قرارداد تجارت آزاد با ایران

گروه بازرگانی- کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس مذاکرات توافقنامه تجاری با ایران را با این امید آغاز می‌کنند که این روند بتواند به کاهش تنش‌های دیپلماتیک در منطقه کمک کند.

یک مقام عرب در گفت‌وگو با روزنامه «فایننشال‌تایمز» خاطرنشان کرد: شورای همکاری خلیج ‌فارس بازنگری آمار تجارت بین دو طرف را پیش از انجام رسمی مذاکرات که از سوی دولت ایران درخواست شده، آغاز کرده است. شورای همکاری خلیج‌فارس متشکل از عربستان سعودی، امارات‌متحده عربی‌، کویت، قطر‌، عمان و بحرین در سال ۱۹۸۱ به دنبال انقلاب اسلامی ایران و آغاز جنگ ایران و عراق تاسیس شد که کشورهای عضو آن از رژیم سنی عراق حمایت کردند. آنها دارای روابط نظامی نزدیکی با آمریکا هستند.

به گزارش «مهر»، آمریکا از همپیمانان خود و به ویژه امارات متحده عربی خواسته است تا ایران را از نظر اقتصادی منزوی کنند‌، اما مقام‌های امارات در حالی که به پیروی از دستورالعمل‌های سازمان ملل متحد متعهد هستند، به طور کلی از روابط تجاری با ایران دفاع می‌کنند.

این اقدام رهبران خلیج‌فارس در زمان تقویت روابط‌اقتصادی بین کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس به ویژه قطب تجاری دبی با ایران صورت می‌گیرد. سال گذشته ایران ۱۰میلیارد دلار کالا از دبی وارد کرد.

نیل پاتریک، تحلیلگر گروه مدیریت بحران در دبی می‌گوید: تمایل شورای همکاری خلیج‌فارس، تعامل با ایرانی‌ها و همچنین اعمال محدودیت‌هایی بر هرگونه پیروزی دیپلماتیک [تصورشده] ایران در برابر آمریکا است.

در گزارش فایننشال تایمز آمده است: تماس‌های دیپلماتیک بین شورای همکاری خلیج‌فارس سنی و ایران شیعه در حالی که دو طرف به دنبال کاهش خشونت‌های فرقه‌ای در عراق بوده‌اند، افزایش یافته است. درخواست ایران و پاسخ این شورا با توجه به سابقه تنش بین دو طرف مهم است. ایران در ماه آوریل خواستار تشکیل یک گروه همکاری امنیتی با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس به منظور مقابله با نفوذ آمریکا در خلیج‌فارس شد.

نارایاناپا جاناردهان، یک تحلیلگر سیاسی در دبی گفت‌: ایران پس از چشم‌پوشی از همسایگان خود به مدت چندین سال‌، در حال درک مزیت توسعه روابط نزدیک‌تر با کشورهای منطقه برای مقابله با روابط بد خود با غرب است. افزایش سطح این روابط تجاری همچنین می‌تواند به ایران در مقابله با تحریم‌ها علیه سیستم اقتصادی آن کمک کند.

از سوی دیگر، دیپلمات‌های غربی اخیرا تاکید کردند که اتحادیه اروپا نیز مخالف قطع همکاری‌های تجاری با ایران است.

بلوک ۱+۶

از سوی دیگر رییس سازمان توسعه تجارت معتقد است که با ورود ایران به شورای همکاری خلیج فارس و شکل‌گیری بلوک ۱+۶ به یک مجموعه قدرتمند اقتصادی ـ تجاری دست می‌یایبم که عملا از اغلب بلوک بندی‌های چند قاره نیز قوی‌تر خواهد بود.

دکتر مهدی غضنفری در گفت‌وگو با «ایسنا» با اشاره به طرح پیشنهاد ایجاد منطقه بزرگ تجارت آزاد (FTA) خلیج فارس از سوی ایران و موافقت اعضای این شورا این اقدام را گامی‌ اساسی در راستای ایجاد یکی از بزرگ‌ترین و ثروتمندترین مناطق آزاد تجاری جهان دانست.

وی گفت: با توجه به این پیشنهاد و نیز اعلام موافقت مقامات شورای همکاری خلیج فارس برای آغاز مذاکرات موافقتنامه تجارت آزاد با ایران یک گام جدی برای یکپارچگی منطقه‌ای کشور‌های واقع در خاورمیانه، جنوب غرب آسیا و خلیج فارس برداشته می‌شود.

رییس سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه انعقاد این موافقتنامه به زمان زیادی نیاز دارد، تصریح کرد: با وجود نیاز به زمان طولانی برای دستیابی به انعقاد چنین موافقتنامه‌ای معتقدم که نهایی شدن آن آثار مثبتی در توسعه اقتصادی کشور‌های عضو به ویژه ایران خواهد داشت و زمینه‌های افزایش درآمد سرانه و ثروت مردم، تخصص بیشتر در مزیت‌های نسبی و ایجاد مزیت‌های پویا در پی خواهد داشت.

به گفته غضنفری توسعه تجارت به ویژه توسعه سرمایه‌گذاری خارجی بین کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج فارس و بزرگ شدن اندازه بازار که خود تغییرات دامنه‌داری در پی دارد نیز از عمده‌ترین فواید ناشی از انعقاد موافقتنامه تجارت آزاد بین ایران و شورای همکاری خلیج فارس محسوب می‌شود.

معاون وزیر بازرگانی در ادامه به بررسی آماری بلوک ۱+۶ پرداخت و افزود: بر اساس مطالعات انجام شده بلوک ۱+۶ دارای جمعیت ۱۰۰میلیون نفری با تولید ناخالص داخلی ۶۰۰میلیارد دلاری و صادرات ۳۰۰میلیارد دلار و واردات ۲۰۰میلیارد دلاری است.

معاون وزیر بازرگانی گفت: براساس پیش‌بینی‌ها کشور‌های عضو این شورا تا سال ۲۰۱۰ با هدف تعمیق یکپارچگی اقتصادی منطقه‌ای، وحدت پولی و ایجاد پول واحد در بین اعضا را محقق می‌کنند چراکه این شورا به سوی تبدیل به اتحادیه اقتصادی (Economic union) پیش می‌رود.

چندی پیش رییس سازمان توسعه تجارت ایران از جایگزینی عراق با امارات متحده عربی خبر داده و گفته بود، سیاست دولت این است که عراق به بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران در منطقه تبدیل شود. این سخن تاکنون از سوی مقامات اماراتی واکنش به دنبال نداشته، اما چنین به نظر می‌رسد که توافقنامه تجاری با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس به معنای تعامل گسترده‌تر با عضو تجاری برجسته این شورا یعنی امارات متحده است.