شهرزاد کاظمی: برکسی پوشیده نیست که رسانه‌ها ابزاری قدرتمند در دست بشر محسوب می‌شوند و مانند هر ابزاری دیگر دچار تحول می‌شوند، تحولاتی از جنس سایبری، با سرعت گرفتن ورود تکنولوژی و فضاهای مجازی بیش از پیش مطرح شده است و در برابر ژورنالیسم سنتی قرار گرفته است. روزنامه‌نگاری آنلاین ابتکاری بود در دهه ۱۹۹۰ از سوی آمریکا که سپس به اروپا و سایر کشورها رفت. فضایی که دنیای مجازی به خبرنگاران می‌دهد بسیار جذاب است؛ چراکه خود را در محدوده دبیران نمی‌بینند. هرچند برای این خبرنگاران مشکلات حقوقی و قانونی مطرح است؛ چراکه در کشورهای سنتی همچنان روزنامه‌نگاری آنلاین جایگاه مشخصی ندارد تا برای آن اتحادیه خبرنگاری آنلاین قراردهند.

اما از دیدگاه ناشران بحث سودآوری نیز مطرح است، علاقه خوانندگان بیشتر به سوی خبرهای کوتاه و قابل دسترس بر گوشی همراه، لپ‌تاپ و آی‌پد خود است. خبر بسته شدن روزنامه ایندیپندنت برای بسیاری از صاحبان جراید زنگ خطری بود تا هم از قافله ژورنالیسم سایبری عقب نمانند و هم به فکر سودآوری بیشتر باشند که شاید هزینه‌های چاپ و نشر باعث شود تا حاشیه سود کمتری نسبت به نسخه چاپی داشته باشند. اما در این بین خطری که جراید را تهدید می‌کند، نبود زیرساخت مناسب برای نسخه اینترنتی آن است. نکته قابل ملاحظه دیگر روند جایگزین شدن است چنان‌که در اروپا و آمریکا این روند به سرعت در حال شکل‌گیری است و در جوامع سنتی و نیمه‌سنتی که دسترسی بسیار مناسبی به اینترنت ندارند به کندی صورت خواهد گرفت. جراید در ایران چند سالی است که به قافله ژورنالیسم سایبری پیوسته‌اند، هرچند با مشکلاتی از جمله نبود زیر‌ساخت‌های فناوری و خلأ تخصص کافی در این زمینه دست‌و‌پنجه نرم کرده‌اند. دبیران و ژورنالیست‌های با‌سابقه عمدتا با تکنولوژی‌های جدید آشنا نیستند و در عوض متخصص‌های آی‌تی با ژورنالیسم کاملا غریب هستند. انتظار می‌رود در آینده این دو تخصص به سوی هم گرایش پیدا کنند. در پرونده امروز باشگاه اقتصاددانان به بررسی بسته شدن نسخه‌های چاپی جراید باسابقه و نگاه کارشناسان به ژورنالیسم سایبری پرداخته‌ایم.