نظرسنجی اتاق ایران از فعالان بخش خصوصی پیرامون الحاق به سازمان تجارت جهانی
۹۵ درصد موافق با WTO
گروه بازرگانی- تازه‌ترین نظرسنجی اتاق ایران نشان می‌دهد که ۹۵ درصد پاسخ‌دهندگان (اعضای بخش خصوصی) با عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی موافقند و این عضویت را گامی ضروری در مسیر توسعه اقتصادی کشور می‌دانند. ۸۰ درصد آنها نیز الحاق ایران به WTO را همسو با سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی ارزیابی می‌کنند. دسترسی به بازار، یکی از مفاهیم اساسی موافقت‌نامه عمومی تعرفه و تجارت (گات) بوده و از مفاهیم و اهداف اساسی سازمان تجارت جهانی نیز به شمار می‌آید. در جریان مذاکرات الحاق، هدف آزادتر و قابل پیش‌بینی‌تر کردن دسترسی به بازار کشور متقاضی الحاق به صورت جدی از سوی اعضای سازمان پیگیری می‌شود.
الحاق ایران به WTO به معنای کاهش یا حذف موانع تعرفه‌ای و غیرتعرفه‌ای است و بازار داخلی ما پس از عضویت در سازمان تجارت جهانی، چه بخواهیم یا نه، شاهد حضور گسترده و متنوع‌تر محصولات خارجی خواهد بود. این بدان معنا است که تولیدکنندگان ایرانی برای این که از سهم بازار داخلی مناسبی برخوردار باشند، باید توان رقابتی خود را افزایش دهند. در غیر این صورت عرصه برای ورود محصولات مشابه خارجی هموارتر شده و سهم بازار داخلی تولیدکنندگان ایرانی کاهش خواهد یافت.
تحلیل آماری داده‌های به دست آمده از طریق پرسشنامه‌ها نشان می‌دهد که اعضای هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران پیش‌بینی می‌کنند پس از عضویت ایران در WTO، در کوتاه‌مدت سهم تولیدکنندگان ایرانی از بازار داخلی تا حدودی کاهش یافته، اما در بلندمدت سهم بازار داخلی آنها افزایش یابد.
۶۸ درصد پاسخ‌دهندگان پیش‌بینی می‌کنند که در کوتاه‌مدت سهم بازار داخلی تولیدکنندگان کشور کاهش یابد. ۸۵ درصد نیز معتقد به افزایش این سهم در بلندمدت هستند.
از جمله دلایل اصلی کاهش سهم بازار داخلی تولیدکنندگان در کوتاه‌مدت می‌تواند این باشد که مدتی طول خواهد کشید تا تولیدکنندگان ما بتوانند فناوری‌ها و روش‌های تولیدی خود را به روز کرده و کالاها و خدمات خود را با کیفیت و قیمتی رقابتی عرضه نمایند. ناگفته پیدا است که تلاش دولت در جهت فراهم آوردن زیرساخت‌های مناسب و کارآمد در حوزه تولید و حوزه‌های مرتبط با آن، نقش بسیار مهمی در افزایش رقابت‌پذیری صنایع داخلی ما خواهد داشت.
با ورود ایران به سازمان تجارت جهانی و پیروی از قواعد و قوانین آن، تولیدکنندگان و صادرکنندگان ایرانی در شرایط بالقوه بهتری برای صادرات قرار خواهند داشت و البته برای کسب سهم بالاتری از بازار دیگر کشورهای جهان، ناچار خواهند بود تا سطح کمی و کیفی محصولات خود را ارتقا دهند. تلاش‌ها جهت ورود گسترده‌تر به بازارهای جهانی می‌تواند منجر به ارتقای تکنولوژی، بهبود فرآیندها و احتمالا کشف مزیت‌های نسبی جدیدی گردد.
تحلیل آماری پرسشنامه‌ها نشان می‌دهد که به نظر نمایندگان بخش خصوصی کشور، پس از عضویت در WTO در کوتاه‌مدت سهم تولیدکنندگان ما از بازار دیگر کشورهای جهان به میزان کمی افزایش می‌یابد و در بلندمدت ما شاهد افزایش این سهم به میزان زیادی خواهیم بود.
