برندسازی با همسایه شمالی
گروه بازرگانی: عضویت ارمنستان در اتحادیه اوراسیا و تسهیل در صادرات به اتحادیه مذکور موجب تغییر مسیر سیاست‌های اقتصادی ایران در قبال این کشور شده؛ به‌گونه‌ای که مسوولان کشور، فعالان اقتصادی در بخش خصوصی را به سرمایه‌گذاری در ارمنستان ترغیب می‌کنند. این در حالی است که سیاست‌های اقتصادی ایران در شرایط کنونی به سوی جذب سرمایه پیش می‌رود.

کمتر از یک ماه پیش بود که هیاتی متشکل از مسوولان اقتصادی کشور و به سرپرستی معاون اول رئیس‌جمهور در همایش اقتصادی-تجاری ارمنستان و ایران در ایروان شرکت کردند. روز گذشته نیز فعالان اقتصادی ارمنستان به سرپرستی وزیر اقتصاد این کشور میهمان بخش خصوصی ایران بودند. همایشی که نشان‌دهنده عزم جزم شده دو کشور برای ارتقای روابط اقتصادی است. در همایش گذشته در ایروان، کشور ارمنستان به‌عنوان پایگاه جدید برای صدور کالاهای ایرانی مورد بررسی قرار گرفت و در این همایش نیز بر تولید برندهای مشترک دو کشور تاکید شد. از سویی رسیدن به حجم تجاری یک میلیارد دلاری در آینده در دستور کار دو طرف قرار گرفت. همچنین در این همایش تفاهم‌نامه‌ای بین صندوق ضمانت صادرات و موسسه صادرات ارمنستان امضا شد. محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت در این همایش با اشاره به لزوم ارتقای روابط تجاری بین دو کشور گفت: هرچند در این سال‌ها تلاش زیادی برای بهبود روابط از سوی دو طرف صورت گرفته است، اما حجم تجارت دو کشور با یکدیگر قابل‌قبول نیست و جای رشد دارد. وی افزود: شرکت‌های خدمات فنی و مهندسی و پیمانکاری ایرانی می‌توانند در این کشور فعالیت خود را گسترش دهند. دولت نیز با برداشته شدن محدودیت‌ها در حدود دو ماه آینده، باید از طریق فاینانس و تسهیلات به آنها کمک کند. وی با اشاره به پیوستن ارمنستان به اتحادیه اوراسیا گفت: تایید می‌کنم که این موضوع یکی از زمینه‌های سرعت بخشیدن به مبادلات اقتصادی و حضور فعالان اقتصادی ایران در ارمنستان خواهد بود.


وی افزود: ما در شرایط کنونی تمام کشورها را برای سرمایه‌گذاری در ایران ترغیب می‌کنیم؛ اما پیوستن ارمنستان به اتحادیه اوراسیا موجب شده زمینه مناسبی برای تولید مشترک در این کشور داشته باشیم. از سویی می‌توانیم با توجه به روابط ارمنستان با سایر کشورها هم نیاز این کشور و هم نیاز کشورهای در ارتباط با ارمنستان را مرتفع کنیم. از این رو، برقراری تعرفه ترجیحی با ارمنستان نیز در دستور کار قرار دارد. وی گفت: قرار بود یک مرکز تجاری ایرانی در ایروان راه‌اندازی شود، ظاهرا محل پیش‌بینی شده مناسب نبود؛ اما این آمادگی وجود دارد که این مرکز هر چه زودتر در این شهر دایر شود.


