عده‌ای از تحلیلگران معتقدند او به دنبال رفع تحریم‌های اقتصادی است و مذاکره بر سر خلع سلاح هسته‌ای صرفا روشی جدید برای خلاص شدن از تحریم‌های شدید است. در واقع آنها می‌گویند اگر گذشته را الگو قرار دهیم، به این نتیجه می‌رسیم که کیم‌جونگ‌اون امیدوار است با ابراز تمایل به خلع سلاح، همزمان به دو هدف یعنی کاهش تحریم‌ها و دریافت کمک‌های اقتصادی دست پیدا کند. در حال حاضر اقتصاد کره شمالی زیر بار تحریم‌های شدید در حال فروپاشی است و رهبر این کشور به روش قدیمی متوسل شده است.

سال‌ها مذاکره بی‌نتیجه به ویژه مذاکرات شش‌جانبه سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۹ نشان می‌دهد کره شمالی از یک الگوی خاص پیروی می‌کند: پیشنهاد مذاکره در ازای نفت، کمک اقتصادی و آزاد شدن دارایی‌های مسدود شده. در واقع در هر زمان ممکن است روند مذاکرات متوقف شود به ویژه اگر پیونگ‌یانگ   امتیازهایی را که مایل است بگیرد، دریافت نکند، که در آن‌صورت انگیزه‌ای برای ادامه مذاکره نخواهد داشت.

در سال ۱۹۹۴ دولت بیل کلینتون به‌عنوان بخشی از توافق‌نامه توقف برنامه هسته‌ای کره شمالی، تضمین امنیتی به این کشور داد، اما هر دو طرف این توافق را زیرپا گذاشتند. دولت کلینتون به پیونگ یانگ وعده تحویل سوخت و ساخت رآکتور آب سبک داد، اما این وعده‌ها هرگز اجرا نشد، در نتیجه کره شمالی برنامه‌های هسته‌ای و موشکی خود را تا اندازه‌ای معلق کرد، اما هنگامی که مشخص شد دولت جرج بوش قصد ندارد به تعهدات دولت قبلی عمل کند، برنامه‌های یاد شده از سر گرفته شد.

حال این سوال مطرح است که تقاضای کره شمالی چیست؟ این بار رهبر کره شمالی خواهان امتیازهایی بسیار بزرگ‌تر از کمک اقتصادی است. خروج نیروهای آمریکا از کره جنوبی همواره یکی از درخواست‌های کره‌شمالی بوده اما به گفته وزیر دفاع آمریکا، در مذاکرات فردا این موضوع مطرح نمی‌شود. این امکان وجود دارد که رهبر کره شمالی با اعلام اینکه خواهان مذاکره درباره برنامه هسته‌ای است نشان دهد حسن نیت دارد. اما مطمئن باشید درخواست‌هایی مطرح می‌کند که پذیرش آن غیر ممکن است. بر همین مبنا کره جنوبی و آمریکا باید مراقب باشند چه امتیاز‌هایی روی میز قرار می‌دهند.

چند پرسش متداول درباره نشست فردا مطرح شده است. پرسش نخست این است که آیا این نشست برای ترامپ یک موفقیت محسوب می‌شود؟ مسلما ترامپ می‌تواند ادعا کند تحت تاثیر فشارهای اقتصادی توانسته کره شمالی را به مذاکره وادار کند. اما موفقیت بزرگ‌تر برای کیم جونگ اون است. تمامی رهبران قبلی کره شمالی خواستار دیدار با روسای جمهوری وقت آمریکا بوده‌اند، اما چنین دیداری هرگز رخ نداد. اکنون ترامپ به آن سوی کره زمین سفر می‌کند تا با کیم جونگ اون مذاکره کند زیرا کره شمالی سلاح هسته‌ای در اختیار دارد که می‌تواند آمریکا را هدف قرار دهد. در مقابل، کیم جونگ اون می‌تواند ادعا کند ترامپ به آسیا می‌آید تا امنیت آمریکا را از او گدایی کند.

