سبقت سبزها

کلین تکنیکا

فناوری‌های خودروهای برقی، ذخیره‌سازی انرژی، سلول‌های خورشیدی و توربین‌های بادی خشکی، از مجموعه انرژی‌های پاک بررسی شده از سوی آژانس بین‌المللی انرژی را می‌توان سبز و در مسیر گذار به پایداری انرژی دانست. در گزارش پایش پیشرفت انرژی پاک ۲۰۱۷ که در هفته جاری منتشر شد با بررسی ۲۶ فناوری مختلف، پیشرفت هر یک از آنها بر اساس اهداف سناریوی ۲ درجه سانتی‌گراد ارزیابی شده است.

این سناریو از سوی آژانس بین‌المللی انرژی به‌عنوان مسیر اجرای سامانه‌های انرژی با موفقیت ۵۰ درصد برای محدود کردن افزایش دمای جهان به ۲ درجه ارائه شده است. در آخرین ویرایش این گزارش، تنها خودروهای برقی، سامانه‌های ذخیره‌سازی انرژی، سلول‌های خورشیدی و توربین‌های بادی به‌عنوان سبز دسته‌بندی شده است. نویسندگان این گزارش معتقدند اگرچه این منابع هم اکنون سهم اندکی از کل سامانه‌های انرژی دارند، اما رشد توسعه کنونی آنها چشمگیر است و در حال تقویت جایگاه خود به‌عنوان راهکارهای انرژی پیشرو هستند. در بخش خودروهای الکتریکی، آژانس اعلام کرده در سال ۲۰۱۶ میلادی بیش از ۷۵۰ هزار خودروی برقی در سراسر دنیا به فروش رفته و در مجموع تعداد این خودروها از مرز ۲ میلیون خودرو فراتر رفته است. درواقع در سال گذشته، فروش خودروهای برقی شاهد رشدی۴۰ درصدی بود. نکته شایان توجه اینکه نرخ رشد فروش خودروهای برقی در سال ۲۰۱۵ میلادی نسبت به سال ۲۰۱۴ میلادی ۷۰ درصد بوده است. آژانس بین‌المللی انرژی در این مسیر پیشنهاد می‌کند صنعت خودروهای برقی باید اولویت بیشتری به مشوق‌های تامین مالی خرید آنها و توسعه زیرساخت‌های شارژشان دهد. ارائه مشوق‌های محلی و برنامه‌های عرضه عمومی از دیگر پیشنهادهای آژانس به شمار می‌رود. بخش ذخیره‌سازی انرژی نیز در سناریوی افزایش ۲ درجه‌ای دما یک فناوری سبز به شمار می‌رود. بازار این فناوری در حال رشد است و حمایت‌های سیاست‌گذاران از عوامل رشد آن به شمار می‌رود. در گزارش آژانس بین‌المللی اعلام شده در سال ۲۰۱۶ میلادی ۹۳۰ مگاوات ظرفیت ذخیره‌سازی انرژی راه‌اندازی شده است؛ اما در افق سال ۲۰۲۵ میلادی باید ۲۰ گیگاوات ظرفیت ذخیره‌سازی انرژی جدید ایجاد شود. در نتیجه رشد ۲۰ برابری این فناوری پاک در یک دهه فرارو یک ضرورت است.

از سوی دیگر، سلول‌های خورشیدی و توربین‌های بادی خشکی، دو فناوری دیگر در مسیر تحقق سناریوی افزایش ۲ درصدی دمای کره زمین به شمار می‌روند. تا پایان دهه کنونی میلادی، ظرفیت تولید برق این دو فناوری ۲/ ۵ برابر و ۱/ ۷ برابر خواهد شد. آژانس بین‌المللی انرژی برای توسعه پرشتاب این بخش پیشنهاد می‌کند در بخش برطرف کردن چالش‌های طراحی و بهبود اتصال برق تولیدی به شبکه سراسری تلاش بیشتری انجام شود. همه ما می‌دانیم آژانس بین‌المللی انرژی از دیرباز به دلیل رویکرد بدبینانه نسبت به توسعه انرژی‌های پاک، منتقدان زیادی داشته است. در گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، انرژی‌های برق-آبی و توربین‌های بادی فراساحلی به‌عنوان انرژی‌های پاک مشخص نشده‌اند و اعلام شده باید تلاش بیشتری در این دو بخش انجام شود. خوشبختانه رشد پرشتاب طرح‌های توربین‌های بادی فراساحلی در یک سال اخیر فراتر از انتظارات بوده است. حذف یارانه‌های دولتی در این بخش یک گام رو به جلو به شمار می‌رود. همچنین در کنار کاهش هزینه تمام شده، توجه بیشتر سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران دولت‌ها، راه را برای فردایی پاک برای دنیای ما هموار خواهد کرد.