همکاری غرب برای میوه‌چینی از توافق

وال استریت ژورنال

دولت اوباما می‌تواند به ایران در انعقاد قرارداد با بانک‌های بین‌المللی کمک کند. رئیس‌جمهور آمریکا گفته است که ایالات‌متحده و متحدانش در حال برداشتن گام‌هایی برای کمک در جهت کسب سود ایران از توافق هسته‌ای سال گذشته هستند. وی از جمله این اقدامات، به حرکت برای هموارسازی تجارت و بانکداری با ایران اشاره کرد. اوباما در یک کنفرانس خبری پس از نشست امنیت هسته‌ای گفت: «ما در جهت رفع برخی از نگرانی‌هایی که ایران بیان کرده است، کمک خواهیم کرد.» وزارت خزانه‌داری آمریکا به‌طور خاص به دنبال ارائه مجموعه‌ای از دستورالعمل‌های سرمایه‌گذاری شفاف‌تر در ایران در پی لغو تحریم‌های این کشور در ماه ژانویه است.

بانکداران اروپایی و آسیایی شکایت کرده‌اند که بانک‌های خارجی از انجام معاملات دلاری با ایران ناتوان هستند. اکثر معاملات بزرگ بین‌المللی به‌ویژه در بخش نفت و گاز، با دلار انجام می‌شود. مقامات آمریکایی گفته‌اند که دولت اوباما می‌تواند به ایران در انعقاد قرارداد با این بانک‌ها کمک کند. این مقامات گفتند که با توجه به قانون ادامه ممنوعیت هر گونه معامله مستقیم بین بانک‌های آمریکا و ایران، ایران اجازه نخواهد داشت به‌طور مستقیم به سیستم مالی آمریکا دسترسی پیدا کند. اوباما گفت: «لازم نیست ما از طریق انجام معامله با دلار به آنها کمک کنیم. آنها می‌توانند از طریق نهادهای مالی اروپایی نیز تجارت داشته باشند.» مقامات ایرانی عموما شکایت کرده‌اند که با استناد به نگرانی از ادامه تحریم‌های آمریکا، آنها به اندازه کافی از توافق هسته‌ای بهره نبرده‌اند. اوباما گفت: «چند ماه زمان لازم است تا شرکت‌ها و بخش‌های حقوقی آنها درک کنند که تجارت با ایران برای آنها هیچ خطری ندارد.» سرمایه‌گذاری در ایران به‌طور گسترده برای سرمایه‌گذاران ایالات‌متحده ممنوع است و هیچ نشانه‌ای مبنى بر اینکه شرایط به زودی تغییر خواهد کرد، وجود ندارد. اما اروپایی‌ها پس از لغو تحریم‌های هسته‌ای ایران در ١٦ ژانویه می‌توانند با محدودیت‌هایى سرمایه‌گذارى کنند و نمایش قوى انتخابات مجلس ایران در ماه گذشته می‌تواند مشوق این علاقه به سرمایه‌گذارى نیز باشد. ایران داراى اقتصاد بزرگ و متنوعى است. داشتن بازار سهام و منابع مالی جدید در ایران به برخی از سرمایه‌گذاران جهانی اجازه می‌دهد که سرمایه خود را در آنجا قرار دهند. با این حال، افراد آمریکایى یا اشخاصى که تابعیت آمریکایی دارند هنوز هم به غیر از استثنائات محدودی مانند صادرات مواد غذایی و دارویى، داراى ممنوعیت معامله با ایران هستند و این به دلیل تحریم‌های جدید ایالات‌متحده مربوط به موضوعات حقوق بشر، تروریسم و برنامه موشک‌های بالستیک ایران است. در واقع، تحریم‌های جدید که در تاریخ ١٧ ژانویه اعمال شد، به برنامه موشک‌هاى بالستیک ایران مربوط است.

