فصل جدید مبادلات تجاری با همسایگان

گروه بازرگانی: پس از انتشار بیانیه دستیابی به توافق جامع لوزان و احتمال و پایان یافتن تحریم‌های هسته‌ای، رسانه‌های مختلف از ورود سرمایه‌گذاران خارجی از جمله هیات‌های تجاری سوئیس، آلمان، ایتالیا، فرانسه، آمریکا، هند و... به ایران خبر دادند. علاوه بر این به نظر می‌رسد ایران فصل جدیدی از روابط تجاری خود را با کشورهای همسایه آغاز کرده است و زمزمه‌هایی از افزایش مبادلات تجاری ایران با کشورهای همسایه به گوش می‌رسد. پس از ترکیه و افغانستان، حال نوبت به کشور پاکستان رسیده است. هرچند ایران در ۱۰ سال گذشته همواره به دنبال برقراری و اجرایی کردن تجارت ترجیحی با کشورهای دارای مزیت اقتصادی بوده است، اما سال گذشته برای نخستین بار تجارت ایران شاهد انعقاد و اجرای قرارداد تجارت ترجیحی با ترکیه بود و به دنبال این توافق‌نامه قرار بر این شد که مبادلات تجاری ایران و ترکیه ظرف چند سال آینده به ۳۰ میلیارد دلار برسد. با ورود رئیس‌جمهوری افغانستان در صدر هیاتی تجاری به ایران، توسعه مبادلات تجاری این دو کشور و همچنین سرمایه‌گذاری ایران در زمینه تولید و توسعه زیربناهای تجاری و اقتصادی کشور افغانستان در دستور کار قرار گرفت. با این حال ورود وزیر بازرگانی پاکستان به ایران در روز گذشته نیز برگ جدیدی از مبادلات تجاری ایران و پاکستان را رو کرد؛ در همین راستا افزایش حجم مبادلات تجاری ایران و پاکستان تا سقف ۵ میلیارد دلار هدف‌گذاری شده است. روز گذشته محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران طی دیداری که با خرم دستگیر خان، وزیر بازرگانی پاکستان داشت، بر افزایش حجم مبادلات تجاری ایران و پاکستان تا سقف ۵ میلیارد دلار تاکید کرد. براساس این گزارش، هدف‌گذاری ۵ میلیارد دلاری برای حجم مبادلات تجاری ایران و پاکستان در حالی صورت گرفته که در سال ۹۳، حجم مبادلات تجاری دو کشور یک میلیارد و ۲۰۸ میلیون دلار بود. براساس آمارهای گمرک، در سال ۹۳ حجم صادرات ایران به پاکستان، بالغ بر ۹۴۶ میلیون دلار بود و به میزان ۲۶۳ میلیون دلار نیز از این کشور واردات داشته‌ایم. حال در دور جدید مذاکرات، پاکستان و ایران سعی دارند که جان تازه‌ای به مبادلات تجاری بین این دو کشور بخشیده و رکود تجاری موجود در دوران سخت تحریم‌ها را جبران کنند. نعمت‌زاده نیز در این دیدار گفت: دو کشور همسایه دوست و برادر ایران و پاکستان روابط دیرینه و نزدیکی با هم دارند و اعتقادات دینی و حتی زبان آنها به هم نزدیک است. وی با تاکید بر رویکرد مثبت سفر هیات پاکستانی به ایران اعلام کرد: هفتمین نشست کمیته مشترک تجاری پاکستان ـ ایران (JTC) در تهران، توسعه همکاری‌های اقتصادی، تجاری، فرهنگی و صنعتی را در پی خواهد داشت. وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: گرچه روابط دو کشور در اغلب زمینه‌ها در سطح بسیار عالی است، ولی با توجه به ظرفیت‌های دو کشور در بخش ‌بازرگانی و تجاری از ظرفیت‌های موجود بهره‌مند نشده‌اند.

وزیر بازرگانی پاکستان نیز با اشاره به لزوم افزایش حجم مبادلات فی مابین گفت: توسعه فهرست کالاهای مشمول موافق‌نامه ترجیحات تجاری از ضروریات توسعه همکاری‌های دوجانبه است.

