نمی‌گذاریم اتاق ایران دولتی شود

محمد نهاوندیان، رییس جدید اتاق بازرگانی و صنایع معادن ایران که تنها سه روز از آغاز مدیریت وی در پارلمان ملی بخش‌خصوصی می‌گذرد برنامه‌هایی برای دگرگونی و مشارکت گسترده همه فعالان اقتصادی بخش‌خصوصی در دست اجرا دارد.

مدیریت جدید اتاق ایران، قول‌هایی نیز به نسل جوانی که به تازگی وارد عرصه‌های اقتصادی شده‌اند می‌دهد و برنامه‌ریزی برای حمایت از این نسل را از اولویت‌های کاری خود در چهار سال آینده می‌داند.

رییس جدید اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران با حضور در خبرگزاری «ایسنا» به پرسش‌هایی درباره اتاق بازرگانی پاسخ داد و آینده روشنی را برای اتاق‌های بازرگانی و بخش‌خصوصی کشور ترسیم کرد. ایسنا: هیات‌رییسه جدید چه برنامه‌ای برای عبور از وضعیت موجود اتاق دارد؟

نهاوندیان: مساله فقط در تمایز بین تجارت و صنعت نیست بلکه مساله مهم‌تر تمایز بین روش‌های نوین و کهن تجارت است البته در صنعت نیز رشته‌های متعارف و نوآمد مطرح می‌شود لذا علاوه بر اینکه باید به همه بخش‌ها و حوزه‌های نو در هر بخش هم توجه ویژه داشته باشیم باید بگویم که بخش کشاورزی هم با توجه به وضعیت نسبی آن در اقتصاد باید جایگاه برجسته‌تری داشته باشد و در بخش معدن نیز که پتانسیل ارزش افزوده آن بسیار بیشتر از دیگر بخش‌های اقتصادی است این امر مورد توجه قرار گیرد.

اتاق بازرگانی ایران به بخش‌های صنعت، معدن، کشاورزی ، بازرگانی و خدمات نگاه جدی خواهد داشت و در این پنج بخش میدان‌ها و حوزه‌های جدیدی که ایجاد شده نیز مورد برنامه‌ریزی قرار می‌گیرد.

کسب و کار الکترونیکی به‌طور فزاینده‌ای مرتبا در حال رشد است و سهم بیشتری از تجارت داخلی، جهانی و نیز تجارت بین تولیدکننده و مصرف کننده را به خود اختصاص می‌دهد که متاسفانه اهتمام به آن در اقتصاد کشور کم است بنابراین توجه به کسب و کار الکترونیکی یکی از اولویت‌های دور جدید فعالیت اتاق بازرگانی خواهد بود.

همچنین بسترسازی برای رشد صنایع نوین از جمله بخش IT، تجهیزات مخابراتی، تولید تجهیزات نفتی، تجارت نوین، پتروشیمی نانو تکنولوژی، هواپیمایی، گردشگری، بانکداری و بنگاه‌های تسهیل کننده تجارت در اتاق بازرگانی از جمله اهداف مدیریتی، در اتاق بازرگانی است.

در بحث بیوتکنولوژی میدان و سیعی ایجاد شده که نیروهای جوان دانشگاهی در آن فعالیت کنند ،علاقه برای سرمایه‌گذاری در این بخش‌ها هم بسیار بالاست لذا حتما باید چراغ سبز اتاق برای آنها روشن شود.

برقراری ارتباط بین کشاورزی با آنچه در دانشگاه‌ها درباره روش‌های نوین کشاورزی عمل می‌شود از دیگر مواردی است که در برنامه‌ریزی جدید اتاق بازرگانی مورد توجه قرار می‌گیرد.

باید کاری کرد تا پنجره ورودی نهاد مدنی اتاق نسبت به نوآوریهایی که در دانشگاه و مراکز پژوهشی رخ می‌دهد باز شود و تنها در این صورت است که سهم بهینه کشور در تجارت و صنعت جهانی از ارتباط ارگانیک بین دنیای علم ودنیای اقتصاد به‌دست می‌آید، کافی است شما پنجره‌ها را باز کنید فضای این اتاق هم همانند فضای بیرون خواهد شد.

