل و صنعت تا اواسط سال آینده میلادی ادامه پیدا خواهد کرد.» اوپک پیش‌بینی کرده امسال تقاضای جهانی برای نفت ۸/ ۹ میلیون بشکه در روز پایین‌تر از سال گذشته است و سال آینده تقاضا ۲/ ۶ میلیون بشکه افزایش خواهد یافت.

در حال حاضر قیمت نفت به دلیل پیش‌بینی‌هایی که درباره تصمیم آتی اوپک پلاس مطرح است حمایت شده، زیرا انتظار می‌رود این ائتلاف از بالا بردن عرضه نفت از ابتدای سال جدید میلادی اجتناب کند. نشانه‌های مختلف نمایان شده که حاکی‌است اوپک پلاس با توجه به شرایط کنونی بازار، بالا بردن عرضه را به تعویق خواهد انداخت. تحلیلگران کامرتس بانک می‌گویند بحث‌هایی بین اعضای اوپک وجود دارد که حاکی‌است این گروه بالا بردن عرضه را سه تا شش ماه به تعویق خواهد انداخت، اما این اقدام برای جلوگیری از شکل‌گیری مازاد عرضه کافی نیست، زیرا عرضه نفت از سوی برخی کشورها نظیر لیبی که در برنامه کاهش عرضه حضور ندارند در حال افزایش است. در واقع محیط بازار نفت برای رشد قیمت‌ها مساعد نیست.