غیبت تولیدکنندگان واقعی

ریحانه مظاهری - نمایشگاه توانمند‌های تولیدی صادراتی اصناف کشور که طی هفته گذشته برگزار شد، برخلاف اهداف برگزاری این نمایشگاه که قرار بود نمایانگر توانمندی‌های تولیدکنندگان داخل کشور باشد، به گفته بسیاری از تولیدکنندگان، محلی برای نشان دادن و فروش کالاهای قاچاق بود، در حالی که قرار بود این نمایشگاه صرفا برای بازدید عموم برپا شود، بسیاری از غرفه‌ها به فروش کالاهای خود اقدام کرده بودند. عکس: مسعود حاج‌جعفری

نمایی از نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی اصناف

بر این اساس اتحادیه فروشندگان طلا و جواهر تهران طی نامه‌ای به وزیر بازرگانی سوالاتی را مطرح کرد و خواستار پیگیری این وزارتخانه شد.

در این نامه به گزینشی عمل کردن اتحادیه اشاره و ابراز شده است که اتحادیه به برخی فروشندگان اجناس خارجی که مارک‌های تقلبی را بر روی کالاهای وارداتی حک کرده‌اند، غرفه داده است.

همچنین در این نامه تعداد تولید کنندگان واقعی حاضر در نمایشگاه بسیار اندک برآورد شده و اظهار شده است که کارشناسان اتحادیه‌ها و اصناف به هیچ عنوان کالاهای عرضه شده در نمایشگاه را ارزیابی و بررسی نکرده‌اند.

علی فخر موحدی، مدیرعامل صندوق توسعه صادرات طلا و جواهر ایران در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد ضمن تشریح نامه ارسال شده به وزیر بازرگانی از سوی این صنف گفت: اگر از دید یک تولیدکننده به نمایشگاه برگزار شده نگاه کنیم، بهترین سوالی که مطرح می‌شود این است که واقعا شورای اصناف از برگزاری چنین نمایشگاهی چه هدفی را دنبال می‌کند و در واقع مزیت‌های نسبی ما چگونه بررسی شده است؟

وی از وجود حدود ۸۰ غرفه در نمایشگاه خبر داد و افزود: بیشتر غرفه‌های موجود مربوط به فروشنده‌هایی بود که تابلوها و ویترین‌های آنها را در خیابان‌ها می‌بینیم، در حالی که تولید کننده واقعی مغازه‌ای ندارد که ویترین آن را به نمایشگاه بیاورد.

به عنوان مثال غرفه‌ای در بخش طلا و جواهر وجود داشت که تبلیغات زیادی برای خود انجام داده بود و خود را به عنوان تولید کننده برتر معرفی کرده بود، در حالی که تمام جواهرات عرضه شده در این غرفه قاچاق بود.

وی در ادامه به سیاستگذاری‌های غلط در زمینه تولید اشاره کرد و اظهار داشت: در حال حاضر در بخش طلا و جواهر نیز اکثر جواهراتی که وارد می‌شود، قاچاق است؛ به طوری که ما سالانه ۳۰۰ تن شمش طلا مصرف می‌کنیم که همه این میزان به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود.

موحدی در ادامه با اشاره به بررسی نشدن کالاها توسط کارشناسان اصناف تصریح کرد: هیچ یک از کالاها توسط اصناف بررسی نشده بود؛ زیرا سه هفته پیش اعلام کردند که این نمایشگاه قرار است برگزار شود.

بحث عدم حضور تولید‌کنندگان واقعی در نمایشگاه از جمله سوالاتی است که از سوی تولید‌کنندگان در انتقاد به برگزاری نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی اصناف مطرح شده بود. موحدی در این خصوص به چگونگی برگزاری انتخابات اتحادیه اشاره می‌کند و می‌گوید: اگر اعضای صنفی ۲هزار نفر است، برای حضور یک نفر به داخل صنف ۷۰۱ رای لازم است که اگر این تعداد ۱۲هزار نفر شود ۴۰۱ رای لازم است تا به عضویت اتحادیه درآید.

وی ادامه داد: اوضاع به گونه‌ای است که بلافاصله بعد از فراخوان شرکت در نمایشگاه شاهد تمام شدن غرفه‌ها هستیم که این نشان می‌دهد که شورای اصناف به صورت گزینشی عمل می‌کند و تنها تولید‌کنندگانی که توانمند و سرمایه‌دار هستند، می‌توانند وارد شوند و مابقی آنها باید تنها نظاره‌گر باشند.

به اعتقای وی، در این نمایشگاه تنها ۱۰درصد از تولید‌کنندگان واقعی حضور داشتند.