ایجاد برند مشترک ایران و ارمنستان

کارن چشماریتیان، وزیر اقتصاد ارمنستان نیز در همایش تجاری ایران-ارمنستان گفت: روابط اقتصادی دو کشور ریشه قدیمی دارد. با تمام مشکلاتی که در منطقه وجود داشت، توانستیم روابط دو کشور را حفظ کنیم و ارتقا دهیم. در شرایط کنونی و با لغو تحریم‌ها می‌توان روابط اقتصادی را نیز گسترش داد. روابطی که برای دو کشور درازمدت و سودبخش باشد. وی افزود: بسیاری از شرکت‌های ارمنی تمایل به حضور در این همایش را داشتند. اما فعلا حدود 50 نفر از فعالان اقتصادی ارمنی به ایران آمده‌اند تا بتوانند درخصوص برنامه‌های اقتصادی خود اطلاعات لازم را از بازار ایران کسب کنند.


وزیر اقتصاد ارمنستان اظهار کرد: ایران پتانسیل بالایی دارد و می‌توانیم روابط اقتصادی خود را با این کشور ارتقا دهیم. امروز ارمنستان اقتصادی آزاد دارد و با توجه به تفاهم‌نامه‌هایی که با برخی از کشورها منعقد کرده، تولید در این کشور و صادرات آن به کشورهای حاشیه اوراسیا و حتی کشورهای اروپایی بدون پرداخت عوارض و با مالیات صفر صورت می‌گیرد. از سویی دو منطقه آزاد تجاری نیز در ارمنستان وجود دارد که تخفیفاتی را شامل حال سرمایه‌گذاران خارجی می‌کند. کسانی که برای سرمایه‌گذاری در ارمنستان حضور می‌یابند، می‌توانند از این امتیازات استفاده کنند. چشماریتیان در حاشیه این جلسه در اتاق بازرگانی ایران با ابراز موافقت خود در همکاری‌های مشترک اقتصادی با ایران گفت: تاکید دارم که در اتحادیه اوراسیا به نتیجه‌ای برسیم تا کالاهایی با برند مشترک را در بازار کشورهای منطقه و عضو اتحادیه اوراسیا داشته باشیم. وزیر اقتصاد ارمنستان همچنین از دو پروژه زیرساختی در توسعه روابط اقتصادی خبر داد و گفت: عملی شدن پروژه اتوبان شمال-جنوب برای توسعه اقتصادی ارمنستان و توسعه روابط اقتصادی ایران-ارمنستان اهمیت خاصی دارد. ساخت راه‌آهن ارمنستان و اتصال به شبکه راه‌آهن ایران نیز برای دو منظور صورت خواهد گرفت. اول اینکه ارتباط راه‌آهن برقرار شود و دوم آنکه این ارتباط برای جاده ابریشم نیز مورد استفاده قرار خواهد گرفت که می‌تواند برای منطقه و هم برای روابط دوجانبه مفید باشد و در توسعه روابط اقتصادی نیز این ارتباط راه‌آهن تاثیرگذار خواهد بود.


وی همچنین با اشاره به قراردادهای تجارت آزاد ارمنستان درباره عملی شدن همکاری اقتصادی با تولید برند مشترک با ایران، گفت: ارمنستان قراردادهای تجارت آزاد با کشورهایی چون اوکراین و مجارستان امضا کرده است. همچنین با کشورهای عضو اتحادیه اروپا روابط اقتصادی خوبی دارد. امیدوارم که با تولید و ایجاد برند مشترک با ایران توسعه اقتصادی خوبی را شاهد باشیم؛ چراکه وظیفه هر دولتی گشودن دروازه‌های اقتصادی است. وی در ادامه با بیان اینکه آمادگی از سوی ارمنستان برای توسعه روابط اقتصادی و همکاری وجود دارد، افزود: امیدواریم دولت‌ها با تمام تلاش و ابتکار عمل بتوانند در امور توسعه زیرساخت‌ها، ارتباطات جاده‌ای را که یکی از آنها پروژه جاده شمال-جنوب، پروژه ساخت راه‌آهن ارمنستان و ایجاد تماس‌های مستقیم در زمینه ارتباطات و مخابرات، که شرط مهمی در روابط اقتصادی و تجاری است به وجود بیاورند تا باعث سهولت کار در میان واحدهای اقتصادی شود. چشماریتیان درخصوص مقررات تجاری در ارمنستان، گفت: ارمنستان پروژه برای بهسازی مقررات برای تجار در نظر دارد. همچنین بهسازی مقررات اقتصادی برای ارمنستان از سوی وزارت اقتصاد در حال پیگیری است. ما نهادهایی در ارمنستان داریم که در صورت بروز هر نوع مشکل برای هر تاجر خارجی پیگیری‌ها در اسرع وقت صورت گیرد. اتاق بازرگانی ارمنستان، اتحادیه تجار ارمنستان و اتاق بازرگانی ایران و ارمنستان به همراه تمام نهادهای کمکی در زمینه تجارت در تلاش برای دو برابر ساختن فعالیت‌ها هستند که به نظر می‌آید در این مدت شاهد نتایج خوبی باشیم.


