گفت‌وگو با سرپرست دفتر امور ترویج تجارت
ساماندهی مجریان نمایشگاهی
سارا صفاری- برگزاری نمایشگاه به تجارتی پر سود برای برخی مجریان نمایشگاهی تبدیل شده، از این رو به نظر می‌رسد که انتقاد غرفه‌داران و شرکت‌های داخلی و خارجی حاضر در نمایشگاه‌هایی که در سطح کشور برپا می‌شود چندان پربیراه نباشد، اگر چه مدیران نمایشگاه بین‌المللی کماکان بر این نکته پای می‌فشارند که همه چیز منطبق با استانداردهای جهانی و منطقه‌ای است. محمد مهدی نهاوندی، سرپرست دفتر امور ترویج تجارت که در واقع مجری نمایشگاه‌های فرامرزی است، در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» از لایه‌های دیگر نمایشگاه‌ها سخن گفته است.
بخش نمایشگاهی کشور دچار چالش‌های ساختاری و مدیریتی است تا جایی که حتی نمایشگاه بین‌المللی به یک نهاد غیر مرتبط واگذار شده، بی‌آنکه جایگزین آن طراحی و ساخته شده باشد، نظر جنابعالی چیست؟
من یک مقدار وسیع تر از موضوع نمایشگاه‌ها، وظایف این دفتر را خدمتتان عرض می‌کنم، دفتر ترویج تجارت همان‌طور که از اسم آن پیداست، مسوولیت فعالیت‌های تبلیغاتی و بازاریابی را در مجموعه سازمان توسعه تجارت عهده دار است و علاوه بر فعالیت نمایشگاهی که یکی از محورهای عمده شرح وظایف این دفتر است، موضوعاتی مثل اعزام و پذیرش هیات‌های بازاریابی، تبلیغات محصولات ایرانی در بازارهای هدف، سازماندهی و حمایت از رویدادهای تجاری با رویکرد بازاریابی در داخل و خارج از کشور مثل برگزاری جشنواره خرما در چین و برگزاری همایش‌های تخصصی از قبیل همایش بین‌المللی برند که امور اجرایی و پیگیری آن از طریق این دفتر انجام می‌شود، تبلیغات برون مرزی محصولات ایرانی، پخش تیزرهای تبلیغاتی از شبکه‌هایی مثل «یورو نیوز»، الفرات، «کردست» با هدف معرفی جایگاه و ظرفیت‌های صادراتی ایران در عرصه‌های بین‌المللی از دیگر برنامه‌های این دفتر است. اما یکی از مهم‌ترین محورهای وظایف این دفتر همان‌طور که شما هم اشاره کردید، موضوع پرداختن به سیاست‌گذاری و ارتقای صنعت نمایشگاهی است که دبیرخانه کمیته ارزیابی و صدور مجوزهای نمایشگاهی آن را پیگیری می‌کند. این کمیته در واقع مسوولیت مانیتورینگ، کنترل، ارزیابی و ارتقای برنامه‌های نمایشگاهی در سطح کشور را عهده‌دار است و البته صدور مجوز نمایشگاه‌های کشور از جمله برنامه‌های ویژه این دفتر است. طراحی و پیاده‌سازی یک مدل علمی جهت ارتقای عملکرد مجریان نمایشگاهی کشور، تدوین سیاست‌های کلی صنعت نمایشگاهی متناسب با عملکرد رقبا در منطقه، ایجاد و توسعه تعاملات بین‌المللی با سایر نهادهای نمایشگاهی و علمی شدن فعالیت‌های بازاریابی و مدیریتی در عرصه نمایشگاهی از دیگر محورهای در دستور کار این دفتر است.
چرا حضور بخش خصوصی در فرآیند خصوصی‌سازی نمایشگاه‌ها ملموس نیست؟
البته ما طی ۴ سال گذشته به استناد آماری که وجود دارد؛ شاهد سرمایه‌گذاری‌های خوبی در جهت توسعه زیرساخت‌های صنعت نمایشگاهی بودیم و تسهیلاتی نیز از طریق دولت در این زمینه پرداخت شده است.
اما سایه سنگین دولت همچنان بر سر سایت‌های نمایشگاهی دیده می‌شود تا جایی که نمایشگاه پرهزینه‌ای مانند کاسپین زنجان عملا به حاشیه رانده شده است؟
ببینید، بیشتر از ۱۶ سایت نمایشگاهی در سطح استان‌های کشور به صورت فعال و حدود ۸ سایت نمایشگاهی نیز در حال ساخت و تجهیز داریم. سایت‌های نمایشگاهی فعال مان به صورت مستمر در جهت توسعه ظرفیت‌هایشان سرمایه‌گذاری شده که به جز سایت نمایشگاهی بین‌المللی تهران تمام صنعت نمایشگاه در کشور به صورت خصوصی سرمایه‌گذاری و مدیریت می‌شود و این نشان‌دهنده رویکرد مثبت از سوی بخش خصوصی است.
