فرصت‌های سرمایه‌گذاری صنعتی در ایران

فروغ کریمی: وزیر صنعت، معدن و تجارت در چهارمین نشست هیات وزرای صنعت کشورهای عضو دی ۸ از آمادگی ایران در جذب سرمایه‌‌گذاری خارجی در سه صنعت «نساجی»، «نانو فناوری» و «خودرو سازی» خبر داد. در این راستا وزیر صنایع ترکیه نیز در ارتباط با افزایش همکاری‌ها در صنعت خودرو با ایران اعلام آمادگی کرد. فیکری ایشیک با اشاره به اینکه باید مکانیزمی برای ارتباط بخش خصوصی کشورهای عضو دی ۸ ایجاد شود، تشکیل صندوق حمایت مالی و تاسیس یک بانک برای تسهیل مبادلات تجاری را برای این گروه ضروری دانست. همچنین به گفته دبیرکل اجلاس دی ۸ هم حجم تجارت بین کشورهای عضو دی ۸ در سال ۲۰۱۳ بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار بوده که براساس توافقات به عمل آمده بین کشورهای عضو قرار است این حجم تا سال ۲۰۱۸ به افزون بر ۵۰۰ میلیارد دلار برسد. چهارمین نشست وزرای صنعت کشورهای دی ۸ که از ششم بهمن ماه در تهران فعالیت خود را آغاز کرده بود، روز گذشته به کار خود پایان داد. کشورهای مالزی، نیجریه، پاکستان، ترکیه، بنگلادش، مصر، اندونزی و ایران عضو کشورهای گروه دی ۸ هستند. این هشت کشور در مجموع ۶۰ درصد جمعیت مسلمان و ۱۳درصد جمعیت کل جهان را تشکیل می‌دهند. تشکیل این گروه در اکتبر ۱۹۹۶ در استانبول ترکیه مطرح و درنهایت پس از یک سال اولین نشست آن برگزار شد. هدف نهایی تشکیل این گروه، رشد و توسعه صنعتی کشورهای عضو است.

سطح پایین روابط تجاری صنعتی اعضای دی ۸

محمدرضا نعمت‌زاده در این نشست اظهار کرد: این نشست فرصتی است تا کشورهای عضو دی ۸ شناخت بهتری از توانمندی صنعتی یکدیگر پیدا کنند و در راستای آن برای افزایش سطح مبادلات تجاری، برنامه‌ریزی نمایند، مضاف بر آنکه توسعه صنعتی بین کشورها به نزدیک شدن جوامع و فرهنگ آنها کمک می‌کند. وزیر صنعت، معدن و تجارت کشور به این نکته تاکید کرد که رشد پایدار اقتصادی کشورها یک پدیده چند وجهی است که فقط با افزایش تولیدات صنعتی حاصل نمی‌شود، بلکه باید به مخاطرات زیست‌محیطی، تغییر کاربری زمین‌ها و ایجاد آلودگی هم توجه کرد. وی گفت: اگرچه ایران در سال‌های گذشته و اکنون با مشکلاتی از قبیل تحریم روبه‌رو بوده است، ولی به هر حال در بخش صنعت رو به رشد بوده و اکنون در حوزه پتروشیمی، آی‌سی‌تی، انرژی، الکترونیک، ماشین‌آلات، مواد غذایی و مصالح ساختمانی پیشرفت‌ خوبی داشته‌ایم. نعمت‌زاده خاطرنشان کرد: اکنون نفت و گاز ۹۰ درصد از سهم GDP کشورمان را شامل می‌شود که امیدواریم در ۱۰ سال آینده این رقم به ۲۵ درصد برسد و در عین حال امیدواریم بتوانیم ظرفیت‌های خوبی را برای بخش خصوصی باز کنیم. وی با بیان اینکه برخی از کشورهای همسایه مانند ترکیه، صنعت خود را به گونه‌ای توسعه دادند که به سمت صادرات رفته‌اند، افزود: متاسفانه روابط تجاری بین کشورهای دی ۸ در سطح پایینی قرار دارد، در حالی که ظرفیت‌های یکدیگر را شناسایی کرده‌اند و سرمایه‌‌گذاری ‌های مشترک می‌تواند در قالب پروژه‌های کوتاه‌مدت یا درازمدت علاوه بر افزایش مبادلات تجاری به تبادل تجربیات و فناوری منجر شود. وزیر صنعت، معدن و تجارت تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران آمادگی آن را دارد تا در زمینه‌های نساجی، خودروسازی و پروژه‌های نانو فرصت‌های خوبی را برای اعضای عضو دی ۸ در راستای سرمایه‌‌گذاری‌های مشترک فراهم کند و با همکاری سایر سازمان‌های منطقه‌ای از جمله اکو مشکلات پیش‌رو را حل کند. نعمت‌زاده در پایان بر این نکته تاکید کرد که کشورهای عضو دی ۸ باید نظری هم بر اقتصاد سبز داشته باشند.

