نقطه عطف در راه است؟
مارک اسپر وزیر دفاع جدید آمریکا در نخستین کنفرانس خبری از ماه مه گفت: «ما خواهان درگیری با ایران نیستیم بلکه خواهان تعامل با این کشور هستیم.» او با اشاره به تمایل ترامپ برای مذاکره با رئیس‌جمهوری ایران و حضور نیروهای آمریکایی در خلیج‌فارس گفت: «هدف از حضور نظامی در خلیج‌فارس جلوگیری از رخ دادن حوادثی است که به رویارویی دو کشور منجر می‌شود. هنوز نمی‌توان گفت بحران پایان یافته، اما تاکنون از درگیری اجتناب شده و همه چیز خوب پیش رفته است. امیدواریم شرایط به همین شکل ادامه یابد. ما مایلیم با ایران درباره راه دیپلماتیک رو به جلو مذاکره کنیم.»
از ماه مه بر میزان حضور نیروهای نظامی آمریکا در منطقه افزوده شده است. واشنگتن ایران را به ناامن کردن خلیج‌فارس متهم کرده و از کشورهای مختلف خواسته در ائتلاف نظامی در خلیج‌فارس حضور داشته باشند تا این منطقه دچار ناامنی نشود. در چند هفته اخیر حوادث مختلف در خلیج‌فارس رخ داده و احتمال آن که در آینده نیز شاهد تکرار این‌گونه حوادث باشیم وجود دارد. از زمان افزایش فشارهای اقتصادی آمریکا بر ایران تنش در روابط بین دو کشور افزایش یافته و آمریکا معتقد است فشارها تا جایی ادامه پیدا خواهد کرد که ایران مجبور خواهد شد بر سر پیمانی جدید مذاکره کند.تاکنون هر دو طرف اعلام کرده‌اند امیدوارند از جنگ اجتناب شود. اما ایران شرط مذاکره را لغو تمامی تحریم‌ها می‌داند. دیگر امضاکنندگان پیمان هسته‌ای سال ۲۰۱۵ ایران یعنی چین، روسیه، انگلستان، آلمان و فرانسه به این پیمان پایبند هستند و اخیرا فرانسه اقدامات بیشتری برای حفظ این پیمان انجام داده است. در نشست هفته قبل گروه ۷ تحولاتی در حوزه روابط ایران و آمریکا رخ داد. وزیر خارجه ایران به محل برگزاری نشست در فرانسه دعوت شد و با آنکه ملاقاتی بین او و ترامپ صورت نگرفت، اما ترامپ اعلام کرد اگر شرایط خوب باشد با رئیس‌جمهوری ایران دیدار می‌کند.
از سوی دیگر هفته پیش رئیس‌جمهوری ایران از آمادگی خود برای گفت‌وگو با هرکس برای حفظ منافع ملی سخن گفت. اگرچه او روز بعد شرط گفت‌وگو را لغو تحریم‌ها دانست، اما به‌نظر می‌رسد دو طرف در حال نزدیک شدن به یک عطف هستند، اما به نتیجه رسیدن تلاش‌های فرانسه و دیگر امضاکنندگان پیمان هسته‌ای سال ۲۰۱۵ ایران در حفظ این پیمان به عوامل مختلف وابسته است. ایران در فواصل زمانی مشخص برخی بندهای پیمان هسته‌ای را نادیده گرفته و شرط مذاکره را لغو تحریم‌ها اعلام کرده است. در مقابل ترامپ سیاست اعمال حداکثر فشار علیه ایران را موثر می‌داند؛ زیرا به باور او این سیاست از درآمد ایران به شدت می‌کاهد و توان این کشور را در حمایت از گروه‌های طرفدار خود در منطقه کم می‌کند.
ترامپ معتقد است افزایش فشارهای اقتصادی در داخل ایران در نهایت رهبران ایران را به مذاکره وادار خواهد کرد. در واقع استراتژی ترامپ صرفا محروم کردن ایران از درآمد نفتی است، اما این محرومیت نمی‌تواند رفتار ایران را در منطقه تغییر دهد. به همین دلیل سیاست ترامپ ناموفق خواهد بود. برای مثال باید به این واقعیت اشاره کرد که مبارزان طرفدار ایران در عراق و سوریه صرفا برای پول با نیروهای خارجی نمی‌جنگند در نتیجه کاهش منابع مالی ایران، از حضور آنها و طرفداری شان از ایران نخواهد کاست.
ارسال نظر