همکاری گازی ایران و فرانسه

رویترز

ایران برای بهره‌برداری از حوزه‌های نفت خام و گاز طبیعی خود، نیاز به سرمایه خارجی و تکنولوژی مدرن دارد. تحریم‌های ناشی از فعالیت‌های هسته‌ای ایران تا پیش از برجام عملا مانع از حضور و فعالیت شرکت‌های خارجی در صنایع نفت و گاز ایران می‌شد.

در ایران، مجموع ارزش سرمایه‌گذاری‌های برنامه‌ریزی شده ۱۰۳ میلیارد دلار است. با پایان تحریم‌های بین‌المللی، ایران امیدوار است تا شرکت‌های بین‌المللی را برای حضور در این کشور در چارچوب قراردادهای ‌ای پی‌سی ترغیب کند. اما همچنان چالش‌هایی نظیر مقررات دست و پاگیر داخلی، نامشخص بودن رژیم حل اختلافات و عدم شفافیت وجود دارد.

توتال در نوامبر گذشته پروتکل توافق با ایران را برای توسعه فاز یازدهم میدان گازی پارس جنوبی را به امضا رساند. این پروتکل پیش‌بینی کرده که «توتال» اجراکننده پروژه «پارس‌جنوبی ۱۱» بوده و سهم آن ۱/ ۵۱ درصد خواهد بود. همچنین شرکت «پتروپارس»، زیرمجموعه شرکت ملی نفت ایران و شرکت ملی نفت چین، به ترتیب ۹/ ۱۹ و ۳۰ درصد سهم خواهند داشت.

در روز ۲۶ ماه مه‌گذشته، «پاتریک پویانه» مدیرعامل شرکت توتال، در جلسه سهامداران این شرکت اعلام کرد که توتال قصد دارد قرارداد با ایران را پیش از تابستان امسال به امضا برساند.

میدان گازی پارس جنوبی (گنبد شمالی) که در خلیج فارس و در آب‌های ایران و قطر واقع شده، با ۶ هزار کیلومتر مربع مساحت، بزرگ‌ترین میدان گازی جهان است. قطر از سال ١٣٦٨ از این میدان مشترک بهره‌برداری می‌کند، اما ایران ١٢ سال بعد، استخراج گاز از این میدان را آغاز کرد.

قطر در سال‌های گذشته، ٢ برابر ایران و گاهی بیش از ٢ برابر، از این میدان مشترک گازی برداشت کرده است.

در حالی که ایران قصد دارد استخراج گاز از این میدان را افزایش دهد، اما دو ماه پیش، سعدالکعبی رئیس شرکت نفت قطر (قطر پترولیوم)، اعلام کرد که این کشور استخراج گاز از این میدان گازی را به مقدار ١٠ درصد افزایش خواهد داد. وی گفت: «با اجرای یک پروژه جدید، ٢ میلیارد فوت مکعب گاز به تولید روزانه قطر اضافه خواهد شد.»

قطر اکنون سالانه ٧٧ میلیون تن گاز تولید می‌کند و ٣٠ درصد بازار گاز جهان را در دست دارد و با اجرای طرح جدید قطر برای افزایش استخراج از این میدان گازی، معادل ٤٠٠ هزار بشکه نفت در روز به تولید قطر افزوده می‌شود.

به این ترتیب قطر جایگاه اول خود را در جهان در زمینه تولید گاز مایع حفظ خواهد کرد.

اما قطع روابط سیاسی و اقتصادی این کشور با برخی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، آینده اقتصادی این کشور را مبهم کرده است.

پس از رفع تحریم‌ها، شرکت‌های نفتی خارجی متعددی برای سرمایه‌گذاری در صنایع نفت و گاز و همکاری با شرکت ملی نفت ایران ابراز آمادگی کردند. روشن نبودن سیاست‌های دولت ترامپ از یکسو و عدم رفع محدودیت‌های بانکی عملا مانع از آن شده است که بسیاری از پروژه‌های نفت و گاز به مورد اجرا گذاشته شوند.

مسوولان شرکت اتریشی OMV۲ ژوئن (۱۲ خرداد) اعلام کردند که قرارداد مربوط به همکاری این شرکت با شرکت گازپروم در وین از سوی مسوولان دو شرکت امضا شده است.

بر اساس این قرارداد، قرار است دو شرکت در همکاری با شرکت ملی نفت ایران کار استخراج و بهره‌برداری از برخی حوزه‌های نفتی ایران را آغاز کنند. این همکاری در گام نخست ناظر بر تحلیل موقتی حوزه‌های نفتی تعیین شده و همچنین ارزیابی ذخایر نفت و برآورد هزینه‌های استخراج و بهره‌برداری از این حوزه‌ها خواهد بود.

شرکت اتریشی OMV در سال ۲۰۰۱ فعالیت‌های خود را در ایران آغاز کرد. اما در سال ۲۰۰۶ و به دنبال تحریم‌های برخاسته از فعالیت‌های هسته‌ای ایران، این شرکت به حضور و فعالیت خود در ایران خاتمه داد. پس از امضای برجام، این شرکت اتریشی نیز بار دیگر برای فعالیت در ایران ابراز آمادگی و تمایل کرده بود.