سه ظرفیت روابط ایران و ارمنستان

محسن جلال‌پور، رئیس اتاق بازرگانی ایران در این جلسه عنوان کرد: اگرچه روابط سیاسی دو کشور در سطح قابل قبولی قرار دارد، اما روابط اقتصادی ایران و ارمنستان در حد انتظار پیشرفت نداشته است که در این باره اتاق‌های بازرگانی دو کشور باید تلاش بیشتری داشته باشند. وی افزود: ارمنستان از سه نظر برای ایران بسیار مهم است که اهمیت نخست آن استفاده از ظرفیت این کشور برای صدور کالا و خدمات ایرانی به این کشور و کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا است. جلال‌پور گفت: ظرفیت دیگر در همکاری ایران و ارمنستان، انتقال انرژی از ایران به این کشور است که البته با توجه به استفاده ۷۰ درصدی ارمنستان از انرژی انتقالی از ایران، پیشنهاد ما این است دولت ارمنستان خطوط فعلی انتقال گاز را به گرجستان ادامه دهد تا گاز ایران به گرجستان نیز برسد. وی افزود: ظرفیت سوم در روابط ایران و ارمنستان ایجاد شرکت‌ها برای تولید برند مشترک است؛ زیرا می‌توانیم علاوه بر عرضه برندهای تولیدی مشترک به ارمنستان، مازاد آن را به کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا و همچنین کشورهای همسایه مانند عراق و افغانستان صادر کنیم. رئیس اتاق ایران شرکت‌های خدمات فنی مهندسی ایران را که در سال‌های اخیر از رشد مناسبی برخوردار بودند ظرفیت دیگر در همکاری با ارمنستان برشمرد.


جلال‌پور با اشاره به نیاز ارمنستان و کشورهای اطراف آن به سیمان و قیمت تمام شده بالای تولید سیمان در این کشور به علت نبود منابع انرژی پیشنهاد کرد: ارمنستان با انتقال آسیاب‌های کارخانه‌های سیمان با برند ایرانی به این کشور موافقت کند تا محصول ماقبل نهایی سیمان در ارمنستان به محصول نهایی تبدیل شود. رئیس اتاق ایران، موادغذایی و کالاهای مصرفی را از دیگر زمینه‌های همکاری میان ایران و ارمنستان بیان کرد که تولید آن می‌تواند با برند مشترک انجام و در منطقه و کشورهای اطراف توزیع شود. وی گفت: عدم وجود مبادلات بانکی مستقیم و برخی سخت‌گیری‌ها از سوی اداره مالیات ارمنستان به‌ویژه در زمینه نقل‌وانتقال ارز از جمله مواردی است که هرچه زودتر باید برطرف شود.


