راهکارهای فعالان بخش خصوصی برای مقابله با تحریم‌ها
نهاوندیان: اکنون وقت پرداختن به عملیات استثنایی است
گروه بازرگانی - فعالان اقتصادی کشور در سی و هشتمین نشست هیات نمایندگان اتاق تهران که با موضوع ویژه تشدید تحریم‌ها علیه ایران و صدور قطعنامه تحریمی شورای امنیت برگزار شد، از نگرانی‌های خود در این باب سخن گفتند و راهکارهای موجود در این زمینه را بررسی و مطرح کردند. محمد نهاوندیان، رییس اتاق ایران که در این نشست حضور داشت، با اشاره به اینکه قطعنامه‌های اخیر به ویژه آن چه اتحادیه اروپا و کنگره آمریکا مورد تاکید قرارداده‌اند، امنیت اقتصادی فعالان اقتصادی را مورد تعرض قرار می‌دهد، تصریح کرد: انتظار این است که از امنیت اقتصادی فعالان اقتصادی با فراهم آوردن شرایطی برای رقابت عادلانه حراست شود که برای تحقق این موضوع، دولت و فعالان اقتصادی باید به گونه‌ای رفتار کنند که این ظلم آشکار صورت نگیرد و شرایط مشارکت در اقتصاد جهانی برای واحد‌های تولیدی فراهم شود.
او ضمن هشدار دادن نسبت به از دست دادن زمان در این وضعیت، عنوان کرد: اگر بدخواهان درصدد ایجاد محدودیت برای فعالان اقتصادی هستند و البته از این طریق اقتصاد ایران را نیز مورد هدف قرار داده‌اند، راه مقابله با بدخواهی آنان این است که برای فعالان اقتصادی گشایش و آزادی ایجاد کنیم و از بوروکراسی بکاهیم؛ بنابراین، اگر حریف به دنبال ضربه زدن به صادر‌کننده ایرانی است، این سیاست‌ها را با حمایت‌های قانونی از صادرکنندگان در دولت و مجلس جبران کنیم و اگر می‌خواهیم که شرایطی استثنایی در رابطه با تسهیل امور گمرکی، کاهش هزینه‌های بانکی یا مسائلی از این دست فراهم کنیم، این روزها زمان مناسبی برای دست زدن به این نوع عملیات استثنایی است.
رییس اتاق بازرگانی ایران همچنین با اشاره به روند تصویب برنامه پنجم توسعه، از اینکه موارد پیشنهادی بخش خصوصی از جمله در مورد فضای کسب‌وکار و حمل‌ونقل، اغلب در کمیسیون برنامه به تصویب رسیده و آماده ارائه به کمیسیون تلفیق برای تصویب نهایی است، ابراز خرسندی و البته اظهار امیدواری کرد که پیام روشنی از توانمند‌سازی بخش خصوصی در اجرای سیاست‌های اصل ۴۴ قانون اساسی و برنامه پنجم توسعه دیده شود.
ما مستحق توبیخ نیستیم
در ادامه علا میرمحمد صادقی، نایب‌رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران با اشاره به ضرورت ایستادگی در مقابل تحریم‌ها، اظهار کرد: ما به عنوان بخش خصوصی در عرصه سیاست‌گذاری‌ها نقشی نداشته‌ایم که مستحق این توبیخ باشیم و البته بدیهی است که این تحریم‌ها مردم و بخش خصوصی را هدف قرار می‌دهد و آسیبی متوجه دولت نمی‌کند.
او با مثالی از وقایع جنگ جهانی دوم و دوران انقلاب ادامه داد: در جنگ جهانی دوم مواد غذایی کمیاب بود؛ حتی تایر خودرو‌ها نیز در دایره کالاهایی قرار داشت که دچار کمبود شدند. البته تیوپی هم در کار نبود؛ بنابراین رانندگان به ناچار تایر خودرو‌هایشان را از کاه پر کرده و حرکت می‌کردند. در اوایل انقلاب هم مشکلات بسیاری برای مردم به وجود آمده بود، اما مردم مقاومت کردند و در حال حاضر هم که بخش خصوصی مورد هدف واقع شده است، مقاومت می‌کنیم.