ایسنا: برخی مسوولان وقتی منصوب می‌شوند می‌گویند ویرانه‌ای تحویل گرفتیم! و قرار است آن را بازسازی کنیم نظر شما درباره عملکرد گذشته اتاق چیست؟

نهاوندیان: البته تعبیر ویرانه را درست نمی‌دانم و حتما به کار نمی‌برم، اعتقاد دارم با تقدیر از تلاش‌های گذشته برروی پایه‌های خوبی که قبلا ساخته شده باید کار شود. با توجه به این واقعیت که در انتخابات دوره اخیر استقبال مطلوبی از سوی فعالان اقتصادی در حوزه‌های مختلف انجام شد در کنار نیروهای مجرب قبلی افراد تازه نفس مبتکری هم افزوده شده است، سرمایه هیات نمایندگان سرمایه خوبی است اگر بتوانیم در کمیسیون‌های اتاق یک فضای استقبال از حضور بخش‌های مختلف اقتصادی به‌ویژه حوزه‌های جدید ایجاد کنیم که البته به انجام اصلاحاتی در آیین نامه‌های اتاق نیاز دارد تا در کمیسیون‌های اتاق از اعضای اتاق هم دعوت کنیم و کارگروه‌های کارشناسی تشکیل دهیم، فکر می‌کنم قبل ازپایان فرصت به سرعت به آن هدف دست می‌یابیم.

امیدواریم شرایط اتاق بازرگانی به مرحله‌ای برسد که سهم آن در طراحی قانون، آیین‌نامه و برنامه زمان‌بندی شده اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ و برنامه پنجم توسعه در طول کمتر از دو سال آینده بسیار چشم‌گیر باشد.

ایسنا: آیا با این فضا و مشغله‌ای که دارید می‌توانید اتاق ایران را از دولتی شدن دور نگه داشته و نماینده واقعی بخش‌خصوصی باشید؟

نهاوندیان: نزدیکی ملت و دولت نه تنها بد نیست بلکه باید به عنوان هدف دنبال شود، اما از اینکه اتاق به جای بیان نظرات کارشناسی فعالان اقتصادی تنها تکرارکننده سیاست‌ها و نظرات دولت شود باید پرهیز کرد.

اتاق محل هم‌گرایی نظرات دولت و فعالان اقتصادی بخش‌خصوصی است تا ضمن اینکه فعالان سخنانشان را بیان می‌کنند دولت نیز از این فرصت استفاده کرده و مبانی تصمیماتی را که می‌گیرد با آنان در میان بگذارد.

به عنوان نمادی از این فضای تعامل و نقد سازنده که به نفع اقتصاد کشور است می‌توان به جلسات صبحانه با مسوولان اشاره کرد که در آن جلسات هیچ گونه سانسوری روی نمانیدگان بخش‌خصوصی اعمال نمی‌شد و محدود به هیات نمایندگان هم نبود. علاوه بر فعالان تشکل‌ها، مسوولان دولتی هم حضور داشتند به طوری‌که هیچ یک از دو طرف احساس نمی‌کردند تقابل خصمانه وجود دارد و مسائل در یک فضای صمیمانه مطرح می‌شد، معتقدم که در پایان جلسه هم وزیری که دعوت شده بود مطالب جدیدی را شنیده بود و هم فعال بخش‌خصوصی مشکلاتش را بیان و بعضا قانع شده و شاید هم قانع نشده بود اما در هر صورت با رضایت جلسه را ترک می‌کرد. از نظر او ارتقای سطح رضایتمندی یکی از مهم‌ترین وظایف نهادهای مدنی به شمار می‌رود و این رضایتمندی نیز از طریق گفت‌وگو حاصل می‌شود لذا بدین جهت ما باید از دولتی شدن اتاق جلوگیری کنیم همان طوری‌که باید از دولتی شدن اقتصاد جلوگیری شود به این معنا که اقتصاد را از دولت محوری خارج کرده و محوریت را به دست بخش‌خصوصی بدهیم.

ایسنا: مشاهده می‌شود که اتاق به جای وزیر ساز بودن! بیشتر وزیر پذیر شده و بسیاری از مقامات سابق دولتی پس از فراغت از دولت به سوی اتاق می‌آیند، از نظر شما کسانی که تجارب دولتی اندوخته‌اند به کار بخش‌خصوصی می‌آیند؟

نهاوندیان: کسی که از درون اقتصاد دولتی باخبر است قطعا بیش از سایرین متوجه آسیب‌های اقتصادی کارفرمای مطلق شدن دولت است لذا اگر اعتقادی به محوریت بخش‌خصوصی داشته باشند با این آگاهی بیش از هر کس دیگری به بخش‌خصوصی کمک خواهند کرد.

ایسنا: رییس سابق روزی شش ساعت از وقتش در اختیار اتاق بوده است شما به چه میزان وقت می‌گذارید؟

نهاوندیان: البته باید وقت بیشتری گذاشت اما باید اثرگذاری کیفی وقت‌گذاری را هم بالا برد، شیوه‌هایی از مدیریت وجود دارد که می‌توان با سازماندهی مناسب، توانمندسازی، مسوولیت پذیرتر کردن مدیران و همکاران و تقسیم کار بیشتر و برون سپاری و نیز با ایجاد هم‌افزایی در مدیریت بهره‌وری استفاده از سرمایه انسانی مجموعه را ارتقا بخشید.