طرفین در این نشست در رابطه با گذرگاه‌های مرزی جدید بین دو کشور، زیرساخت‌های دو طرف شامل جاده‌ها، راه‌آهن، تقویت خطوط هوایی بین شهرهای دو کشور، سرمایه‌گذاری مشترک در زمینه پروژه‌های انتقال گاز، صدور برق به پاکستان و خرید اقلامی مانند پنبه از پاکستان و صدور کود شیمیایی به پاکستان همچنین سرمایه‌گذاری مشترک در پروژه‌های مختلف از جمله نساجی و پروژه‌های ساختاری مذاکره کردند. همچنین روز گذشته، در جلسه مقدماتی هفتمین نشست کمیته تجاری ایران وپاکستان که به ریاست ولی‌الله افخمی‌راد، رئیس سازمان توسعه تجارت ایران و روینا اطهر، معاون وزیر بازرگانی پاکستان پیرامون همکاری‌های تجاری و افزایش حجم مبادلات فی مابین برگزار شد، اعلام شد که دو کشور مصمم هستند حجم کالاهای مشمول تعرفه‌های ترجیحی را گسترش دهند. در این نشست طرفین نسبت به برگزاری سومین کمیته اجلاس مشترک تجارت مرزی در زاهدان نیز تاکید کردند. رئیس سازمان توسعه تجارت با اشاره به مذاکره برای توسعه فهرست کالاهای مشمول موافقت‌نامه تجارت ترجیحی افزود: ایران آمادگی دارد برای مبادله لیست اقلام جدید در آینده نزدیک از طریق تیم‌های مشترک اقدام کنند. افخمی‌راد همچنین بر پذیرش هیات‌های تجاری پاکستان و اعزام هیات‌های تجاری ایران به منظور شناخت توانمندی‌های کشور تاکید کرد و افزود: در همین راستا برگزاری نمایشگاه‌های اختصاصی در دو کشور لازم است. سه‌شنبه گذشته نیز، علی طیب‌نیا، وزیر امور اقتصادی و دارایی کشور با وزیر بازرگانی پاکستان دیدار داشت و در این نشست به افزایش روابط تجاری دو کشور نیز تاکید شد. طیب‌نیا با اشاره به توفیقات به دست آمده در کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور، به نقش مهم مبادلات مرزی بین استان‌های همجوار تاکید کرد. وی همچنین از آمادگی ایران برای سرمایه‌گذاری در زمینه خدمات، فنی، مهندسی و تجاری اشاره کرد. در این نشست دستگیر خان نیز اظهار کرد: وقتی از صمیمیت و همبستگی تجاری با ایران حرف می‌زنیم صرفا منظور مبادله کالا نیست، بلکه سرمایه‌گذاری در زمینه توسعه مواصلات جاده‌ای، هوایی و حتی مخابرات نیز می‌تواند در چارچوب گسترده‌تر مورد ملاحظه قرار گیرد. وی همچنین خواستار توسعه و تکمیل خط ۷۰۰ کیلومتری لوله گاز از «گوادر» پاکستان به ایران شد.

9 بند توافق‌نامه ایران و پاکستان

با توجه به اختتامیه نشست کمیسیون مشترک ایران و پاکستان که روز گذشته برگزار شد، خلاصه مواردی از تفاهم‌نامه صورت گرفته بین دو کشور عبارتند از:

۱- طرح راهبردی ۵ ساله در راستای توسعه روابط تجاری دو کشور، ظرف مدت ۳ ماه مورد بررسی و از سوی گروه‌های دوطرف مورد مطالعه قرار گیرد.

۲- به منظور توسعه مبادلات، موافقت‌نامه ترجیحی که در حال حاضر نیز عملیاتی است، گسترش پیدا کند و اقلام بیشتری نیز در این مجموعه قرار گیرد. همچنین ظرف مدت یک ماه این فهرست در اختیار دو طرف قرار گیرد.

۳- درخصوص همکاری‌های بانکی نیز با توجه به علاقه‌مندی‌های دو طرف، اقداماتی به منظور تقویت روابط بانکی و بررسی امکان استفاده از ارزهای رایج بین دو کشور صورت و در جریان مبادلات مورد استفاده قرار گیرد.

۴- دو کشور در زمینه برگزاری نمایشگاه‌ها همکاری‌های لازم را صورت دهند و به منظور ارائه توانمندی‌های خود در هر کدام از کشورها نمایشگاه‌هایی را برپا کنند.

۵- درخصوص مسائل قرنطینه نیز مقرر شد، مذاکرات بیشتری در مورد بهداشت نباتات و واردات و صادرات محصولات کشاورزی صورت بگیرد.

۶- برای نهایی کردن موافقت‌نامه نیز همکاری‌های لازم در مورد دامپزشکی و بهداشت دام صورت گیرد.

۷- موافقت‌نامه‌ای برای هماهنگ بودن شناسایی متقابل استانداردهای دو طرف منعقد شود.

۸- درخصوص برگزاری کمیته مشترک تجاری مقرر شد در پایان اردیبهشت به میزبانی ایران جلسه‌ای در این خصوص برگزار شود.

۹- در مورد همکاری‌های گمرکی نیز مذاکراتی صورت گرفت و قرار شد موارد مربوط به تسهیل مراودات تجاری نیز مورد بحث قرار گیرد.