با این حال به نظر می‌رسد سایتی مهم تر از سایت نمایشگاهی شهر آفتاب نباشد که هنوز در نقطه صفر قرار دارد. علت این نابسامانی چیست؟
منظور من سایت‌های نمایشگاهی در حال ساخت در سطح کشور بود که سایت شهر آفتاب نیز از آن جمله است.
به نظر من صرف نظر از وضعیتی که ما در سطح کشور داریم که عملا بخش خصوصی به صورت فعال و پویا در جهت توسعه زیرساخت‌های نمایشگاهی در حال فعالیت است، موضوعی که ما در تهران داریم چند بعد مختلف دارد. این سایت، شرایط غیر قابل جایگزینی دارد. وضعیت سایت نمایشگاه بین‌المللی تهران، سابقه فعالیت و زیرساخت‌هایی که در زمان ساخت به آن توجه شده همه دست به دست هم داده که ما از یک امکان بی‌بدیل در پایتخت برخوردار باشیم که ساختن نمونه مشابه آن بسیار سرمایه‌بر و زمانبر است.
شهر آفتاب چقدر پیشرفت داشته؟
این سوال را باید از شهرداری تهران بپرسید، اما بر اساس آخرین اطلاعاتی که ما داریم تا دو، سه سال آینده نمی‌شود به بهره‌برداری آن امیدوار بود.
شما سایت نمایشگاهی شهر آفتاب را دیده‌اید؟
حدود ۲ سال پیش از محل آن بازدید کردیم که عمدتا نقشه‌ها و زیرساخت‌ها را طراحی کرده و بخش‌هایی از فضای سبز را آماده کرده بودند.
به هر حال نمایشگاه شهر آفتاب قرار بود در بهمن ماه سال گذشته به بهره‌برداری برسد، اما هنوز دو تا آجر هم روی هم نگذاشته‌اند. آیا سازمان توسعه تجارت به این تاخیر و تعلیق، انتقاد نکرده است؟
اولویت اول ما حفظ شرایط مطلوب نمایشگاه بین‌المللی تهران است. طبیعتا در آینده باید نسبت به جایگزینی یا اضافه کردن ظرفیت‌های زیرساختی به نمایشگاه پایتخت اقدام کنیم و شهر آفتاب با توجه به پشتوانه‌ای که شهرداری دارد، یکی از بهترین گزینه‌ها برای توسعه نمایشگاهی در تهران است.
در سند ۲۰ ساله برای نمایشگاه‌ها چه چشم‌اندازی در نظر گرفته شده است؟
در سند چشم‌انداز به صورت خاص و مستقل به موضوع نمایشگاه‌ها اشاره نشده بود. در سال جاری برای اولین بار در برنامه پنجم بخشی را به موضوع نمایشگاه‌ها اختصاص دادیم که بر اساس آن فعالیت‌های نمایشگاهی در سطح کشور باید در چارچوب یک سازوکار و استراتژی مدون که از طریق وزارت بازرگانی اعلام می‌شود، انجام پذیرد. در نظر داشته باشیم که یکی از مشکلات صنعت نمایشگاهی در سال‌های گذشته نداشتن یک قانون مدون برای این بخش بوده است. واقعیت این است که در حوزه قوانین و مقررات صنعت نمایشگاهی خلاء داریم. امروز غیر از چند دستورالعمل و آیین‌نامه اجرایی که در ۴ سال گذشته برای موضوع نمایشگاه‌های کشور تدوین شده، هیچ قانون و مقررات قابل اتکای دیگری موجود نیست.
در برنامه ۵ ساله پنجم ارتقای سطح کیفی عوامل انسانی دست‌اندرکار در موضوع نمایشگاه، حفظ موقعیت برترمان در منطقه از لحاظ کمیت زیرساخت‌های نمایشگاهی، تعداد عناوین نمایشگاهی و برگزاری نمایشگاه در کشورمان، تلاش در جهت بین‌المللی کردن فعالیت‌های نمایشگاهی مان و حضور موثر در نهادهای بین‌المللی و منطقه‌ای مرتبط با موضوع نمایشگاه‌ها هدف‌گذاری شده است، همچنین رتبه‌بندی و ارزیابی مجریان نمایشگاهی از اولویت‌هایی است که در برنامه پنجم مد نظر قرار خواهد گرفت.
ارسال نظر