همکاری ترکیه با ایران در صنعت خودرو

همچنین فیکری ایشیک، وزیر صنایع ترکیه با تاکید بر لزوم گسترش تجارت بین اعضای گروه دی ۸ ، گفت: این سازمان از زمان تشکیل توجه ویژه‌ای به توسعه همکاری‌های بخش‌های خصوصی کشورهای عضو داشته است.

وی با بیان اینکه در تلاشیم تا همکاری‌های کشورهای عضو دی ۸ را در اقتصاد جهانی افزایش دهیم، افزود: بخشی از پروژه‌های مشترک کشورهای عضو دی ۸ به مرحله اجرا رسیده است که به عنوان نمونه می‌توان از توافق ترجیحی میان کشورهای عضو درسال ۲۰۱۲ و تسهیل صدور روادید میان کشورها در سال ۲۰۰۸ یاد کرد. تسهیل صدورروادید تجاری بین این کشورها موجب شد تا حجم تجارت بین کشورهای عضو دی ۸ بسیار افزایش یابد تا حدی که حجم مبادلات که در سال ۱۹۹۵، ۱۵ میلیارد دلار بود در سال ۲۰۱۱ به ۱۳۰ میلیارد دلار رسید که نشان می‌دهد موفق بوده‌ایم.

وی اظهار کرد: سهم تجارت کشورهای عضو دی ۸ از ۴ درصد تجارت جهانی به ۸ درصد رسیده که امیدواریم این رقم را در سال ۲۰۱۸ به ۱۵ تا ۲۰ درصد افزایش دهیم. وی با تاکید براینکه کشورهای دی ۸ باید اهمیت ویژه‌ای به همکاری‌های مشترک با یکدیگر بدهند، اظهار کرد: ترکیه نسبت به هرگونه همکاری در زمینه صنعت با کشورهای عضو به‌ویژه ایران استقبال می‌کند. درحال حاضر هفت جلسه از نشست وزرای صنایع دی ۸ و سه جلسه در کشورهای عضو با حضور وزرای صنعت برگزار شده است.

وی با بیان اینکه پیشرفت همکاری‌های کشورهای عضو در بخش صنعتی مکانیزم‌های مختلفی را می‌طلبد، افزود: باید از همکاری‌های سیاست‌گذاری به سمت اجرایی حرکت کنیم، در حال حاضر ترکیه این آمادگی را دارد که از طریق پروژه‌های عملی با ایران همکاری‌های خود را افزایش دهد. او ادامه داد: در سال ۲۰۱۲ ترکیه پیشنهاد داد که نمایندگانی را جهت پیگیری و اجرایی کردن تصمیمات اعلام کنیم که به نظر می‌رسد حال زمان مناسبی است که کشورها نمایندگان دائمی خود را اعلام کنند.

وزیر صنایع ترکیه اضافه کرد: درصددیم در تصمیم‌گیری‌های خود تمرکز زیادی را به افزایش بودجه دی ۸ قرار دهیم، البته تاسیس یک بانک مشترک در سال ۲۰۱۵ نیز از جمله برنامه‌های دی ۸ به‌شمار می‌آید که امیدواریم به این هدف دست پیدا کنیم.

وزیر صنایع ترکیه اضافه کرد: در کارگروه‌‌های برگزار شده پیرامون استانداردسازی، شهرک‌های کوچک صنعتی، خودرو و... تصمیمات مهمی اتخاذ شد و به نتایج مثبتی رسیدیم.