نایب‌رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران تصریح کرد: بی‌تردید راه‌هایی برای عبور از تحریم‌ها پیدا خواهد شد و ما با موفقیت این دور از تحریم‌ها را نیز پشت سر خواهیم گذاشت.
مسعود خوانساری از اعضای هیات نمایندگان اتاق تهران هم با بیان اینکه بخش خصوصی نخستین نهادی است که با اعمال این تحریم‌ها دچار صدمه می‌شود، افزود: موارد مطرح شده در قطعنامه سازمان ملل کف تحریم‌ها است و در واقع شورای امنیت مواردی را در این قطعنامه گنجاند که بتواند رای مثبت اغلب کشور‌ها را کسب کند.
محمد مهدی راسخ، دبیر کل اتاق تهران نیز از تحریم کشتیرانی ایران انتقاد کرد و در این باره گفت: اگرچه خطوط کشتیرانی ایران هدف اصلی این تحریم‌ها است، اما این تحریم‌ها به ناحق وضع شد و کشورهای غربی هیچ سندی دال بر تخلف کشتیرانی ایران از کنوانسیون‌های بین‌المللی در دست ندارند.
در ادامه، یحیی آل‌اسحاق رییس اتاق بازرگانی تهران رشد شاخص بورس را نشانه‌ای به مقاومت ایرانیان در مقابل تحریم‌ها دانست.
فرهاد فزونی، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران هم در این نشست با بیان اینکه روابط دولت و بخش خصوصی بر اساس رویه برد - برد است و نه برد - باخت، گفت: اگر دولت با برنامه‌ریزی‌های مناسب و بهبود و آزادسازی فضای کسب‌وکار بخش خصوصی را ترغیب به سرمایهگذاری در امر تولید کالا و خدمات کند، در نتیجه گسترش سرمایهگذاری در کشور، تولید، اشتغال، میزان درآمدها و رفاه عمومی افزایش یافته و افزایش تولید خود باعث وفور، رقابت و کاهش میزان تورم می‌شود. او افزود: در مقابل بخش خصوصی نیز با عنایت به مسوولیت‌ها و تعهدات کلان دولت در کشور و با استفاده از توانمندی‌های خود و برنامه‌ریزی درست در جهت گسترش فعالیت‌های اقتصادی می‌تواند از وابستگی خود به دولت و ثروت ملی و نیاز به یارانه بکاهد تا دولت بودجه بیشتری برای امور رفاه عمومی داشته باشد. فزونی با طرح این پرسش که پس چرا ما در بخش خصوصی از دولت‌ها و عملکرد آنان انتقاد می‌کنیم، عنوان کرد: «اولا به این خاطر که انتقاد را نشانه عناد و دشمنی نمی‌دانیم، بلکه به علت احساس مسوولیت نشانه همدلی، نزدیکی و حرکتی همجوار برای رسیدن به اهداف کشور می‌شناسیم.» او تصریح کرد: «خوب کار کردن هنر نیست، بلکه وظیفه است»؛ بنابراین نیازی نیست که دائما از عملکرد مسوولان ستایش و تقدیر کنیم یا دست بزنیم و هورا بکشیم. باید واقعیت‌ها را بگوییم و کاستی‌ها را هم متذکر شویم.
روابط تجاری شرم آور با عراق
در نشست هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران بابک افقهی، رییس سازمان توسعه تجارت هم با اشاره به سهم کنونی ایران در بازار عراق، تصریح کرد: اگر روند حال حاضر در تجارت با عراق ادامه یابد در آینده‌ای نزدیک باید شاهد افول تجارت با این کشور باشیم.
