دنیای اقتصاد- صادرات غیرنفتی ایران که براساس آمار دو ماهه و سه ماهه اول سال جاری نسبت به سال قبل با رشد منفی مواجه شده بود، براساس آمار چهار ماهه با رشد ۷/۲درصدی به ۵/۴میلیارد دلار رسید. در این مدت، واردات کشور نیز با رشد ۱۲درصدی به ۵/۱۴میلیارد دلار افزایش یافت. گزارش گمرک ایران از چهار ماه تجارت خارجی کشور

صادرات بار دیگر رو به رشد گذاشت

گروه بازرگانی- اگر چه ارزش صادرات کشور در سه ماه نخست سال‌جاری بیانگر کاهش ۱۷‌درصدی در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته بود اما ظاهرا ماه چهارم امسال جای آمار و ارقام را جا به جا کرده و روند صادرات کشور سیر صعودی خود را کمابیش بازیافته است.

به گزارش گمرک ایران طی چهار ماه نخست سال‌جاری معادل ۵/۹۹۲۳‌هزار تن کالا به ارزش ۸/۳۳۱۱‌میلیون یورو (معادل ۲/۴۴۷۲‌میلیون دلار) به خارج از کشور صادر شده که در مقایسه با مدت مشابه ‏سال گذشته از نظر وزن و ارزش به ترتیب ۶۲/۳‌درصد و ۷۵/۲‌درصد رشد نشان می‌دهد. از میزان کل صادرات غیر نفتی در چهار ماه اول امسال ۶/۱۲‌میلیون یورو (معادل ۱۷‌میلیون ‏دلار) از محل تجارت چمدانی و ۱/۷۵‌میلیون یورو (معادل ۵/۱۰۱‌میلیون دلار) از بازارچه‌‌های مرزی انجام گرفته ‏است.

مقصدهای اصلی، بدون تغییر

بیشتــرین صادرات کشور در چهار ماه سال ۱۳۸۶ به کشورهای ۱) امارات متحده عربی، با ۱۵۶۰‌هزار تن و ارزش ۳/۴۷۱‌‏میلیون یورو (۳/۶۳۶‌میلیون دلار) یا ۷۲/۱۵‌درصد سهم وزنی و ۲۳/۱۴‌درصد سهم ارزشی، ۲) عراق، با ۷/۹۳۶‌هزار تن و ۷/۳۵۰‌‏میلیون یورو (۱/۴۷۳‌میلیون دلار) یا ۴۴/۹‌درصد سهم وزنی و ۵۸/۱۰‌درصد سهم ارزشی، ۳) چین با ۳/۲۵۲۲‌هزار تن و ۲/۲۶۷‌‏میلیون یورو (۱/۳۶۱‌میلیون دلار) یا ۴۲/۲۵‌درصد سهم وزنی و ۰۷/۸‌درصد سهم ارزشی، ۴) ژاپن، با ۲/۶۳۸‌هزار تن و ۹/۲۳۰‌‏میلیون یورو (۹/۳۱۱‌میلیون دلار) یا ۴۳/۶‌درصد سهم وزنی و ۹۷/۶‌درصد سهـم ارزشی و ۵) هنـد با ۹/۵۴۹‌هزار تن و ۵/۱۳۴‌‏میلیون یورو (۶/۱۸۱‌میلیون دلار) یا ۵۴/۵‌درصد سهم وزنی و ۰۶/۴‌درصد سهم ارزشی صورت گرفته است. به بیانی دیگر ۵۵/۶۲‌‏درصد از سهم وزنی و ۹۱/۴۳‌درصد از سهم ارزشی صادرات کشور در چهار ماه اول سال ۱۳۸۶ متعلق به ۵ کشور مذکور ‏بوده است.