وی با تاکید بر حضور بخش خصوصی در اجرایی شدن پروژه‌ها اظهار کرد: ترکیه از کارگروه‌ها و بخش خصوصی استفاده می‌کند و امیدوار است برای حمایت مالی ازدی ۸ و اتاق بازرگانی یک بانک بین اعضای دی ۸ تاسیس شود.

فیکری ایشیک گفت: برای اجرایی شدن پروژه‌ها نیاز به مکانیزم‌های بیشتری داریم و در آینده نزدیک حجم مبادلات فی‌مابین کشورهای عضو گسترش خواهد یافت.

وزیر صنایع ترکیه افزود: تمام کشورهای عضو مسلمان هستند و دارای فرهنگ و مذهب مشترکی هستند و در نتیجه توسعه همکاری‌های اقتصادی از جمله مواد غذایی حلال، سرامیک، گردشگری، شیشه خودرو و بیوتکنولوژی می‌تواند جزو سرمایه‌‌گذاری‌‌های مشترک بین کشورهای عضو باشد. در ادامه نشست حسین علیامو، وزیر صنعت بنگلادش طی سخنانی اظهار کرد: اقتصاد دی ۸ می‌تواند نقش زیادی در توسعه منطقه‌ای داشته باشد و همچنین حضور بخش خصوصی در این جلسه می‌تواند نقش بسزایی در نیل به اهداف دی ۸ داشته باشد. او در عین حال یکی از مهم‌ترین اهداف دی ۸ را بالابردن استانداردهای زندگی مردم در کشورهای عضو دانست. وی همچنین اشاره کرد: از سال ۱۹۹۷ تاکنون تحقق‌های بسیاری را داشته‌ایم و تابه‌حال نقش گروه دی ۸ در جهان بسیار بالا بوده که این می‌تواند ادامه نیز پیدا کند. او با اشاره به سخنان نخست‌وزیر بنگلادش که اکنون زمان آن رسیده که اجلاس دی ۸ به صورت مناسب هرساله برگزار شود، از کشورهای عضو دی ۸ خواست که تسهیلاتی را برای تبادل تجربیات فراهم کنند. او گفت: بسیاری از کشورهای عضو دی ۸ دارای منابع طبیعی فراوان‌اند و از نظر جمعیتی و جغرافیایی دارای ارجحیت هستند، اگر این تبادل تجربیات انجام گیرد می‌توانیم به دستاوردهای بزرگی برسیم. حسین علیامو در ادامه گفت، کشورهای عضو دی ۸ می‌توانند در زمینه فرمول‌های تجاری برای منطقه بین‌المللی نقش مهمی را ایفا کنند.

همچنین در ادامه نشست اسماعیل جابر، رئیس هیات مصر به نیابت از وزیر صنعت مصر، با تاکید بر اهمیت بالای گروه دی ۸ گفت: دی ۸ می‌تواند چالش‌های مختلف را به فرصت‌ها تبدیل و در نظام اقتصادی کشورها نیز تحول ایجاد کند.

او در ادامه گفت: در محیط و منطقه‌ خاصی زندگی ‌می‌کنیم که مدام در حال تغییر و تحول است و بدون همکاری نمی‌توانیم به رونق دست پیدا کنیم؛ همچنین اشتهای بالا برای رونق اقتصادی تاکنون بی‌پایان بوده و این ما را به استفاده از پتانسیل‌ها و فرصت‌ها تشویق می‌کند که البته صنعت در این زمینه بیشترین نقش را برعهده دارد. او با اشاره به اینکه رشد تنها برای ما کافی نیست، گفت: ما به توسعه نیاز داریم. مصر اقدامات زیادی را در این زمینه انجام داده و همچنین مایل به سرمایه‌گذاری بین‌المللی نیز است.

