مناطق آزاد تجاری-صنعتی، مناطقی هستند که جزو قلمرو گمرکی کشور محسوب نمی‌شوند. صادرات و واردات این مناطق، مشمول مقررات صادرات و واردات مناطق آزاد تجاری-صنعتی است. مناطق آزاد تجاری‌- صنعتی در ایران از سال ۱۳۷۲ با تصویب قانون چگونگی تشکیل و اداره مناطق آزاد تجاری-صنعتی ایجاد شدند. هدف از ایجاد این مناطق توسعه اقتصادی آن منطقه و محدوده اطراف، با استفاده از تشویق سرمایه‌گذاری بود.

در آخرین اقدام حسن روحانی رئیس‌جمهور، لایحه ایجاد هفت منطقه آزاد تجاری - صنعتی و دوازده منطقه ویژه اقتصادی را برای طی تشریفات قانونی به مجلس شورای اسلامی تقدیم کرد. بر اساس این لایحه به دولت اجازه داده می‌شود در استان‌های گلستان (اینچه برون)، ایلام (مهران)، اردبیل (اردبیل)، سیستان و بلوچستان (زابل)، کردستان (بانه - مریوان)، هرمزگان (جاسک)، بوشهر (بوشهر)، منطقه آزاد تجاری - صنعتی را در محدوده‌هایی که به تصویب هیات وزیران می‌رسد ایجاد کند. در این رابطه برخی کارشناسان دلیلی بر افزایش مناطق آزاد نمی‌بینند و معتقدند این مناطق وظیفه ذاتی خود را که جذب سرمایه‌گذاری خارجی است به درستی انجام نمی‌دهند، برخی دیگر از کارشناسان نیز معتقدند دولت باید برنامه استراتژیک دقیق و مدونی برای تعیین ماموریت این مناطق در نظر بگیرد و توسعه این مناطق باید بر اساس کار کارشناسی انجام بگیرد. همچنین در روزهای اخیر رئیس سازمان بازرسی کل کشور طی نامه‌ای به رئیس‌جمهور از او خواست لایحه‌ افزایش تعداد مناطق آزاد را پس بگیرد و توسعه مناطق آزاد را متوقف کند. پرونده امروز باشگاه اقتصاددانان به این موضوع پرداخته و نظر کارشناسان را منعکس کرده است.