مطالبات معوق در دارویی‌ها

محمد داوود فصاحت
تحلیلگر کارگزاری بورس بیمه ایران

به‌صورت میانگین شرکت‌های دارویی سود سال 95 خود را با 12 درصد افزایش نسبت به سود محقق شده سال 94 پیش‌بینی کرده‌اند، همچنین سود محقق شده شرکت‌های گروه دارویی در سه ماهه ابتدایی امسال به‌صورت میانگین نسبت به دوره مشابه سال قبل 7 درصد افزایش داشته است که در این بین شرکت‌های کاسپین تامین، داروسازی زهراوی و پارس‌دارو به ترتیب با 115 درصد، 96 درصد و 66 درصد بیشترین افزایش را داشته‌اند و نمادهای دبالک و دلقما و دشیمی به ترتیب با 62 درصد، 59 درصد و 57 درصد کاهش سود نسبت به دوره مشابه سال قبل همراه بوده‌اند.

بیشترین پوشش سود در گزارش سه‌ماهه مربوط به شرکت کی‌بی‌سی و درازک بوده است که به‌ترتیب 38 درصد و 27 درصد سود خود را محقق کرده‌اند. علت پوشش بالای سود در درازک شناسایی درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری‌ها در دوره مذکور است. در شرکت کی‌بی‌سی نیز با توجه به نوع فعالیت شرکت که بازرگانی است از روند سودسازی یکنواختی دیده نمی‌شود. همچنین نمادهای کاسپین، دفرا، دالبر و دزهراوی موفق به پوشش در محدوده 25 درصدی در دوره سه‌ماهه شدند. میانگین p/ e برای 24 شرکت دارویی 7 واحد است که شرکت دسانکو 15.7 بیشترین p/ e را دارا می‌باشد و پس از آن نمادهای دزهراوی و دلقما هستند که p/ e نزدیک به 10 دارند. کمترین p/ e در این گروه از آن درازک و دشیمی و پخش است که در محدوده 5 قرار دارد. البته در مجموع 11 شرکت p/ e کمتر از 6 دارند. میانگین p/ e شرکت‌های هلدینگ دارویی نیز 6 می‌باشد. در شرکت‌های هلدینگ صرفا درآمد حاصل از فروش سرمایه‌گذاری‌ها در صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای شناسایی می‌شود و سود حاصل از سرمایه‌گذاری‌ها (سود تقسیمی زیر مجموعه‌ها) در پایان دوره و درگزارش 12ماهه شناسایی خواهد شد، به همین دلیل به‌صورت مجزا بررسی می‌شوند.

افزایش دوره وصول مطالبات؛ پاشنه آشیل شرکت‌های دارویی

بررسی صورت‌های مالی و ترازنامه شرکت‌های دارویی نشان‌دهنده ادامه روند افزایش دوره وصول مطالبات این شرکت‌ها است. این بررسی که روی 22شرکت تولیدکننده، سه شرکت تولیدکننده مواد اولیه، یک شرکت واردکننده دارویی و یک شرکت توزیع‌کننده دارو به‌صورت مجزا صورت گرفته است، نشان می‌دهد که میانگین دوره وصول مطالبات 22 شرکت دارویی در سال 94 در حدود 252 روز بوده و این در حالیست که در سه ماهه ابتدایی سال95 این عدد به محدوده 299 روز رسیده است و در حدود 18 درصد یعنی 46 روز افزایش داشته است. متوسط دوره وصول مطالبات برای نمادهای دسانکو، دجابر، دزهراوی، دابور و داسوه به بیش از یک سال رسیده است و عددهای بالاتر از 365 روز را نشان ‌می‌دهد. شرکت داروسازی عبیدی وضعیتی مشابه سال قبل دارد و با 152 روز کمترین دوره وصول مطالبات را دارا می‌باشد. شرکت فرآورده‌های تزریقی با نماد دفرا تنها شرکتی بوده است که با توجه به شرایط بازار و کمبود سرم در بازار و تغییر شرایط فروش توانسته است دوره وصول مطالبات خود را از 214 روز در سال 94 به 193 روز در سه ماهه ابتدایی سال 95 کاهش دهد.

میانگین این عدد برای سه شرکت تولیدکننده مواد اولیه با 47 درصد افزایش از 212 روز در سال 94 به 311 روز رسیده است و میانگین دوره وصول مطالبات در شرکت واردکننده دارویی کی‌بی‌سی از 100 روز در سال 94 به 137 روز و در نهایت این عدد در شرکت پخش البرز از 185 روز در سال 94 به عدد 232 روز در سه ماهه ابتدایی سال 95 رسیده است. به‌نظر می‌رسد کمبود منابع بیمه سلامت مهم‌ترین عامل در افزایش دوره وصول مطالبات شرکت‌های دارویی بوده است، به همین منظور دولت در نظر دارد با اصلاحیه بودجه سال95 سهم بیمه سلامت را با افزایش 5هزار میلیارد تومانی به بیش از 10هزارمیلیارد تومان برساند، در حالی که این عدد در سال 94 کمتر از 5هزار میلیارد تومان بوده است. در صورت تحقق این موضوع می‌توان انتظار داشت چرخه نقدینگی و دریافت مطالبات صنعت دارو وضعیت بهتری پیدا کند و روند افزایش دوره وصول مطالبات شرکت‌های دارویی کنترل شود.