این پیش‌بینی با تجربه دیگر کشورهایی که به عضویت سازمان جهانی تجارت درآمده‌اند نیز همخوانی دارد. برای مثال از سال ۲۰۰۱ میلادی که چین به عضویت WTO درآمد، صادرات این کشور به میزان زیادی رشد کرده و در صورتی که به این سازمان نمی‌پیوست حجم صادراتی این کشور بسیار کمتر از میزان فعلی بود.
تبدیل شدن به کشوری توسعه‌یافته با جایگاه اول اقتصادی در سطح منطقه تا سال ۱۴۰۴، آنچنان که سند چشم‌انداز ج.ا.ا تبیین می‌کند، قطعا مستلزم پیمودن مسیری دشوار و نیازمند وجود پیش‌شرط‌هایی اساسی است. یکی از این پیش‌شرط‌ها، هدایت و جذب بخشی از سرمایه سایر کشورها به داخل کشور است. کارشناسان بر این عقیده هستند که سرمایه‌گذاری خارجی توسط کشورهای در حال توسعه برای رشد و توسعه اقتصادی آنها بسیار حیاتی است. هرچند که حجم ورود سرمایه‌گذاری خارجی به کشورمان در
چند دهه گذشته ناچیز بوده است.
یافته‌های این نظرسنجی حکایت از آن دارد که نمایندگان بخش خصوصی کشور معتقد هستند که پس از الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی، حجم سرمایه‌گذاری خارجی در کوتاه‌مدت و بلندمدت افزایش خواهد یافت که این افزایش در بلندمدت بیشتر خواهد بود. ۹۵ درصد پاسخ‌دهندگان معتقدند پس از الحاق، در بلندمدت شاهد افزایش حجم سرمایه‌گذاری خارجی خواهیم بود.
۷۱ درصد پاسخ‌دهندگان نیز عقیده دارند که در کوتاه‌مدت نیز حجم سرمایه‌گذاری خارجی در کشور افزایش خواهد یافت. همچنین تحلیل آماری پرسشنامه‌ها نشان می‌دهد که اعضای هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران بر این عقیده هستند که با پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی، رشد اقتصادی کشور پس از طی زمان نه چندان دور به میزان زیادی افزایش خواهد یافت.
همچنین آنها معتقدند که پس از پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی در بلندمدت حجم سرمایه‌گذاری خارجی، رشد اقتصادی، سهم بازار داخلی و خارجی تولیدکنندگان ایرانی و پیش‌بینی‌پذیری و شفافیت در بازارهای هدف، همگی افزایش خواهند یافت.
پیش‌بینی می‌شود در بلندمدت نرخ تغییرات (افزایش) رشد اقتصادی نسبت به نرخ تغییرات شاخص‌هایی دیگر بیشتر باشد. حجم سرمایه‌گذاری خارجی، سهم بازار خارجی، سهم بازار داخلی و پیش‌بینی‌پذیری و شفافیت در بازارهای هدف در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرند.
نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که اعضای هیات‌نمایندگان اتاق ایران بر ضرورت مشارکت بخش خصوصی در جریان مذاکرات الحاق، تاکید ویژه‌ای دارند. به طوری که ۹۷ درصد پاسخ‌دهندگان بر این باورند که حضور بخش خصوصی در جریان مذاکرات الحاق می‌تواند موجب بهینه‌سازی تبادل امتیازات بین ایران و دیگر کشورها گردد.
به‌رغم این نگرش، آنها عقیده دارند که در زمینه آنچه که تاکنون پیرامون موضوع الحاق ایران به wto روی داده است، بخش خصوصی مشارکت و حضور فعالی نداشته است. برای مثال بیش از ۶۰ درصد پاسخ‌دهندگان از محتوای رژیم تجاری کشور قبل از تحویل آن به سازمان تجارت جهانی اطلاعی نداشتند.
همچنین ۸۰ درصد پاسخ‌دهندگان تعامل دولت با بخش خصوصی را در زمینه الحاق تاکنون چندان مثبت ارزیابی نمی‌کنند. ۷۴ درصد نیز عقیده دارند دولت برنامه مدونی در زمینه الحاق در دست ندارد.
۸۲ درصد هم نحوه اطلاع‌رسانی دولت به جامعه را در مورد رویدادهایی که تاکنون در فرآیند الحاق به وقوع پیوسته ضعیف و غیرشفاف ارزیابی می‌کنند.
ارسال نظر