در گفت‌وگو با فعالان اقتصادی بررسی شد
انتخاب شرکای آینده ایران
گروه بازرگانی: ورود هیات‌های اقتصادی خارجی با شعار سرمایه‌گذاری مشترک، پس از توافق وین در حالی افزایش یافته که حضور اروپایی‌ها پررنگ‌تر از سایر کشورها است. با بررسی تاریخچه روابط تجاری ایران و هیات‌های خارجی که تاکنون وارد ایران شده‌اند، در می‌یابیم که ایران با برخی از این کشورها روابط اقتصادی اندکی داشته در حالی که روابط تجاری با برخی دیگر دارای قدمت زیادی است. بسیاری از اقتصاددانان و کارشناسان اقتصادی معتقدند موقعیت ایران در شرایط کنونی ایجاب می‌کند که شرکای اقتصادی آینده خود را از میان کشورهای مشتاق خارجی انتخاب کند.
گروه بازرگانی: ورود هیات‌های اقتصادی خارجی با شعار سرمایه‌گذاری مشترک، پس از توافق وین در حالی افزایش یافته که حضور اروپایی‌ها پررنگ‌تر از سایر کشورها است. با بررسی تاریخچه روابط تجاری ایران و هیات‌های خارجی که تاکنون وارد ایران شده‌اند، در می‌یابیم که ایران با برخی از این کشورها روابط اقتصادی اندکی داشته در حالی که روابط تجاری با برخی دیگر دارای قدمت زیادی است. بسیاری از اقتصاددانان و کارشناسان اقتصادی معتقدند موقعیت ایران در شرایط کنونی ایجاب می‌کند که شرکای اقتصادی آینده خود را از میان کشورهای مشتاق خارجی انتخاب کند. در واقع ایران نقش انتخاب‌کننده دارد نه انتخاب شونده. به همین منظور «دنیای اقتصاد» در این گزارش، کشورهایی را که برای همکاری با ایران دارای اولویت هستند، مورد بررسی قرار داده است.
برخی از فعالان اقتصادی معتقدند، کشورهایی که دارای سابقه همکاری با ایران هستند، می‌توانند جزو انتخاب‌های اول برای همکاری‌های آتی باشند؛ اما به اعتقاد عده‌ای دیگر، کشورهای همجوار با ایران باید در اولویت توسعه روابط اقتصادی قرار گیرند. البته برخی نیز معتقدند که ایران نباید برای این موضوع، اولویت قائل شود. چراکه همکاری‌های آینده با کشورهای خارجی بستگی به نیاز کشور در بخش‌های مختلف دارد. شرکای آینده ایران باید با رویکرد روابط برد-برد انتخاب شوند. رویکردی که هم ایران منتفع شود و هم کشور مقابل؛ بنابراین به جای اولویت‌بندی کشورها با توجه به پیشینه روابط و موقعیت جغرافیایی، باید کشورهایی که بیشترین نیازهای ایران را تامین می‌کنند و بیشترین سرمایه را به ایران می‌آورند، مورد بررسی قرار گیرند.
محسن جلال‌پور، رئیس اتاق بازرگانی ایران در این خصوص اعتقاد دارد نباید این موضوع را فراموش کرد که در سال‌های گذشته ایران در تحریم به سر می‌برده است و بسیاری از کشورها به همین دلیل روابط خود را با ایران کاهش داده‌اند؛ اما در شرایط جدید باید از فرصت پیش آمده به نحو احسن استفاده شود.
سه اولویت برای شریک آینده
پدرام سلطانی، نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران در این خصوص به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: اصولا در عرف تجارت جهانی، اولویت اول مربوط به کشورهای همسایه است. این امر نیز به دلیل نزدیکی راه و اشتراکات فرهنگی است که بین کشورهای همسایه وجود دارد.
به گفته وی، ایران نیز از این عرف جهانی مستثنی نیست. شرایط جغرافیایی ما به گونه‌ای است که به دلیل نا‌آرامی‌هایی که در منطقه خاور‌میانه حاکم است، نتوانسته‌ایم روابط تجاری خود را در حد مطلوب با کشورهای همسایه رشد دهیم. هم باید در تنش‌زدایی سیاسی منطقه تلاش کنیم، هم قراردادهای تجارت آزاد و تفاهم‌نامه‌های تجارت ترجیحی با کشورهای همسایه را منعقد سازیم.
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران عنوان می‌کند: اولویت دوم برای انتخاب شرکای آینده، اقتصادهای بزرگ دنیا هستند. حجم تجاری این کشورها به دلیل توانمندی‌هایی که دارند، قابل توجه است. بسیاری از این کشورها معاهده‌های چند‌جانبه امضا کرده‌اند و مزیت‌های تجاری خود را افزایش داده‌اند. این درحالی است که ایران تاکنون نتوانسته با هیچ کشوری چنین قراردادی را به امضا برساند. این موضوع، مانع اصلی ادغام اقتصاد ایران با کشورهای منطقه است. سلطانی به اولویت سوم ایران برای شراکت با کشورهای خارجی اشاره می‌کند و می‌گوید: این گروه شامل کشورهایی می‌شود که در تولید یک یا چند کالای خاص دارای مزیت هستند. این کشورها نیز می‌توانند برخی از نیازهای ایران را برطرف کنند.
