حزب تاج‌بخش کدام است؟

هرچند که او قانونا نمی‌تواند برای نخست‌وزیری کاندیدا شود اما قدرت سیاسی که در اختیار دارد و بسیاری که به واسطه ائتلاف با او به صندلی پارلمان رسیده‌اند، قطعا سعی در اجرای برنامه‌هایش خواهند داشت. حیدر العبادی، نخست‌وزیر فعلی این کشور تا زمان تشکیل دولت جدید ائتلافی مشغول به کار خواهد بود، پروسه‌ای که ممکن است چندین ماه به طول بینجامد. هرچند که این کشور سابقه ناتوانی تشکیل دولت ائتلافی توسط حزب برنده را داشته است. در سال ۲۰۱۰ ایاد علاوی بسیاری از صندلی‌های پارلمان را تصاحب کرد اما به‌خاطر فشارهای نوری مالکی، نخست‌وزیری که سال ۲۰۰۶ قدرت را در دست گرفت، نتوانست گام خاصی به پیش بردارد. آنتونی کوردزمن، رئیس مرکز مطالعات استراتژیک و روابط بین‌الملل دانشگاه شیکاگو معتقد است که تحلیل آرای ماخوذه بر اساس قومیت و فرقه هیچ نکته خاصی به ما نشان نمی‌دهد، مخصوصا اینکه میان کردها و شیعیان عراق، اختلافات و مرزبندی‌های جدی سیاسی وجود دارد و کنش رفتاری آنها از الگویی واحد تبعیت نمی‌کند.

مشکلات تلنبار شده

حدود نیمی از عراقی‌های واجد شرایط در این انتخابات شرکت نکردند؛ برخی از آنها به دلیل دور بودن از زادگاه خود این امکان برایشان میسر نبود و برخی دیگر به دلیل ناامیدی از تغییر وضعیت فعلی و ناتوانی دولت در مدیریت آن، انگیزه‌ای برای مشارکت سیاسی نداشتند. مارینا اوتاوای، عضو ارشد از تیم پژوهشی مرکز مطالعات بین‌المللی وودرو ویلسون معتقد است که «نتایج آرا به وضوح نشان می‌دهد مردم از چهره‌های سیاسی قدیمی خسته شده‌اند. من به شخصه چنین پیش‌بینی داشتم و استراتژی احزاب در ارائه لیست‌های مبتنی بر افراد کهنه کار را محکوم به شکست می‌دانستم. هرچند که باید اعتراف کنم حدس من، پیروز حزب فاتح، متشکل از نظامیان شیعه بود.» عراق یکی از ناکارآمدترین و ضعیف‌ترین سیستم‌های مدیریتی را در خاورمیانه داراست که به شدت موجب اتلاف منابع این کشور می‌شود. به‌عنوان مثال، این کشور به‌رغم تولید حجم عظیمی گاز طبیعی به واسطه منابع نفتی، امکان بهره برداری از آن را نداشته و گاز طبیعی مورد نیاز خود را از ایران تامین می‌کند. اینها در شرایطی است که این کشور تازه از جنگی ویران‌کننده و هزینه بر با داعش فارغ شده و گرد جنگ بر تمام زوایای زندگی مردم آن سایه انداخته است. قرار گرفتن افرادی تازه کار بر مسند امور، خبر خوبی نخواهد بود. اوتاوای نیز در این زمینه می‌گوید: «شما جناح‌های سیاسی جدیدی دارید که پیش از این هرگز مجبور به ایفای نقش جدی در سیاست نشده بودند. ضمن اینکه مشکلات به‌حدی وخیم هستند که امکان مدیریت آن بدون حمایت آمریکا در چند سال آینده ممکن نخواهد بود.»

با این حال العبادی اعلام آمادگی کرده است که با صدر همکاری خواهد داشت اما کوردزمن معتقد است که خوابیدن زیر یک سقف با طرفداران صدر برای نخست‌وزیر فعلی خطرناک خواهد بود. «هرچند این تصمیم ممکن است باعث استقلال بیشتر از ایرانی‌ها شود، اما واقعیت این است که همزمان رابطه او با آمریکایی‌ها را نیز خراب خواهد کرد. اگر نوری مالکی کماکان خواستار مذاکره با صدر باشد، احتمالا در روزهای پیش رو اتحاد نیروهای حشدالشعبی و مالکی را شاهد خواهیم بود.» از سوی دیگر، اگر حیدر العبادی بخواهد که با حزب فتح متحد شود، حزبی که در این انتخابات دوم شد، تحت کنترل ایران قرار خواهد گرفت و آن‌طور که اوتاوای می‌گوید او «به خط پایان خواهد رسید». ضمن اینکه هنوز معلوم نیست که نیروهای کرد نقش «تاج بخش» را ایفا خواهند کرد یا آنقدر گرفتار تفرقه و دعواهای خود باشند که چنین قدرتی را نتوانند شکل دهند. پذیرفتن انتخابات کردستان یکی از مواردی است که اختلاف میان گروه‌های سیاسی کرد را تشدید خواهد کرد. به‌هرصورت از آنجا که هیچ‌کس اکثریت قاطع آرا را در اختیار ندارد و مشارکت پایین بود، نیاز است تا گروه‌ها به دنبال یارکشی باشند.

کوردزمن می‌گوید: «آنها قصد دارند هرطور شده به ائتلافی برای تشکیل کابینه برسند و حتی ممکن است تصمیم بگیرند که با عبادی کار کنند، ممکن هم هست این کار را نکنند. ممکن است تقسیم شوند یا متحد شوند. آنها می‌توانند با بخشی از کردها یا همه آنها، معامله کنند، شما می‌توانید تا ساعت‌ها مجموعه‌ای جدی از سوالات را در مورد تقریبا هر جنبه‌ای از این انتخابات با خود مرور کنید».

اخبار مرتبط