پاسکال لامی:
چین قربانی بزرگ شکست دور دوحه خواهد بود
مهرداد گوران - پاسکال لامی، مدیرکل سازمان تجارت جهانی چندی پیش به شانگهای رفت و در نشست «نقش و اهمیت چین در نظام تجارت چندجانبه» سخنرانی کرد. متن سخنرانی او از این نظر جالب توجه است که چند ماهی از شکست مذاکرات دور دوحه و تعلیق ناخواسته آن می‌گذرد. نشست شانگهای به مناسبت پنجمین سال پیوستن چین به WTO برنامه‌ریزی شده بود و بهترین فرصت برای لامی بود تا چین را به «حضوری جدی در میدان WTO» فراخواند. لامی در نشست شانگهای گفت: چین امروز با دو دهه پیش بسیار متفاوت است و از هنگامی که به WTO پیوسته، رشدی شتابان را در تجارت جهانی تجربه کرده است.
به گونه‌ای که رشد تجاری آن از دیگر کشورهای در حال توسعه سریع‌تر است. براساس آمار تجارت جهانی، چین سومین اقتصاد تجاری دنیا را پس از اتحادیه اروپا و آمریکا در اختیار دارد.
لامی به حرکت ساختاری دولت چین در حذف موانع گمرکی اشاره کرد و افزود: از این نظر نیز، این کشور پایین‌ترین نرخ تعرفه‌های گمرکی واردات را در میان کشورهای در حال توسعه به خود اختصاص داده، به طوری که تعرفه‌های گمرکی چین از ۶/۱۵درصد در سال ۲۰۰۱ به ۷/۹درصد در سال ۲۰۰۵ کاهش یافته است. در سال ۲۰۰۵ متوسط نرخ تعرفه‌ها در میان کشورهایی چون هند، برزیل و مکزیک به ترتیب ۲۰، ۱۱ و ۱۲درصد بوده است.
لامی به سهم واردات در تولید ناخالص داخلی چین اشاره کرد و گفت: سهم واردات در GDP چین از ۵درصد در سال ۱۹۷۸ به ۳۰درصد در سال ۲۰۰۵ افزایش یافته که نشانگر نقش مهم گشودگی اقتصادی در این کشور است. این میزان افزایش حدود دو برابر رشد سهم واردات طی مدت مذکور در تولید ناخالص داخلی آمریکا و سه برابر همین روند در ژاپن است.ضمن این که بیشتر از روند رشد سهم واردات در GDP کشورهای در حال توسعه همچون آرژانتین، برزیل و هند بوده است.
البته ناگفته نماند که اقتصادهای باز کوچک همچون کره جنوبی و چین تایپه از این نظر از چین جلوتر بوده‌اند.
مدیرکل سازمان تجارت جهانی سپس به بهبود کیفیت کالاهای وارداتی به چین اشاره کرد و گفت: در مقطع ۱۹۸۰ حدود ۵۰درصد کالاهای وارداتی به چین مشمول «الزامات مجوز و ترخیص» بود در حالی که در سال ۲۰۰۵ اعمال این محدودیت‌ها به ۴درصد رسید و این کشور در همین سال کلیه محدودیت‌های این چنینی را حذف کرد. از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۵ ارزش کالاهای وارداتی به چین مجموعا ۲/۲تریلیون دلار بود که نشانگر نرخ رشد ۲۸درصد در سال است. در دهه ۱۹۹۰ چین بازاری رو به رشد برای صادرات شرکت‌های آمریکایی بود و در فاصله ۲۰۰۵-۲۰۰۱ صادرات آمریکا به چین ۱۶۰درصد رشد کرد در حالی که صادرات این کشور به دیگر نقاط جهان فقط ۱۰درصد رشد نشان داد. ضمن این که چین به یکی از مقاصد اصلی صادرات کشورهای در حال توسعه هم تبدیل شده است.
از سوی دیگر چین پس از اتحادیه اروپا و آمریکا سومین کشور بزرگ واردکننده کالا از کشورهای فقیر جهان است، به طوری که ۴۰درصد صادرات کشورهای فقیر به مقصد چین صورت می‌گیرد.
لامی سپس به موضوع اصلی مورد نظر خود در این نشست پرداخت و از نقش مهم چین در مذاکرات دور دوحه چنین یاد کرد: به نظر من مذاکرات دور دوحه برای چین اهمیت ویژه‌ای دارد.
موفقیت دور دوحه، تامین‌کننده منافع چین و تثبیت موقعیت تجاری آن در چشم‌انداز ۱۵-۱۰سال آینده توسعه اقتصادی است. اگر چین به دنبال «جهان متوازن» است الزاما، باید مذاکرات تجارت چندجانبه را که بنیان دور دوحه محسوب می‌شود، در برنامه‌های راهبردی سیاست خارجی خود لحاظ کند. در غیر این صورت چین قربانی بزرگ شکست دور دوحه خواهد بود.
لامی افزود: موفقیت WTO موفقیت چندجانبه‌گرایی است و چین باید نقش راهبردی در این روند داشته باشد.
مدیرکل سازمان تجارت جهانی در پایان سخنرانی‌اش، سنت تاریخی تجارت در چین را خاطرنشان کرد و از جاده مشهور ابریشم به عنوان پل ارتباطی چین قدیم با جهان غرب نام برد که در دوره‌های میانه، ویران شده و این ارتباط از هم پاشید. لامی گفت: از تاریخ عبرت بگیریم و نگذاریم این پیوند تازه گسسته شود.
***
ارزش تجارت خارجی چین در هشت ماه اول سال ۲۰۰۶میلادی یک هزار و ۱۰۴میلیارد و ۶۰۰میلیون دلار بوده است. درگزارش اداره کل گمرک چین آمده است: ارزش تجارت خارجی چین در هشت ماه سال جاری میلادی نسبت به مدت مشابه در دوره قبل، ۲۴درصد افزایش یافته است. براساس این گزارش، در هشت ماه نخست امسال، مازاد تجاری چین از ۹۵میلیارد و ۶۰۰میلیون دلار فراتر رفته است. اتحادیه اروپا، آمریکا، ژاپن و «آسه آن» همچنان چهار شریک بزرگ تجاری چین هستند.
منبع: سایت WTO
ارسال نظر