پس از آن آجیا مامان، رئیس هیات نیجریه با اشاره به اینکه نیجریه بزرگ‌ترین اقتصاد آفریقا است، گفت: ما منابع دست نخورده بسیاری در زمینه فن‌آوری، فولاد، مواد معدنی و خدمات داریم و قصد داریم در گام بعدی صنایع رقابتی را اجرا کنیم. او با اشاره به اینکه نیجریه در صنعت شکر فناوری پیشرفته‌ای دارد، تصریح کرد: ما در ۷ استان و ۱۵ پروژه بالغ بر ۳ میلیارد دلار سرمایه‌‌گذاری انجام داده‌ایم که این باعث می‌شود در سال آینده ما در تولید شکرمان خود کفا شویم. او در ادامه گفت: متاسفانه در بخش پتروشیمی توسعه نیافته‌ایم، چون فقط صادرکننده نفت خام هستیم اما امیدواریم با دستور کار جدید سرمایه‌های مختلفی را در این زمینه جذب کنیم. او همچنین با اشاره به وجود چالش‌های بسیار در صنعت نساجی و پوشاک نیجریه به دلیل تقلب و قاچاق، افزود: ما در این صنعت ۲۰ میلیارد دلار ظرفیت سرمایه‌گذاری داریم. هدف ما این است که صنعت پوشاک‌مان به رتبه اول در آفریقا و به رتبه ۱۰ در جهان برسد. او با بیان اینکه جمعیت نیجریه حدود ۴۷ درصد از جمعیت آفریقا را تشکیل می‌دهد، گفت: ما بزرگترین ذخایر گازی را در آفریقا و همچنین منابع آبی و طبیعی فراوانی داریم. از این رو از کشورهای عضو دی ۸ دعوت می‌کنیم که در این کشور سرمایه‌‌گذاری کنند. در این زمینه دولت نیجریه نیز حمایت‌های ویژه‌ای را به‌ویژه به بخش خصوصی خواهد رساند.

ونیک جوریت، رئیس هیات اندونزی نیز در ادامه این نشست گفت: کشور اندونزی در سال گذشته برنامه ۲۵ ساله‌ای برای توسعه صنعتی‌اش پیاده کرده است. هدف ما این است که صنعت دریایی و شیلاتی خودمان را توسعه دهیم، از این رو کشورمان نیازمند حمایت بیشتر از کشورهای عضو دی ۸ است. همچنین راجا انوشیروان، رئیس هیات مالزیایی با اشاره به اینکه شرایط برای شرکت بخش خصوصی باید فراهم شود، گفت: ما باید نهادهای جدیدی را تاسیس کنیم و همچنین همکاری بین اعضا را افزایش دهیم. در ادامه رئیس هیات پاکستانی با بیان اینکه دولت پاکستان به تعمیق روابط اقتصادی‌اش با سایر کشورها تاکید دارد گفت: شکافی که بین وعده‌ها و عملیات اجرایی دی ۸ وجود دارد باید پر شود. از این رو نیازمندیم که از تمامی پتانسیل‌های دوجانبه و چندجانبه استفاده کنیم. او در ادامه به نیاز مشارکت با بخش خصوصی در رونق اقتصادی اشاره کرد.

امضای یادداشت تفاهم تاسیس دانشگاه دی ۸

امضای یادداشت تفاهم تاسیس دانشگاه اجلاس دی ۸ از اتفاقاتی بود که در حاشیه این نشست رخ داد. این یادداشت تفاهم که به امضای دبیرکل اجلاس دی ۸ و معاون بین‌الملل دانشگاه آزاد رسید در راستای توسعه روابط کشورهای عضو اجلاس دی ۸ به شمار می‌آید.

سیدعلی موسوی، دبیرکل اجلاس دی ۸ در مراسم امضای این یادداشت تفاهم با بیان اینکه کشورهای عضو دی ۸ بیش از یک میلیارد جمعیت دارند و از منابع طبیعی گسترده‌ای برخوردارند، گفت: حجم تجارت بین کشورهای عضو دی ۸ در سال ۲۰۱۳ بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار بوده که براساس توافقات به عمل آمده بین کشورهای عضو قرار است این حجم تا سال ۲۰۱۸ به افزون بر ۵۰۰ میلیارد دلار برسد. سیدجواد انگجی، معاون بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی نیز با بیان اینکه این یادداشت تفاهم باعث گسترش همکاری بین کشورهای اسلامی به‌ویژه کشورهای عضو دی ۸ می‌شود، اظهار کرد: دانشگاه آزاد اسلامی هم اکنون بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر دانشجو در ۴۲۰ واحد دانشگاهی در سراسر کشور دارد.