ارزشمندترین کالاهای صادراتی

پروپان مایع شده با ۹/۳۱۷‌‏میلیون دلار و بوتان مایع شده با ۲۲۰‌میلیون دلار در مجموع به ارزش ۹/۵۳۷‌میلیون دلار یا ۰۳/۱۲‌درصد از کل ارزش صادرات ‏رتبه اول را در بین اقلام صادراتی داشته است. پسته و مغز پسته با ۶/۲۵۳‌میلیون دلار یا ۶۷/۵‌درصد رتبه دوم، مخلوط ‏هیدروکربورهای بودار با ۵/۱۹۰‌میلیون دلار یا ۲۶/۴‌درصد رتبه سوم و آهن‌آلات و فولاد غیر ممزوج تخت با ۳/۱۲۶‌میلیون دلار ‏یا ۸۲/۲‌درصد از کل ارزش صادرات در رتبه بعدی قرار گرفته است. دیگر اقلام عمده شامل گرید نساجی (پلی اتیلن ‏فتالات) با ۵۲/۲‌درصد، متانول (الکل متیلیک) با ۱۲/۲‌درصد، وسایل نقلیه با موتور پیستونی درونسوز با ۰۳/۲‌درصد، کاتود و ‏قطعات کاتود از مس تصفیه شده با ۹۹/۱‌درصد، فرش و سایر کف پوش‌‌های نساجی با ۹۷/۱‌درصد بوده است. این ده قلم ‏ حدود ۴۱/۳۵‌درصد از کل ارزش و ۲۴/۲۴‌درصد از کل وزن صادرات غیرنفتی را در بر می‌گرفته اند‏‏. این در حالی است که در چهار ماه اول سال ۱۳۸۵ مجموع سهم ده اقلام یاد شده حدود ۵۷/۳۰‌درصد از کل ارزش و ۹۸/۲۰‌‏درصد از کل وزن صادرات بود. صادرات این اقلام در مدت یاد شده نسبت به‌ مدت مشابه سال گذشته از لحاظ ارزش حدود ‏‏۸۳/۱۵‌درصد و از لحاظ وزنی حدود ۵۴/۱۵‌درصد افزایش پیدا کرده است. در مدت مذکور معادل ۳۲/۳۴۸۸‌‌میلیون ‏دلار صادرات انواع کالاهای غیر نفتی به کشور پیش بینی شده است که با توجه به صادرات ۲/۴۴۷۲‌میلیون دلاری حدود ۲۰/۱۲۸‌‏درصد از اهداف برنامه چهارم در خصوص ارزش صادرات کالا تحقق یافته است.

بازارچه‌ها، ماه به ماه کم رونق‌تر

در چهار ماه امسال حدود ۱/۷۵‌میلیون یورو (معادل ۵/۱۰۱‌میلیون دلار) کالا از ۲۴ بازارچه مرزی ‏کشور صادر شده است صادرات کالا از بازارچه‌های مرزی در چهار ماه نخست سال ۱۳۸۶ با کاهش ۴۸/۲۱درصدی نسبت به ارقام ‏مشابه سال ۱۳۸۵ مواجه شده است. بازارچه تمرچین ـ پیرانشهر با اختصاص ۶/۲۸‌میلیون دلار یا ۱۸/۲۸‌درصد ‏از صادرات بازارچه‌ها طی چهار ماه اول سال‌جاری رتبه اول، بازارچه میل ۷۳ با ۸/۱۰‌میلیون دلار یا ۶۷/۱۰‌درصد رتبه دوم و ‏بازارچه یزدان با ۶/۱۰‌میلیون دلار یا ۵۰/۱۰‌درصد رتبه سوم را به خود اختصاص داده‌اند. در رده‌های بعدی بازارچه پرویزخان با ‏سهم ارزشی ۲۶/۷‌درصد، کیله ـ سردشت با ۲۱/۷‌درصد، دوکوهانه با ۸۱/۶‌درصد، جلفا با ۲۴/۵‌درصد، میلک با ۶۵/۴‌درصد، ‏پیشین - ایرانشهر با ۹۶/۳‌درصد و شوشمی‌با ۸۸/۲‌درصد قرار گرفته‌اند. بیشترین رشد ارزش صادرات کالا از ‏بازارچه‌ها نسبت به دوره مشابه سال قبل به تــرتیب مربوط به بازارچه رازی ـ خوی با ۶۸/۲۹۸‌درصد، و ‏پیشین ـ ایرانشهر و دوکوهانه به ترتیب با ۸۲/۲۶۲ و ۰۲/۱۳۴‌درصد بوده است. در چهار ماه نخست سال ۱۳۸۶، شیخ صله با ‏‏۳۳/۷۴‌درصد، سرو با ۵۹/۶۵‌درصد و نوردوز با ۸۳/۵۸‌درصد کاهش نسبت به ارقام مشابه سال ۱۳۸۵ بیشترین کاهش صادرات ‏بازارچه‌ها را به نام خود ثبت کرده‌اند. در این مدت، بازارچه‌های مرزی دوغارون، بوشهر و ‏سیرانبند ـ بانه هیچگونه فعالیتی نداشته‌اند. در چهار ماه اول سال ۱۳۸۶ حدود ۶/۱۲‌میلیون یورو (معادل ۱۷‌میلیون دلار) و در هر ‏روز به طور متوسط ۹/۱۳۶‌هزار دلار کالا از طریق تجارت چمدانی از گمرکات مرزی به کشورهای ‏CIS‏ ارسال شده است. در چهار ماه اول سال گذشته تجارت چمدانی، حدود ۵۶/۱۳‌میلیون دلار بوده است. مقایسه این ارقام، حاکی از ‏افزایش ۲۴/۲۵‌درصدی ارزش تجارت چمدانی در چهار ماه اول سال ۱۳۸۶ نسبت به ارقام مشابه سال ۱۳۸۵ است.