سرمایه‌گذاران اروپایی دستشان در سرمایه‌گذارى در ایران بسیار آزادتر است، اما آنها نیز مجبورهستند احتیاط کنند چرا که هنوز برخی از تحریم‌هاى اتحادیه اروپا نیز باقیمانده است. علاوه بر این، حتی افرادی که شهروند آمریکا نیستند یا در ایالات‌متحده زندگى نمی‌کنند، هنوز به دلیل برخى از تحریم‌هاى باقیمانده، ممنوعیت معامله با ایران برایشان پابرجاست. به‌عنوان مثال، ممنوعیت معامله با افراد یا اشخاص ایرانی خاص و تعیین شده در تحریم‌ها. به‌خاطر پیش‌بینی علاقه وافر بین‌المللی در مورد سهام ایران، شرکت صندوق سرمایه‌گذاری فیروزه در ماه دسامبر راه‌اندازی شد. این صندوق مشترکا توسط یک گروه مالی ایرانى و یک بنیاد انگلیسى به نام «شارلمانى» که یک صندوق باز سرمایه‌گذارى در سهام ایران است و تماما هدفش داشتن سرمایه‌گذاران غیرآمریکایى است، اداره می‌شود. دارایی سرمایه‌گذاران آن حدود ٥٥ میلیون دلار است. شرکت آنها دارایی‌های خود را به‌صورت برخی از اوراق قرضه شرکت‌هاى محلی ذکر کرده، اما هدف بلند مدت آنها فقط سرمایه‌گذارى در سهام است. بیشتر پول سرمایه از صندوق‌های مشابه که همکاران این شرکت آن را به مدت ۱۰ سال از طریق سرمایه‌گذارى‌هاى مشابه خودشان کسب کرده‌اند، حاصل شده است. آقاى بوکر اینگرام مشاور سرمایه‌گذارى بازارهاى مرزى شرکت شارلمانى گفت: از زمان لغو تحریم‌ها فرصت کافى براى این صندوق سرمایه‌گذارى پیش نیامده تا درون جریان سرمایه‌گذارى و جریانات مربوط به آن و واکنش‌هاى موجود قرار بگیرد. او گفت: اقتصاد ایران مزیت بیشترى نسبت به سایر بازارهای مرزی برای سرمایه‌گذاران دارد. همچنین افزود؛ اگر شما در حال حاضر به فرصت بزرگ‌ترین بازارهاى مرزى و نوظهور که مردم اعلام می‌کنند یعنی کوبا، اتیوپى و میانمار نگاه کنید، تفاوت ایران در آن است که شما یک بازار سهام بزرگ و یک اقتصاد بسیار بزرگ در حدود ۴۰۰ میلیارد دلار را در اختیار دارید.

آقاى بوکر اینگرام گفت: این صندوق به دنبال بهره‌گیرى از بازار مصرف ایران در بخش‌هایی مانند بانکداری، مخابرات، خدمات درمانی، مسکن و تجارت الکترونیک و هر چیزى که با اقتصاد داخلى و با افزایش ثروت جمعیت هماهنگ است، می‌باشد. مدیرعامل این شرکت می‌گوید که در طول ١٨ ماه گذشته او میزبانی بیش از ١٥٠هیات نمایندگی از سرمایه‌گذاران خارجی، از دو یا سه نفر تا ٣٠ یا ٤٠ نفر را بر عهده داشته است. بسیاری از آنها از کشورهای اروپایی بودند، گرچه تعدادى نیز از کشورهای منطقه مانند ترکیه و امارات متحده عربی بوده‌اند. او همچنین از علاقه بعضى از سرمایه‌گذاران فردى در شرق آسیا و روسیه با دارایى حدود سه میلیون دلار خبر داد. اما در حالی که سرمایه‌گذاران خارجی بازیکنان بزرگ در سهام ترکیه هستند، در ایران سهم آنها کمتر از نیم درصد است که این خود به تنهایى نشان‌دهنده میزان پتانسیل سرمایه‌گذاری خارجی‌اى است که می‌تواند به ایران وارد شود. اما قبل از اینکه ایران بتواند به این پتانسیل برسد، تغییرات زیادى لازم است. به‌عنوان مثال، مدیرعامل این شرکت اشاره به بسیاری از شرکت‌های ایرانی کرد که هنوز صورت‌های مالی خود را فقط به زبان فارسی منتشر می‌کنند و این در حالى است که صندوق‌هاى مالى دیگر قبل از ورود به کار همه جوانب و شرایط را می‌سنجند و با اطلاعات و شرایط کافى وارد بازار کار می‌شوند.