اروپایی‌ها در صدر همکاری با ایران
علیرضا کلاهی صمدی، نایب رئیس کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق تهران نیز در این خصوص به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: در شرایط کنونی موضع فعالان اقتصادی و حتی دولتمردان این است که کشور به بهشت واردات تبدیل نشود. در حال حاضر تمام کشورها با شعار سرمایه‌گذاری مشترک به ایران می‌آیند اما باید در سیاست‌گذاری‌ها برای آغاز همکاری با هر کشوری دقت کرد. وی معتقد است: ایران در زمینه‌های زنجیره تامین، دانش مدیریت، تکنولوژی و فناوری نقطه ضعف‌هایی دارد. بنابراین اولویت همکاری باید با شرکت‌هایی باشد که چنین نیازهایی را تامین کنند. با توجه به این امر کشورهای اروپایی در اولویت قرار میگیرند. پس از آن می‌توان به ژاپن یا اقتصادهای مشابه آن به‌عنوان یکی از شرکای خوب ایران در آینده اشاره کرد. برخی کشورها نیز در منطقه حضور دارند که در برخی از رشته‌های اقتصادی می‌توانند شریک خوبی برای ایران محسوب شوند. بنابراین باید این کشورها را نیز مورد توجه قرار داد.
بنیه سرمایه‌گذاری مبنای انتخاب
محمدرضا انصاری، نایب رئیس اتاق ایران در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» به پتانسیل‌هایی که در کشورهای دنیا وجود دارد، اشاره می‌کند و می‌گوید: برخی کشورها هنوز در بحران اقتصادی به سر می‌برند. وی اظهار می‌کند: ایران در شرایط کنونی به سرمایه‌گذاری خارجی نیازمند است. بنابراین همکاری با کشورهایی که بتوانند بیشترین سرمایه‌گذاری را درایران صورت دهند، در اولویت قرار دارد. این کشورها را می‌توان از توانمندی‌های سرمایه‌گذاری خارجی‌شان شناسایی کرد.
نایب رئیس اتاق ایران انتخاب شرکای آینده را انتخاب‌های کاملا اقتصادی و به دور از موانع سیاسی می‌داند و می‌گوید: کشورهای اروپای غربی، کشورهایی پیشرفته‌تر هستند که می‌توان در مورد سرمایه‌گذاری در ایران و انتقال تکنولوژی از آنها بهره جست. ولی امکان صدور خدمات فنی و مهندسی به اروپای شرقی بیشتر است. انصاری تصریح می‌کند: ایران با برخی کشورهای اروپایی سابقه مراودات تجاری دارد. بنابراین می‌توان مجددا با این کشورها نیز همکاری‌هایی را آغاز کرد.
به عقیده وی، انتخاب شرکای آینده باید بر اساس بنیه سرمایه‌گذاری آنها صورت بگیرد.
تاریخچه همکاری‌های اقتصادی
حسین سلیمی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران داشتن استراتژی برای همکاری با خارجی‌ها را مهم‌ترین اقدام می‌داند و معتقد است: ایران باید برای هر کشور تعیین کند که در کدام صنایع نیاز به سرمایه‌گذاری دارد و اولویت‌های آنها برای شراکت چیست.
وی می‌گوید: به نظر من اولویت‌های ایران برای همکاری با کشورهای خارجی باید تاریخچه روابط باشد. به‌طور مثال آلمان دارای سوابق همکاری دیرینه‌ای با ایران است. در نتیجه برخی از ماشین‌آلات صنعتی که در ایران وجود دارد مربوط به این کشور است. توسعه همکاری با آلمان می‌تواند ضمانتی برای این ماشین‌آلات باشد. چراکه درخصوص تامین قطعات آنها با مشکل مواجه نخواهیم شد.
به گفته وی، کشورهایی که در گذشته سهم بزرگی در اقتصاد ایران داشته‌اند، می‌توانند در این دوره نیز به‌عنوان اولویت‌های ما برای همکاری قرار بگیرند. با وجود تحریم‌ها، نقش این کشورها کمرنگ شد. اما فضای به‌وجود آمده کنونی می‌تواند زمینه همکاری مجدد ما را با اقتصادهای بزرگ دنیا فراهم کند. اروپایی‌ها در این دوره پیشتاز همکاری با ایران هستند و برای ایران نیز در اولویت قرار دارند.
تامین نیاز، اولویت انتخاب شریک آتی
فریال مستوفی، رئیس کمیته سرمایه‌گذاری خارجی اتاق بازرگانی ایران نیز در این خصوص اظهار می‌کند: ایران باید برای انتخاب شرکای آینده خود، نیازهای کشور را در نظر بگیرد. اولویت با کشوری است که بتواند بیشترین نیاز را برطرف کند. از سویی باید بتواند به خواسته‌های طرف مقابل نیز پاسخ دهد. وی عنوان می‌کند: نباید دروازه‌های ایران را به روی دنیا بست. باید ارتباطات تجاری را با کشورها حفظ کرد. بنابراین نباید همکاری با کشورها اولویت‌بندی شود.
این عضو هیات نمایندگان اتاق تهران می‌گوید: برای شروع یک فعالیت اقتصادی هر دو طرف منافع خود را در نظر میگیرند. تمام کشورهایی که به ایران می‌آیند نیز از این امر مستثنی نخواهند بود. بنابراین ما نیز باید به یک رابطه برد - برد فکر کرده و بر این اساس شرکای آینده را اولویت‌بندی کنیم. مستوفی با اشاره به هیات‌های تجاری که به ایران می‌آیند، می‌گوید: این کشورها در فاز اول مذاکرات هستند و نباید انتظار داشت سرمایه‌گذاری صورت گیرد. بنابراین نباید به مردم آدرس اشتباه داد. در حال حاضر هیات‌ها تنها برای ارزیابی بازار ایران می‌آیند و در فاز دوم به فروش محصولاتشان فکر می‌کنند. پس از آن می‌توان به سرمایه‌گذاری امیدوار بود.
ارسال نظر