گروه بازرگانی- دیروز بخش نخست گفت‌وگوی «دنیای اقتصاد» به مهندس محسن مهرعلیزاده در همین صفحه درج شد. آنچه می‌خوانید بخش دوم و پایانی این گفت‌وگو است: به نظر شما، حاکمیت ۲۷ساله ریاست اتاق ایران، آیا با رای و اجماع بخش‌خصوصی بوده و یا مناقشات سیاسی در آن نقش داشته... .

قطعا بدون نظر و آرای بخش‌خصوصی نبوده، اما اگر قاعده بر این است که تصمیمات اتاق بایستی عصاره تصمیمات بخش‌خصوصی باشد به نظر می‌آید که چنین نبوده است. اگر عصاره نقطه‌نظرات و خواست‌های بخش‌خصوصی از طرف اتاق اعمال می‌شد، بخش‌خصوصی ما امروز نباید این قدر بی‌پناه و گله‌مند از قوانین و رفتاری که با او می‌شود، باشد. نباید این طور می‌شد که هنوز پس از ۲۷سال بخش‌خصوصی جرات ابراز میزان سرمایه و قدرت سرمایه‌گذاران خود در کشور را نداشته باشد.

من فکر می‌کنم بایستی اتاق بازرگانی در مجموع کاری می‌کرد که عصاره فکرها اعمال می‌شد، آنچه که تاکنون نشده است.

برگردیم به یک سوال دیگر، دو سال از عضویت ناظر ایران در WTO می‌گذرد اما هنوز در خم یک کوچه‌ایم...

متاسفانه در این فاصله دو ساله نمی‌توانیم بگوییم که قدم‌هایی برداشته‌ایم که وضعیتمان بهتر شده. کشور ما در حال حاضر به بازار بسیار خوبی برای کالاهای بی کیفیت چینی و ترکیه‌ای بدل شده که خود نشان می‌دهد که ما حتی جایگاه‌مان را در فضای بین‌المللی کسب و کار از دست داده‌ایم.

به نظر من یکی از کارهای اساسی ما این است که ببینیم موانع این کار چیست.

بر روی تعرفه‌ها، قانون کار، قانون تامین اجتماعی و مخصوصا ساده‌سازی و شفاف‌سازی قوانین اقتصادی باید بسیار کار کنیم. انواع و اقسام قوانین وجود دارد که در ظاهر حالت راه بازکننده دارند اما در عمل گرفتاری‌های بسیاری برای بخش‌خصوصی می‌سازد.

ما اگر بتوانیم در روند فرهنگ‌سازی برای رشد اقتصادی با محوریت بخش خصوصی که پرچم‌دار آن اتاق بازرگانی است قدم‌هایی در جهت شفاف‌سازی و حذف مواردی از قوانین که ترمز کار بخش خصوصی است برداریم، در جهت عضویت دائمی در WTO حرکت کرده‌ایم وگرنه روز به روز فاصله ما بیشتر می‌شود.

برنامه‌های شما به عنوان منتخب بخش خصوصی برای اداره اتاق چیست؟

اولین قدم این است که در فضای بین‌المللی کسب و کار باید کاری کنیم که جایگاه مناسبی در شان بخش‌خصوصی ایران داشته باشیم.

در فضای داخلی نیز باید پیشگام و تصمیم‌ساز باشیم و نظر ده نباشیم.

برای این کار نیاز به تغییراتی در ساختار و تناسبات بین اتاق ایران و اتاق شهرستان‌ها داریم، به طور مثال اگر بتوانیم معاونت ویژه هماهنگی اتاق‌های شهرستان را ایجاد کنیم می‌توانیم نقش شهرستان‌ها را در تصمیم‌گیری و هدایت کلان اتاق و بخش‌خصوصی پررنگ‌تر کنیم و به اعضای اتاق‌های شهرستان‌ها به عنوان شهروند درجه دو نگاه نکنیم و اتاق‌های شهرستان تنها گوش به فرمان رییس اتاق ایران و تصمیمات رییسه اتاق ایران نباشند.

با این معاونت ویژه، شهرستان‌ها را می‌توان به شکل زنده و همیشه در صحنه داشته باشیم. همچنین باید صندوق هماهنگی پرداخت اتاق‌های شهرستان را تاسیس کنیم.

متاسفانه ساختمان برخی اتاق‌های شهرستان در شان نمایندگان بخش خصوصی و نخبگان اقتصادی نیست.

این در حالی است که من به واگذاری اختیارات بررسی و هماهنگی‌های تجاری با کشورهای همسایه استان‌های هم مرز اعتقاد بسیاری دارم. در زمان استانداری استان خراسان این مقوله را به طور جدی دنبال می‌کردیم.

به اعتقاد من رییس اتاق ایران فقط یک سخنگو است. ما رییس نداریم بلکه به جای رییس یک سخنگو داریم و این سخنگو، سخنگوی یک هیات رییسه هفت نفره است. در این هیات رییسه هفت نفره حداقل باید دو تا سه نفر از نمایندگان شهرستان‌ها حضور داشته باشند.

اتاق‌های شهرستان در هیات رییسه مطرح شود و رییس اتاق ایران فقط اعلام کننده و ابلاغ کننده تصمیمات گرفته شده در محافل باشد که از برنامه‌های اصلی که در دوره جدید باید لحاظ شود همین مساله است.

به نظر من حضور نمایندگان اتاق‌های شهرستان‌ها در هیات‌های تجاری راهی خارج از کشور ضروری است. نباید هیچ هیاتی به سفرهای تجاری برود مگر اینکه در آن هیات افرادی از شهرستان‌ها باشند.

همچنین باید بودجه ویژه‌ای برای توسعه صادرات استان‌ها در نظر گرفته شود.

اتاق باید برود اعتبار ویژه‌ای بگیرد و در اختیار استان‌ها قرار دهد تا آنها در مسیر توسعه خود خرج کنند. کاری که چند سال پیش ترکیه انجام داد و موفق هم شد.

از همه مهمتر اصلاح پیش‌نویس قانون اتاق است که باید به طور جدی پیگیری شود. قبلا یک اصلاحیه‌ای مطرح شد اما فکر می‌کنیم با همین نگرش تمرکزگرایی بوده در حالی که باید برگشت داده شود به نقطه مقابل آن و باید قانونی با دیدگاه تمرکززدایی داشته باشیم.

در نهایت اینکه پیشنهاد ما حتما باید در هیات نمایندگان اتاق ایران که با حضور نمایندگانی از سطح کشور تشکیل می‌شود تصویب شود نه براساس تصمیم فردی و حتی هیات رییسه.هیات رییسه فقط باید اداره کننده جلسات باشد.