مهرداد گوران - نمایشگاه‌های کشور با چه ظرفیتی کار می‌کنند‌؟ چه تاثیری در فرآیند تجارت خارجی کشور و دستیابی به مزیت‌ها و منافع آن دارند و... این‌ها پرسش‌هایی است که این روزها ذهن و زبان فعالان بخش خصوصی و همین طور مجریان، غرفه‌داران و بازدیدکنندگان را به خود مشغول کرده است، بدیهی است در وضعیتی که مهم‌ترین و بزرگ‌ترین سایت نمایشگاهی کشور در سکوت و با چراغ خاموش به یک نهاد نامرتبط واگذار می‌شود، نمی‌توان به صورت دقیق برای چنین پرسش‌هایی‌، پاسخی یافت. با این حال جای آن دارد که این موضوع حاد را دنبال کنیم و به بحث بگذاریم. از عمر نخستین نمایشگاه مدرن جهان بیش از ۱۶۰ سال می‌گذرد، همان نمایشگاهی که در کریستال پالاس لندن برپا شد و چشم انداز صنعت و تجارت نوین را رقم زد. سه دهه بعد فرانسوی‌ها برای آنکه از رقیب اروپایی خود عقب نمانند‌، در پاریس نماد نمایشگاهی خود را علم کردند که به قول یک مفسر و

تاریخ نگار اقتصادی، اعلام حضور فناوری مبتنی بر فولاد و آهن در عصر مدرنیزاسیون بود. اکنون دیگر، صنعت نمایشگاه به عرصه رقابت جهانی کشیده شده و گردش مالی آن سر به صدها‌میلیارد دلار در سال می‌زند، مع‌الوصف آنچه دستگیر شرکت‌های کوچک و بزرگ ایرانی می‌شود‌، چنان ناچیز است که به قولی عطا و لقایش را باید نادیده گرفت. تقویم نمایشگاه‌های کشور را که نگاه کنیم، انباشته از رخدادهای خیره کننده است‌، به عنوان مثال‌، امسال بیش از یکصد نمایشگاه تخصصی با عناوین مختلف و یدک کشیدن صفاتی همچون بین‌المللی و... در تهران و شهرهای بزرگ کشور برگزار می‌شود و هر یک از این نمایشگاه‌ها، مجریانی دارند که اغلب با موضوعیت بخش خصوصی وارد میدان شده اند. اما واقعیت این است که صنعت نمایشگاهی ایران و مدیران و مجریان آن از فقدان زیرساخت‌های ضروری‌، رنج می‌برند‌. جای آن دارد که بپرسیم در این چند دهه، چه میزان سرمایه به این بخش تزریق شده و در رقابت تنگاتنگ با سایت‌های نمایشگاهی همسایگان دور و نزدیک چه کرده‌ایم؟ بیش از هشت سال از طرح تاسیس نمایشگاه شهر آفتاب می‌گذرد و هنوز آفتاب آن از لب بام بر نیامده است، معلوم نشد آن مشاوران آلمانی که طرح نمایشگاه را در دست داشتند و ‌میلیون‌ها دلار به اجرای آن اختصاص داده بودند، کجا رفتند و عاقبت کارشان چه شد. هنگامی هم که بخش خصوصی تصمیم گرفت خود دست به کار شود و سایت نمایشگاهی راه بیندازد با رکود و بدگمانی رو به رو شد؛ چنانکه نمایشگاه بین‌المللی کاسپین در زنجان به همین سرنوشت دچار شده و به‌رغم سرمایه‌گذاری کلان، موقعیت آن نادیده گرفته شده است. در این وانفسا، خبر می‌رسد که سایت نمایشگاه بین‌المللی تهران بدون عبور از خان مزایده‌، واگذار شده و احتمال تغییر کاربری آن- احتمالا برج سازی و مانند آن - نیز دور از ذهن نیست. در جهان امروز کیست که نداند، صرف داشتن سایت نمایشگاهی کافی نیست و عناصر و لوازم خدمات رسانی و نیز معماری باشکوه و مدرن از جمله مقولاتی است که باید در کنار این صنعت دیده شود و در نظر آید، این نقیصه‌ها، چشم اسفندیار نمایشگاه داری در ایران است و مادام که زیرساخت‌ها فراهم نشود باید چشم بر رقابت با رقبای قدر قدرت ببندیم که تا به امروز چنین کرده‌ایم!