افقهی به آخرین آمار مبادلات تجاری با عراق اشاره کرد و گفت: سال گذشته با تمام افتخار اعلام کردیم که عراق با جذب ۲/۴ میلیارد دلار کالای غیرنفتی نخستین شریک تجاری ما در جهان است، در چهار ماه نخست امسال نیز حدود ۲/۱ میلیارد دلار کالا به بازار عراق صادر کرده‌ایم، اما این اعداد و ارقام را اگر در کنار مسافت ۱۴۵۰ کیلومتری مرز مشترک ایران و عراق بگذاریم باید گفت روابط تجاری ما با این کشور همسایه و دوست شرم آور است.»
رییس سازمان توسعه تجارت افزود: ترکیه به عنوان شریک اول تجاری عراق و رقیب ایران در این کشور، سرمایهگذاری هنگفتی در استان‌های مختلف عراق صورت داده است، از سوی دیگر در حالی که ایران در تب و تاب راه‌اندازی یک مرکز تجاری در این کشور است، ترکیه به تنهایی ۱۲ مرکز تجاری عراق دارد.
معاون وزیر بازرگانی با اذعان به اینکه چیزی در عراق ندیدیم جز کالاهایی که عرق شرم بر پیشانی ما جاری ساخت، عنوان کرد: «مسوولان عراقی معتقدند که تجار و بازرگانان ایرانی، بازار این کشور را صرفا برای فروش کالاهایشان می‌بینند؛ در حالی که کشور ترکیه به عنوان رقیب اصلی ما در کنار صادرات کالاهای با کیفیت سرمایه گذاری در استان‌های عراق را در دستور کار قرار داده‌اند.»
رییس سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه «بر اساس این مشکلات پیشنهاد تغییر پارادایم و تغییر نگرش به بازار عراق را دارم»، ادامه داد: تصویر فعالیت اقتصادی ایران در ذهن مسوولان عراقی مخدوش شده است. آنها ما را متهم می‌کنند که به آنها کالاهای بازارچه‌ای می‌فروشیم؛ در حالی که تجارت ترکیه با عراق کلاسیک و مدرن است و به‌رغم فروش کالاهای خود خریدار کالاهای عراقی هم هست، اما ایران فقط فروشنده صرف است.
معاون وزیر بازرگانی با بیان اینکه همچنان مردم عراق سه نوع کالای عراقی، ایرانی و اجنبی دارند، گفت: نقصان یک شرکت مدیریت صادرات برای از دست ندادن فضای کشورهای بازار خزر کاملا مشهود است؛ به طوری که ما در حال حاضر حتی یک شرکت هلدینگ یا مدیریت صادرات نداریم.
دولت از بازار عراق کنار بکشد
سید حمید حسینی، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران در این نشست ضمن انتقاد از دخالت دولت و نهادهای دولتی در بازار عراق با بیان اینکه بنگاه‌های بزرگ اقتصادی ایران چندان رقابتی برای حضور در بازار کشور همسایه ندارند، خواستار ساماندهی بنگاه‌های فعال در بازار این کشور شد.
به گفته حسینی بخش خصوصی می‌تواند با راه‌اندازی فروشگاه‌های زنجیره‌ای در استان‌های عراق به توسعه تجارت با این کشور کمک کند.
تقی بهرامی نوشهر نیز دخالت دولت در بازار عراق را به زیان روابط اقتصادی با این کشور اعلام کرد و گفت: دولت تنها کاری که باید انجام دهد این است که زیرساخت‌های تجارت با عراق را توسعه داده و امنیت بازار این کشور را برای تجار ما تضمین کند.
محمدرضا بهرامن، از فعالان معدنی بخش خصوصی و عضو هیات نمایندگان اتاق تهران دیگر منتقد این نشست بود که دخالت سیاست در اقتصاد را دلیل ناکامی ایران در توسعه مبادلات اقتصادی با عراق اعلام کرد.
ارسال نظر