اتحادیه سراسری اصناف تشکیل می‌شود

فخر موحدی در ادامه، تشکیل اتحادیه‌های سراسری اصناف را اقدامی مثبت دانست و گفت: حدود ۳ تا ۴ ماه پیش از این مصوبه‌ای در شورای اصناف مطرح شد و بر اساس آن مقرر شد تا مجموعه اصناف کشور دارای یک اتحادیه سراسری شوند، به طوری که اتحادیه‌های هر صنف یک اتحادیه سراسری تشکیل دهند که این اتحادیه سیاست‌گذاری‌های لازم را ترتیب دهد. به نظر من بسیار خوب است که هر صنف دارای یک اتحادیه سراسری باشد تا سیاست‌گذاری‌های موجود در اصناف یک دست شود.

وی افزود: به همین دلیل پیشنهاد دادیم که حداقل تحصیلات در مقاطع کارشناسی و یا کارشناسی ارشد و دارا بودن ۵ سال سابقه کاری برای فعال شدن این بخش و عضویت اعضا در نظر گرفته شود.

مالیات تولید را ضعیف کرد

وی همچنین با اشاره به قانون تجمیع عوارض در کشور گفت: در‌حال‌حاضر تولیدکنندگان ما از مالیات می‌ترسند که این سیستم به قانون تجمیع عوارض تغییر نام داده است. به طور کلی سیستم مالیاتی کشور باید به گونه‌ای باشد که از تمام نهاده‌های تولید، یعنی از واردکننده مواد اولیه، فروشنده عمده یا بنکدار، تولیدکنند، خرده‌فروش و خریدار نهایی که مصرف‌کننده است، مالیات بگیرد.

در واقع این چرخه درآمدی دولت محسوب می‌شود اما همه این چرخه فراموش شده و تنها تولیدکننده و فروشنده هستند که باید مالیات پرداخت کنند و به همین دلیل است که بسیاری از تولیدکنندگان به صورت پنهانی فعالیت می‌کنند و توان دریافت مالیات از خیلی از تولیدکنندگان صنوف ممکن نیست.

به گفته موحدی در صنعت طلا و جواهر نیز به همین دلیل بسیاری از تولیدکنندگان تمایلی برای حضور در بازار ندارند، از سوی دیگر بالا بودن میزان مصرف کالا جایی برای رقابت نمی‌گذارد.

در واقع مشکل ما این است که جلوی واردات کالای خارجی گرفته شود تا کالای داخلی جای بیشتری برای فروش داشته باشد. وی در ادامه به وجود ۴ تفکر در صنعت اشاره کرد و گفت: این چهار تفکر شامل تولید سنتی، صنعتی، فروشندگی و واسطه‌گری است که از بین این تفکرات در‌حال‌حاضر در صنف طلا و جواهر تنها تفکر فروشندگی غالب است و تولیدکننده ضعیف شده است.

بر این اساس تولیدکننده به سمت تغییر و تحول عمده‌ در روش‌های تولیدی خود نمی‌رود چون بازار مصرف است.

وی تاکید کرد: دولت نیز از تولیدکنندگان مالیات بالا دریافت می‌کند. شاید همین سبب شده که با وجود بیش از ۱۲هزار واحد خدماتی و تولیدی در زمینه تولید و فروش مصنوعات طلا، جواهر و نقره ۲هزار واحد دارای پروانه کسب هستند.

وام‌های زودبازده برای اصناف

این در حالی است که محمدآزاده رییس شورای اصناف در مراسم پایانی این نمایشگاه گفت: اتحادیه‌ها و مجامع امور صنفی با مطالعه بازار درخواست وام‌های واحدهای صنفی را بررسی کنند و نتایج آن را به شورای اصناف کشور بفرستند تا از این پس این شورا پیگیر دریافت تسهیلات کم‌بهره باشد.

وی افزود:‌ از این پس، شورا پیگیر اخذ وام بلند مدت کم بهره برای واحدهای متقاضی دارای صلاحیت خواهد بود.

وی گفت: تولیدات واحدهای صنفی به لحاظ کیفیت و قیمت قابل رقابت با مشابه خارجی است که این امر ضرورت حمایت دولت از صادرات اصناف را بیش از پیش مشخص می‌کند.

آزاد با بیان اینکه طی شش ماه گذشته در ۲۲ استان نمایشگاه توانمندی اصناف برگزار شده است، اظهار کرد: عرضه محصولات تولیدی اصناف و برگزاری نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی بیانگر آن است که صنوف تولیدی در کشور توانایی تامین نیازهای بازار داخلی را دارند و محصولات صنفی می‌توانند در مقابل سیل واردات کالاهای مشابه قد علم کنند.

رییس شورای اصناف اظهار امیدواری کرد که برپایی نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی اصناف از این پس در تقویم نمایشگاهی قرار گیرد و هر ساله برگزار شود.

وی گفت: این نخستین بار است که نمایشگاهی تحت عنوان توانمندی‌های صادراتی اصناف برگزار می‌شود که ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل صادراتی جامعه صنفی کشور را در معرض دید عموم قرار داد.

آزاد با بیان اینکه ظرفیت‌های تولیدی اصناف و واحدهای خرد برای افزایش صادرات غیرنفتی کشور بسیار بالا است، گفت:‌ برگزاری این نمایشگاه قدم موثری برای نشان دادن این موضوع بود.