ایسنا: شما ۱۴ محور را به عنوان برنامه آینده خود در اتاق بازرگانی عنوان کرده‌اید آیا شخصا به این نتیجه رسیده‌اید که می‌توانید در این عرصه تاثیرگذار باشید؟

نهاوندیان: آمده‌ایم تا طرحی نو در اندازیم، با عنایت الهی کمک اعضای هیات نمایندگان و با تکیه بر اقداماتی که از پیش انجام شده است فضا و هوای تازه‌ای با شکل کار جدیدی در اتاق بازرگانی فراهم خواهد شد.

ایسنا: اعضای هیات نمایندگان در مدیریت جدید اتاق ایران چقدر در بازی نقش خواهند داشت؟ برای این منظور برنامه‌هایتان چیست؟

نهاوندیان: رکن اصلی در اتاق، هیات نمایندگان است، هیات رییسه هم که از سوی هیات نمایندگان وظایف اجرایی اتاق را برعهده گرفته‌اند باید فضایی ایجاد کنند تا یک یک اعضا بتوانند نظرات خود را اعلام کنند و مشارکت داشته باشند، برای این منظور می‌توان از ظرفیت کمیسیون‌ها که اعضای هیات نمایندگان در آن حضور دارند هرچه بیشتر استفاده کرد.

ایسنا: با مشکل قانون اتاق‌های بازرگانی چه خواهید کرد؟

نهاوندیان: البته ایجاد فضای جدید به قانون جدید نیز نیاز دارد که پیشنهاد تصویب قانون جدید برای اتاق بازرگانی مطابق با شرایط روز اقتصاد و متناسب با انتظاراتی که در شرایط جدید کشور از بخش‌خصوصی است از اولویت‌های مدیریت جدید خواهد بود.

ایسنا: برای موضع‌گیری‌های سریع و کارشناسی اتاق بازرگانی به عنوان نماینده بخش‌خصوصی در مسائل و قوانینی که در حال تصویب است چه راهکاری را به اجرا در می‌آورید؟

نهاوندیان: سرمایه اصلی اتاق‌های بازرگانی اعضای آن هستند که بهترین نظرات کاربردی را به عنوان فعالان اقتصادی دارند اما بیان این نظرات به شکل مستدل و جامع نگر به توان کارشناسی و تئوریک اقتصادی نیاز دارد بنابراین برای تحقق این امر بین مدیران از سویی و دانش وران اقتصادی از سوی دیگر باید ارتباط تنگاتنگی ایجاد شود.

بدنه تحقیقاتی باید به گونه‌ای تقویت شود که قدرت ارائه نظرات کاربردی از سوی اتاق بازرگانی به عنوان نهاد مدنی بخش‌خصوصی افزایش یابد، قطعا اگر این توان به‌وجود آید بخش‌خصوصی به جای اینکه دنبال سیاست‌ها و وقایع اقتصادی بدود به استقبال آنها رفته و از بسیاری مشکلات نیز پیشگیری خواهد کرد.

ایسنا: آیا سفره صبحانه با مسوولان را در اتاق ایران پهن خواهید کرد؟

نهاوندیان: اصرار داشتیم اتاق بازرگانی تهران نشست صبحانه با مسوولان را پس از انتخابات هیات رییسه مجددا از سر بگیرد اما تاکنون جلسه‌ای برگزار نشده لذا تصمیم داریم که این نشست‌ها را در اتاق بازرگانی ایران برگزارکنیم و در سطح ملی گسترش دهیم.

ایسنا: نظرتان درباره استقلال اتاق‌های شهرستان‌ها چیست؟

نهاوندیان: استقلال اتاق‌های شهرستان باید حفظ شود واستقلالی که اتاق تهران یافته قطعا به صلاح اتاق است. فرقی که اتاق تهران با سایر شهرستان‌ها دارد این است که به دلیل مستقر بودن هر دو اتاق بازرگانی ایران و تهران در پایتخت و حضور همه ۶۰ نفر نمایندگان اتاق تهران در هیات نمایندگان اتاق ایران باید ارتباط تنگاتنگی بین این دو وجود داشته باشد.

با استفاده از این فرصت می‌توانیم کمیسیون‌های اتاق ایران و اتاق تهران را مکمل یکدیگر کنیم و با هدف کمیسیون محورکردن اتاق بازرگانی تعداد بیشتر آنها را ساماندهی کنیم که به زودی با جمع آوری پیشنهادهای هیات نمایندگان ، تجدید نظرهایی در مورد کمیسیون‌ها انجام می‌شود. انتخاب سه نماینده از اتاق‌های شهرستان‌ها در هیات رییسه اتاق بازرگانی ایران پیام بسیار روشن و امیدبخشی در توجه جدی‌تر به اتاق‌های شهرستان‌ها، رفع مشکلات، موانع آنها و نیز توسعه اقتصاد استان‌ها را بیان می‌کند.