محمد مهدی راسخ

اگر زمانی انسان، ماده و انرژی را دو عامل اساسی برای بقا و پیشرفت می‌دانست، اکنون عامل دیگری، یعنی اطلاعات هم به یکی از مهم‌ترین عوامل بقا وزندگی انسان تبدیل شده است.‌ این روزها ناگزیریم‌ این اصل بدیهی را بپذیریم که در دنیای رقابتی کنونی‌، اطلاعات نوعی «قدرت» است‌.باید بپذیریم که دنیای پیشرفته ما‌، رشد و تعالی‌اش را مرهون گسترش روزافزون اطلاعات است و برتری جهان پیشرفته بر دیگرکشورها‌، بیش ازآن که اقتصادی یا نظامی‌باشد‌، اطلاعاتی است‌. در کشورهای پیشرفته اهتمام زیادی برای افشای عادلانه اطلاعات اقتصادی صورت گرفته و در سایه اتخاذ سیاست‌های صحیح، دسترسی فعالان اقتصادی به اطلاعات، رویه‌ای یکسان یافته است. اطلاعات، کلید اصلی فعالیت اقتصادی است اما متاسفانه در جامعه ما، عدالت اطلاعاتی جاری نیست و افراد برای دریافت اطلاعات اقتصادی با تبعیض مواجه می‌شوند. ایران جزو معدود کشورهایی است که هنوز موفق به‌ایجاد بسترمناسب برای افشای عادلانه اطلاعات نشده و فعالان اقتصادی‌اش هنوز برای دریافت اطلاعات اولیه، دچار زحمت فروان می‌شوند. به طور مثال هنوز فعالان بازار سرمایه برای دریافت اطلاعات مالی شرکت‌ها با مشکلات فروان مواجه هستند.یا بدون اطلاع فعالان اقتصادی در جدول تعرفه واردات کالاها تغییرات گسترده‌ایجاد می‌شود و همین موضوع باعث سود برخی بازرگانان و زیان برخی دیگر می‌شود. نمونه‌هایی از این دست زیاد است و البته برای حل‌این مشکل به برنامه‌ریزی گسترده واراده قوی ازسوی دولت وتشکل‌ها و سازمان‌های اقتصادی نیازاست. برای تحلیل‌گران، داده‌های آماری اقتصاد، مهم‌ترین سرمایه به‌شمار می‌رود. درسایه افشای عادلانه اطلاعات است که سرمایه‌گذاری در بسترمناسب شکل می‌گیرد. واقعیت‌ این است که رشد و اعتلای یک کشور توسعه یافته یا درحال توسعه، بدون استفاده از اطلاعات و کاربردهای آن‌، ممکن به نظر نمی‌رسد واصولا «توسعه» و «اطلاعات» نمی‌توانند دو مقوله جدا از یکدیگر محسوب شوند. در بانک بزرگ اطلاعاتی اتاق تهران، آمار مربوط به ۴۰هزار عضو حقیقی و حقوقی اتاق تهران در دسترس کاربران قرار گرفته و افراد می‌توانند با ورود به‌این پایگاه،به اطلاعات جامعی در مورد شرکت‌های فعال تولیدی، خدماتی وبازرگانی دسترسی پیدا کنند. ازسوی دیگر در بخش دیگری ازاین پایگاه اطلاع‌رسانی، آمارهای دقیقی از واردات و صادرات کالا دردسترس عموم قرار گرفته که امکان بررسی وتحلیل دقیق چرخه تجاری کشور را فراهم ساخته است. خبرنگاران و گزارش نویسان ممکن است از جست‌وجو در بانک‌های اطلاعاتی به دنبال یافتن مسائل حاشیه‌ای از جمله میزان ثروت افراد یا اطلاعاتی از این دست باشند، اما حساب تحلیلگران و محققان را باید جدا دانست. آنها به دنبال اطلاعاتی هستند که برمبنای آن بتوانند تحلیل صحیحی از مسائل اقتصادی ارائه کنند.