ابوالفضل شهرآبادی

معاون تامین مالی تامین سرمایه لوتوس پارسیان

اقتصاد کشور در سال ۹۵ شاهد روزهای پررونقی برای همه صنایع خواهد بود. کشور در سال پیش رو چشم‌انداز روشنی خواهد داشت و بازار سرمایه نیز از این رشد و رونق با ثبات و بنیادی بی‌نصیب نمی‌ماند. رشدهای ابتدایی بازار سهام متاثر از نگاه خوش‌بینانه سرمایه‌گذاران به آینده روشن اقتصاد کشور است. به طور قطع وضعیت سودآوری شرکت‌ها یک شبه متحول نخواهد شد و به تبع آن نمی‌توان انتظار داشت که گزارش‌های ۱۲ماهه شرکت‌ها تحت تاثیر این اتفاق قرار بگیرد. اما همانگونه که می‌بینیم، گزارش‌های پیش‌بینی و چشم‌اند‌از صنایع در سال آینده تحت تاثیر رفع تحریم‌های بین‌المللی قرار گرفته و این تحول اقتصادی در این گزارش‌ها مورد توجه قرار گرفته است. برقراری سوئیفت و گشایش ال‌سی در کنار ورود سرمایه‌گذاران خارجی، موجب کاهش هزینه‌تمام شده بنگاه‌های اقتصادی و تزریق نقدینگی‌های جدیدی به بازار خواهد شد و به همین دلیل سودآوری بنگاه‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. رشد سود شرکت‌های حاضر در بازار سهام نیز منجر به رونق بازار سرمایه خواهد شد.

موضوع قابل توجه دیگر از بین رفتن تحریم‌های بین‌المللی و رونق صنایع داخلی است. صنایع دارای طرح‌های توسعه‌ای، زودتر از دیگر گروه‌ها حرکت خود را آغاز می‌کنند که از آن جمله می‌توان به صنایع پتروشیمی و خودرو اشاره کرد. هنگامی که تولیدکنندگان بتوانند از تجهیزات و مواد اولیه مرغوب استفاده کنند، محصولات خود را با کیفیت بالاتر به بازار عرضه خواهند کرد و میزان فروش آنها نیز افزایش می‌یابد. تولیدکنندگانی که مواد اولیه خود را از خارج کشور تهیه می‌کنند در سال آینده می‌توانند به دلیل رفع تحریم‌های بین‌المللی با قیمت پایین‌تری این مواد را خریداری کنند و در نهایت با کاهش هزینه‌ها، سودآوری‌شان نیز افزایش یابد. در سال‌های اخیر برخی از شرکت‌ها به دلیل تحریم‌های اقتصادی مجبور بودند که مواد اولیه خود را با قیمت‌های بالاتری از خارج کشور تهیه کنند، اما با رفع تحریم‌های بین‌المللی این مواد با نرخ‌های کمتری به دست مصرف‌کنندگان می‌رسد که موجب کاهش هزینه‌های آنها خواهد شد و به طور قطع در پیش‌بینی سودهای سال آینده آنها لحاظ می‌شود. گشایش‌های بین‌المللی موجب می‌شود میزان فروش محصولات افزایش یابد و به دنبال آن تولید نیز رونق می‌گیرد و همچنین با کاهش هزینه‌ها صنایع رشد بیشتری را در سال ۹۵ تجربه خواهند کرد.

در سال‌های اخیر به دلیل تحریم‌های بین‌المللی شرکت‌های داخلی نمی‌توانستند مراودات مالی و کالایی مناسبی با دیگر کشورها داشته باشند. اما اکنون برخی از تولیدکنندگان داخلی با همتایان خارجی خود قراردادهایی را امضا خواهند کرد و در نتیجه آن میزان تولیداتشان افزایش می‌یابد که در نهایت بر میزان سودآوری آنها اثرگذار خواهد بود. از بعد سرمایه‌گذاری باید گفت که شرکت‌های زیادی در حال پذیرش هستند و با ورود این شرکت‌ها ارزش بورس اوراق بهادار نیز رشد می‌کند. یکی دیگر از چشم‌اندازهای بازار وجود ابزارهای بدهی است که در یکی، دو سال گذشته رشد زیادی پیدا کرده‌اند و با توجه به بودجه سال‌۹۵ و تخصیص حدود ۴۰۰ هزار میلیارد ریال برای ابزارهای بدهی شاهد توسعه ابزار بدهی خواهیم بود و پذیرش این ابزار سبب گسترش بورس خواهد شد. تنوع در ابزارهای مالی (مانند اختیار معامله) و تقویت مبانی محاسباتی و معاملاتی بازار، در کنار ایجاد نهادهای‌های تخصصی برای پوشش ریسک می‌تواند بسترهای ضروری برای فعالیت سرمایه‌گذاران خارجی در بورس را فراهم کند و در بالا بردن کارآیی بازار بسیار موثر باشد.

این یک اصل بنیادین در سرمایه‌گذاری است که سرمایه به جایی کوچ می‌کند که با تحمل کمترین ریسک به بیشترین بازده دست پیدا کند. با کاهش نرخ تورم، احتمال قوی برای کاهش در نرخ سودبانکی و افزایش جذابیت‌های بازار سرمایه، به تدریج شاهد ورود سرمایه‌های جدید به بازار سهام خواهیم بود. آنچه امروز بیش از هر چیز دیگر باید در پیشگاه توجه و تمرکزمان باشد، دوری از هیجان و گرفتن جانب عقلانیت در تصمیم‌گیری‌ها است. باید بدانیم که صرف تغییر در اوضاع و احوال سیاسی، دلیلی موجه برای رونق بازار سهام و افزایش قیمت‌ها و شاخص‌ها نیست، بلکه این میزان استفاده بنگاه‌ها از فرصت‌ها و شرایط جدید است که می‌تواند زمینه‌ساز رشد حقیقی بازار سرمایه باشد. در واقع، تا زمانی که تغییرات مورد اشاره، تاثیرهای واقعی در صورت سود و زیان بنگاه‌های اقتصادی و توسعه آینده آنها نداشته باشند، هرگونه افزایش، فاقد زیربنای بنیادین بوده و بنابراین حباب‌گونه است. اما در مجموع، سال آینده به دلایلی از جمله کاهش هزینه تامین منابع و مواد اولیه، کاهش هزینه‌های مالی، افزایش تجارت و بازرگانی (و در نتیجه افزایش فروش) و پرداخت بدهی دولت به پیمانکاران، برای بازار سرمایه و شرکت‌های بورسی سال تجربه رونق و ورود سرمایه خواهد بود.