نوبلی برای اقتصاد رفاه

مگان مک دونو
واشنگتن‌پست

کنت جی ارو، اقتصاددان و برنده جایزه نوبل و یک نظریه‌پرداز ریاضی که مشارکت عمده‌ای در علوم اجتماعی، نظریات انتخاب و اقتصاد سلامت داشت و علاوه بر این، یکی از اثرگذارترین اقتصاددانان نسل خود محسوب می‌شد، در 21 فوریه در خانه‌اش در کالیفرنیا و در سن 95 سالگی درگذشت. کنت ارو در سال 1921 در نیویورک و از خانواده‌ای که از مهاجران یهودی رومانیایی بودند، متولد شد و پس از پایان تحصیلات ابتدایی و راهنمایی به کالج سیتی رفت. خانواده وی از تحصیلش بسیار حمایت می‌کردند. وی که در دوران رکود بزرگ، کودکی خود را می‌گذراند، در جوانی به سوسیالیسم علاقه‌مند بود. هرچند بعدها از آن روی گردانید، اما عقایدش، نوعی فلسفه چپگرایانه را داشتند.

وی در سال 1940 در رشته علوم اجتماعی در مقطع کارشناسی فارغ‌التحصیل شد. یک سال بعد به دلیل علاقه‌ای که به ریاضیات داشت وارد دانشگاه کلمبیا شد و کارشناسی ارشد را در رشته ریاضیات به پایان برد. وی دوره دکترا را به توصیه هارولد هتلینگ‌، اقتصاددان و آمارشناس در دانشگاه اقتصاد دانشگاه کلمبیا گذراند. با آغاز جنگ جهانی دوم از سال 1942 تا 1946 به‌عنوان افسر هواشناسی در نیروی هوایی ارتش آمریکا شروع به کار کرد. کنت ارو طی سال‌های 1946 تا 1949، اندکی پیش از پایان تحصیلات تکمیلی، در کمیسیون تحقیقات اقتصادی دانشگاه شیکاگو مشغول به‌کار شد و در سال‌های 1948 تا 1949 استادیار گروه اقتصاد این دانشگاه شد. در سال 1952 کنت با مرکز مطالعات پیشرفته علوم رفتاری آمریکا همکاری کرد. طی سال‌های 1956 تا 1957 شورای مشاوران اقتصادی آمریکا از کنت ارو دعوت به همکاری کرد. در سال 1962 ریاست گروه اقتصاد دانشگاه استنفورد به او محول شد.

دکتر ارو بیشتر زمان خود را در دانشگاه استنفورد به‌عنوان استاد اقتصاد گذرانده بود و در واقع جوان‌ترین دریافت‌کننده جایزه نوبل اقتصاد محسوب می‌شود. وی در 51 سالگی همراه با اقتصاددان بریتانیایی سر جان هیکس در سال 1972 به دلیل پژوهش در اقتصاد رفاه و نظریه تعادل عمومی، برنده این جایزه معتبر علمی شده بود. این نظریه شاخه‌ای از اقتصاد است که رفتار عرضه و تقاضا را برای چند بنگاه در یک بازار رقابتی مطالعه می‌کند. دکتر ارو عضوی از خانواده‌ای از اقتصاددانان مشهور بود که شامل لارنس سامرز، رئیس بازنشسته دانشگاه هاروارد، وزیر سابق خزانه‌داری و رئیس سابق شورای اقتصادی ملی کاخ سفید و شوهر خواهرش پل ساموئلسون که نخستین آمریکایی برنده جایزه نوبل اقتصاد در سال 1970 است، از آن جمله هستند. دکتر ارو در طول دوره تدریس اقتصاد خود در دانشگاه، آموزگار شماری از دانشجویانی بود که بعدها برنده جایزه نوبل اقتصاد شدند. از میان آنها می‌توان به جان سی هارسانی، اریک اس ماسکین، راجر بی میرسون، مایکا اسپنس و نیز جوزف استیگلیتز را نام برد.

آمارتیا سن، برنده جایزه نوبل در مصاحبه‌ای با واشنگتن‌پست می‌گوید: «تکامل اقتصاد پس از جنگ جهانی دوم، ناشی از نتایج افرادی از جمله ارو و تفکرات سیستماتیک و پیدایش درکی از نتایج آنها بود.» وی به دلیل عمق تحقیقاتش از جمله تاثیراتش بر رشته‌های مختلف شامل علوم سیاسی، فلسفه و آمار مورد احترام بود. به گفته روبرت اومان، ریاضیدان و برنده نوبل، «او قطعا یکی از غول‌های نظریه اقتصادی در قرن بیستم بود. حتی فکر می‌کنم در نیمه دوم قرن بیستم نیز وی را بتوان قطعا یکی از تاثیرگذارترین افراد دانست.» دکتر ارو به کاربرد علوم ریاضی در نظریه‌های اقتصادی کمک‌های زیادی کرد. وی از پیش‌زمینه ریاضی و آماری خود برای بسط و توسعه قضایایی استفاده کرد که بهتر می‌توانستند شکاف‌های موجود در نظریه اقتصادی را که به خوبی مورد بررسی قرار نگرفته بودند و در برخی موارد حتی کشف‌نشده باقی مانده بودند، توضیح دهند. وی پیش‌تر در مصاحبه با مجله روابط اقتصادی در سال 2000 گفته بود: «من فکر می‌کنم بزرگ‌ترین کارهای من روش‌شناسانه بوده‌اند.»

قضیه عدم امکان‌پذیری ارو

دکتر ارو در سال 1951 کتاب معروف خود «انتخاب اجتماعی و ارزش‌های فردی» را منتشر کرد و به وسیله آن معروف شد. در این کتاب وی تز دکترای خود را شرح می‌داد و قضیه عدم امکان را معرفی کرد که در آن اثبات می‌کرد هیچ سیستم برآمده از رای‌گیری نمی‌تواند به‌طور منصفانه حاصل تجمیع ترجیحات رای‌دهندگانی باشد که در انتخابات درگیر سه طرف یا بیشتر هستند و در همین زمان قرار باشد چند شرط منطقی را که عنوان کرده بود، محقق کنند.