مبادی اصلی وارادات

در چهار ماه اول سال ۱۳۸۶، میزان واردات کشور ۵/۱۴۵۵۶‌هزار تن و به ارزش ۶/۱۰۷۵۲‌میلیون یورو (معادل ۸/۱۴۴۹۵‌‏میلیون دلار) بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۳۸۵ دارای رشد ۷۱/۴‌درصدی در وزن و ۸۶/۱۱‌درصدی در ارزش بوده ‏است. ضمنا واردات چهار ماه اول سال گذشتــه ۴/۱۳۹۰۱‌هزار تن به ارزش ۷/۱۰۳۴۰‌میلیون یورو (معادل ۸/۱۲۹۵۸‌میلیون ‏دلار) بود. تراز بازرگانی خارجی کشورمان (بدون احتساب صادرات ‏نفت ) طی چهار ماه اول سال جاری با ‏کسری ۱۰۰۲۴‌میلیون دلاری و افزایش کسری تراز بازرگانی ۴۷/۱۶‌درصدی رو به رو بوده است. ‏عمده واردات کشور در چهار ماه اول سال‌جاری از کشورهای ۱) امارات متحده عربی با ۲۷/۲۷‌‏درصد سهم وزنی و ۴۳/۲۴‌درصد سهم ارزشی، ۲) آلمان با ۷۷/۴‌درصد سهم وزنی و ۶۹/۱۰‌درصد سهم ارزشی، ۳) چین ‏با ۶۰/۶‌درصد سهم وزنی و ۶۳/۷‌درصد سهم ارزشی، ۴) سوییس با ۶۲/۱۲‌درصد سهم وزنی و ۰۵/۶‌درصد سهم ارزشی و ۵) ‏‏هند با ۳۷/۶‌درصد سهم وزنی و ۲۸/۵‌درصد سهم ارزشی انجام گرفته است.

به عبارت دیگر ۶۳/۵۷‌درصد از سهم وزنی و ‏‏۰۸/۵۴‌درصد از سهم ارزشی کل واردات کشور طی چهار ماه اول سال جاری متعلق به ۵ کشور یاد شده است. در بررسی تراز ‏بازرگانی خارجی جمهوری اسلامی‌ایران با این کشورها ملاحظه می‌شود که بیشترین ارقام کسری تراز تجاری به ‏ترتیب مربوط به ۱) امارات متحده عربی با کسری معادل ۲/۲۹۰۵‌میلیون دلار، ۲) آلمان با کسری معادل ۲/۱۴۴۳‌میلیون دلار، ۳) ‏سوییس با کسری معادل ۸۷۱‌میلیون دلار، ۴) فرانسه با کسری معادل ۳/۶۲۶‌میلیون دلار و ۵) انگلستان با کسری معادل ۱/۵۹۹‌‏میلیون دلار و ۶) هنـد با کسری ۵/۵۸۳‌میلیون دلار بوده است. از طرفی ارزش مثبت تراز تجاری کشورمان با کشور عــراق ۵/۴۷۱‌‏میلیون دلار بوده است.

تراز منفی با ۹۷ کشور!

بررسی تراز بازرگانی خارجی (بدون نفت و گاز و خدمات) ایران با ۱۷۰ کشور و مناطق آزاد تجاری ‏صنعتی نشانگر آن است که کشورمان طی چهار ماه اول سال‌جاری با ۹۷ کشور دارای تراز منفی تجاری و با ۷۳ کشور دیگر دارای ‏تراز مثبت تجاری بوده است. طی چهار ماه اول سال ۱۳۸۶، متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی ۷/۴۵۰ دلار و متوسط قیمت هر ‏تن کالای وارداتی ۸/۹۹۵ دلار بوده است. این در حالی است که متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی طی چهار ماه اول سال ‏‏۱۳۸۵، ۴۵۴/۵ دلار و متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی ۲/۹۳۲ دلار بود. به عبارت دیگر متوسط قیمت هر تن کالای ‏صادراتی در چهار ماه اول سال ۱۳۸۶ نسبت به مدت مشابه سال قبل ۸۴/۰‌درصد کاهش یافته و در همین مدت، متوسط قیمت ‏هر تن کالای وارداتی ۸/۶‌درصد رشد کرده است.