پرسش بعدی این است که آیا نتیجه این مذاکرات می‌تواند پایان جنگ دو کره باشد و در این حالت چنین دستاوردی تا چه حد مهم است؟ اگر چنین موفقیتی حاصل شود تاثیر آن بسیار بزرگ خواهد بود زیرا پایان جنگ دو کره سبب می‌شود منطق حضور نیروهای آمریکا در کره جنوبی و ژاپن از میان برود و این یک خبر بسیار مثبت برای چین است. رئیس‌جمهوری کره‌جنوبی همواره از پایان جنگ دو کره حمایت کرده اما گفته است که ائتلاف آمریکا- کره جنوبی، قدرتمند باقی خواهد ماند.

پرسش سوم این است که نشست فردا چه حاصلی برای کره جنوبی و اتحاد موجود دو کره خواهد داشت؟ افراد سالخورده به اتحاد دو کره تمایل دارند اما جوانان چنین چیزی را نمی‌خواهند. دو کره در سال ۱۹۵۳ از هم جدا شدند بنابراین عده کمی از مردم این کشور دوران اتحاد دو کره را به یاد دارند. جوانان کره جنوبی هیچ تمایلی به برقراری ارتباط‌های تنگاتنگ با کره‌شمالی ندارند.

سوال چهارم این است که بزرگ‌ترین اشتباهی که ترامپ ممکن است در مذاکرات فردا مرتکب شود چیست؟ خوش‌بینی بیش از حد نسبت به نتیجه مذاکره و ارائه امتیاز‌های قابل ملاحظه، اشتباهی بزرگ است. بسیاری از تحلیلگران معتقدند ترامپ در مذاکره مهارت دارد و تیم همراه او نکات مهم را به وی گوشزد خواهد کرد اما او باید در تک تک لحظات به یاد داشته باشد که ممکن است هدف رهبری کره شمالی گرفتن امتیاز بدون دادن تعهد نسبت به اجرای درخواست‌های آمریکا باشد. اگر نشست فردا صرفا جنبه مقدماتی داشته باشد اتفاق مهمی در آن رخ نخواهد داد و دو طرف تلاش خواهند کرد، حسن نیت‌شان را نشان دهند. به احتمال زیاد مذاکرات آمریکا و کره شمالی مدتی طولانی ادامه پیدا خواهند کرد، البته اگر فردا متوقف نشود.

واقعیت این است که زمینه‌های ضروری برای موفقیت مذاکرات ایجاد نشده است. هدف اعلام شده دولت آمریکا یعنی خلع سلاح هسته‌ای کره شمالی به‌طور کامل، هدفی غیر واقع‌بینانه است. منتقدان می‌گویند برگزاری نشست یک امتیازدهی بزرگ به کره شمالی بوده و آمریکا در ازای دادن این امتیاز هیچ چیز نگرفته است. اما موضع چند دهه اخیر آمریکا یعنی مخالفت با برگزار شدن نشست رو در رو بین کره شمالی و رئیس‌جمهوری آمریکا، هیچ نتیجه‌ای در بر نداشته و در این چند دهه، کره شمالی به گسترش توانایی‌های هسته‌ای و موشکی خود ادامه داده است.

آنها که مخالف برگزاری نشست هستند به یک واقعیت توجه نمی‌کنند: آمریکا چه خوشش بیاید چه نیاید، کره شمالی اکنون جزو باشگاه کشورهای دارای سلاح هسته‌ای است و موشک قاره‌پیما دارد. این کشور می‌تواند همواره کره جنوبی و ژاپن را تهدید کند و اگر از سلاح هسته‌ای استفاده کند فاجعه‌ای بزرگ به بار خواهد آمد. به این ترتیب مذاکره ضروری است و ترامپ نباید تصور کند طرف مقابل دست خالی وارد مذاکره شده است.

 

اخبار مرتبط