فساد و سرخوردگی شهروندان
در مرکز بغداد، رای دهندگان حامی العبادی میگویند که آنها از او پشتیبانی میکنند چرا که با پیروزی بر داعش، او اعتبار را به اردوی عراق بازگردانده است. فالحه حسن، یک شهروند ۷۱ ساله عراقی میگوید که العبادی «انتقام» قتل افراد مالکی را از گروه تروریستی داعش گرفت. پس از آنکه داعش در تابستان سال ۲۰۱۴ توانست تقریبا به یک سوم خاک عراق تسلط یابد، این گروه یک رشته حملات انتحاری را به منظور هدف قرار دادن افراد مالکی در بغداد و دیگر مناطق تحت کنترل حکومت، به راه انداخت. العبادی، نخستوزیر عراق با حمایت ائتلاف نظامی به رهبری ایالات متحده و ایران، یک جنگ چریکی را علیه افراطگرایان «دولت اسلامی» به راه انداخت که سرانجام در پایان سال گذشته میلادی به پیروزی انجامید.
از آن زمان تاکنون، بغداد آرامش نسبی را تجربه کرده است. به هر حال برای برگزاری انتخابات روز شنبه، تدابیر شدید امنیتی از جمله محدودیتهای تردد شبانه اتخاذ شد. با وجود پیروزیهای نظامی العبادی، عراق همچنان با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم میکند که بخشی از آن نتیجه کاهش بهای نفت، فساد گسترده و چندین سال بن بست سیاسی در این کشور است.
مخالفان سرسخت نخستوزیر عراق، بیش از همه هواداران نوری المالکی و نامزدهای یک ائتلاف نزدیک شبه نظامیان عمدتا شیعه هستند. ائتلاف موسوم به «فتح» توسط هادی العامری، وزیر سابق حمل و نقل و فرمانده ارشد شبه نظامیان در جنگ علیه داعش شکل گرفت. بسیاری از نامزدهای این ائتلاف نیز فرماندهان شبه نظامی هستند که پیوند خود را با این نیرو قطع کردهاند تا وارد کارزار سیاسی شوند. جاسم محسن ۵۸ ساله که در این نیرو علیه «داعش» جنگیده است، میگوید که رای خود را به این ائتلاف میدهد چون آنها شخصا فداکاری کردهاند. او به خبرگزاری آسوشیتد پرس گفت: «من به لیست فتح رای میدهم چون آنها تنها کسانی هستند که علیه داعش جنگیدند و خون دادند.»
دیگر شخصیت برجسته در انتخابات، مقتدی صدر، روحانی پرنفوذ شیعه است. او نیز فرماندهی نیروهای مردمی را در جنگ علیه داعش به عهده داشت. او پیش از این علیه نیروهای آمریکایی در عراق نیز جنگیده بود. با این حال، او در کارزار انتخاباتی خود بیش از همه بر محو فساد در حکومت تمرکز کرده است. مقتدی صدر تنها رهبر سیاسی عراق است که هم با نفوذ ایران مخالف است و هم با نفوذ ایالات متحده. صدر خواستار خروج همه نیروهای خارجی از عراق از جمله نیروهای ایرانی است. صدر در این میان چهره عوامگرای ملی را به خود گرفته که میخواهد در عراق تعادلی میان منافع ایران و عربستان سعودی ایجاد کند.
چندین ماه است که جناحهای مختلف سیاسی دست به ائتلاف زدهاند تا بتوانند اکثر کرسیهای پارلمان را به دست بیاورند و در تشکیل حکومت آینده سهم بگیرند.
نتایج انتخابات پارلمانی عراق از پیشتاز بودن فهرست مورد حمایت مقتدی صدر حکایت دارد. ائتلاف مورد حمایت روحانی پرنفوذ شیعه، موسوم به «سائرون»، در چهار استان از مجموع ۱۰ استانی که شمارش آرا در آنها انجام گرفته، از جمله در پایتخت این کشور بغداد، در جایگاه نخست قرار دارد. پیروز بعدی انتخابات عراق فهرست مورد حمایت فرمانده شبهنظامیان شیعه است؛ فهرست مورد حمایت هادی العامری، فرمانده سپاه بدر و از متحدان ایران، موسوم به «ائتلاف فتح»، در جایگاه دوم قرار گرفته است.در مقابل اما نتایج نشانگر شکست حیدر العبادی و فهرست مورد حمایتش موسوم به «ائتلاف النصر»، نخستوزیر شیعه عراق، در برابر دیگر رقیبان شیعه اوست.
شرکت تنها ۵/ ۴۴ درصد از واجدان شرایط، رکوردی تاریخی در عدم مشارکت شهروندان در انتخابات عراق محسوب میشود. این تعداد پایینترین میزان مشارکت مردم در انتخابات، از زمان سقوط صدام حسین، دیکتاتور پیشین عراق در سال ۲۰۰۳ میلادی تاکنون را نشان میدهد. ناظران عامل اصلی در این «رکورد تاریخی» را بیاعتمادی عمومی مردم به سیاستمداران میدانند. چهار سال پیش میزان مشارکت مردم در انتخابات عراق حدود ۶۰ درصد بود. مناسبات این روحانی پرنفوذ شیعه با ایران در سالهای اخیر به شکلی مشهود رو به سردی گراییده است. او در این میان چهره یک پوپولیست ملیگرا را به خود گرفته که میخواهد در عراق تعادلی میان منافع ایران و عربستان سعودی ایجاد کند.
تیم پچولات، عضو موسسه «فریدریش ابرت» که بهعنوان ناظر انتخابات در بغداد به سر میبرد، معتقد است مردم از سیاستمداران حاکم سر خوردهاند. او به خبرگزاری آلمان گفت مردم عراق از تجربه انتخابات قبلی درس گرفته و میدانند که در نهایت همان کسانی که قدرت را در اختیار داشتهاند بر سر کار باقی خواهند ماند. گفته میشود صدها هزار شهروندی که در دوران تسلط گروه تروریستی داعش بر بخشهای بزرگی از عراق آواره شدهاند امکان شرکت در رایگیری را نداشتهاند.
همچنین از بسیاری از حوزههای رایگیری گزارش شده که سیستم الکترونیکی اخذ رای که برای نخستین بار در عراق به کار گرفته شده نارساییهای فراوانی داشته است. در عین حال پچولات به خبرگزاری آلمان گفته که تاکنون موارد قابلاعتنایی از تخلف سیستماتیک و مخدوش شدن آرا گزارش نشده است. ایاد علاوی، سیاستمدار شیعه سکولار و رهبر ائتلاف «الوطنیه» خواستار برگزاری انتخابات مجدد شده و معتقد است با توجه به میزان نازل مشارکت، دولت آینده دولتی ضعیف خواهد بود و از پس حل معضلات کشور بر نخواهد آمد. بیش از ۹۰۰ هزار نیروی انتظامی وظیفه تامین امنیت این انتخابات را برعهده داشتند.
ارسال نظر