وی به مشکلات پیش‌روی فعالان اقتصادی ایران و ارمنستان اشاره کرد و گفت: بخش خصوصی ایران انتظار دارد برای حضور در ارمنستان مانند دیگر بخش‌های خصوصی از شرایط مساوی و یکسان برخوردار باشد و باید به سرعت به سمت روان‌سازی تجارت دو کشور پیش برویم. وی افزود: در حال حاضر ارتباط اقتصادی دو کشور کمتر از ۳۰۰ میلیون دلار است که انتظار داریم در فاز اول به بیش از یک میلیارد دلار برسد. وی گفت:‌ توسعه گردشگری، ترانزیت، فناوری اطلاعات و مخابرات از دیگر مواردی است که می‌توان برای همکاری مشترک نام برد. رئیس پارلمان بخش خصوصی در بخش دیگری از سخنان خود به این نکته اشاره کرد که با توجه به دسترسی ایران به آب‌های آزاد و کریدور شمال به جنوب، صنعت حمل‌ونقل و ترانزیت برای همکاری بین دو کشور مورد توجه قرارگیرد. جلال‌پور همچنین ایجاد راه‌آهن ایران و ارمنستان را که از سال‌های پیش بین مقامات دولتی دو کشور مطرح است را بسیار مهم دانست و گفت: امیدواریم هرچه زودتر این خط‌آهن به سرانجام برسد.


سیدکمال سیدعلی، مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات نیز گفت: برای تحقق ارتقای روابط اقتصادی و تسهیل تجارت با ارمنستان پوشش‌های بیمه‌ای را در سه سطح کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت تعریف کرده‌ایم. بر این اساس 4 بانک عمده را در ارمنستان پوشش بیمه‌ای داده‌ایم. همچنین سقف سرمایه صندوق از 90 میلیون دلار به 150 میلیون دلار رسیده است. با توجه به دایر شده موسسه همتای صندوق ضمانت صادرات در ارمنستان همکاری بیشتری را می‌توانیم با کمک یکدیگر صورت دهیم. ولی‌الله افخمی‌راد،‌ رئیس کل سازمان توسعه تجارت، در این همایش عنوان کرد: پیوستن ارمنستان به اتحادیه اوراسیا علامت مثبتی برای فعالان اقتصادی ایران است. آنها می‌توانند نسبت به تولید کالاهایی که در این کشورها خریدار دارند، در ارمنستان اقدام کنند. اما سوالی که در این مورد مطرح می‌شود این است که چنانچه ایرانی‌ها برای سرمایه‌گذاری مشترک در این کشور حضور یابند، آیا بانک‌های ارمنستان حاضر به تخصیص تسهیلاتی به آنها خواهند بود یا خیر، چراکه طبیعتا راه‌اندازی یک کارخانه، برای طرف ارمنی نیز درآمدزایی و اشتغال‌زایی را به دنبال دارد.


خودرو چینی در طرح نداریم

وزیر صنعت، معدن و تجارت در حاشیه این همایش به سوالات خبرنگاران در مورد طرح جدید دولت برای فروش خودرو و لوازم‌خانگی جواب داد. وی در پاسخ به اینکه شنیده می‌شود حتی تسهیلات خرید خودرو در بسته جدید خودروهای چینی را هم شامل می‌شود، تصریح کرد: تسهیلات فقط به خودروهای داخلی اختصاص می‌یابد، اما یکسری کارخانه داریم که به دلیل تحریم‌های چند سال گذشته از جمله فولکس واگن و هیوندای ارتباطشان قطع شده و مجبور شدند با شرکت‌های چینی قرارداد ببندند که بخشی از‌ آن در داخل تولید می‌شود و بخشی هم وارد می‌شود که این مساله ارتباطی به خودروی چینی ندارد. به علاوه وی در پاسخ به اینکه دو برند لوازم‌خانگی سامسونگ و ال‌جی هم کره‌ای هستند که در داخل تولید می‌شوند، اما تسهیلات خرید کالا به آنها تعلق نگرفته و تفاوت آن با خودروهای چینی چیست؟ گفت: لوازم الکترونیک جزو نیاز ضروری خانوارها نبوده و فقط مربوط به یک شرکت خاص نیست، بلکه حتی ما لوازم صوتی و تصویری را که برندهای صددرصد داخلی هستند، هم در لیست قرار نداده‌ایم.