رضایت کاذب در مقابل سیاست‌های غلط ایجاد نکنیم

گروه بازرگانی- دومین همایش جهانی شدن بنگاه‌های اقتصادی ایران با تاکید بر پتانسیل‌های استان هرمزگان در دانشگاه بندرعباس برگزار شد.

محمد نهاوندیان، رییس اتاق بازرگانی ایران در همایش ضمن تاکید بر لزوم حضور بنگاه‌های اقتصادی ایران در اقتصاد جهان گفت: با جهانی شدن بنگاه‌های اقتصادی ایران و تنیده شدن آنها در اقتصاد جهانی‌، موقعیت اقتصادی کشورمان در مقابل تحریم‌های اقتصادی استوارتر ‌می‌شود. نهاوندیان افزود: و این امر به این معنا است که هرچه درجه تنیدگی اقتصاد ایران در اقتصاد جهانی بالاتر رود امنیت اقتصادی آن با امنیت اقتصادی جهانی بیشتر گره ‌می‌خورد.

رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران افزود: در چنین شرایطی قابلیت اینکه تصمیم‌گیری منطقی سیاسی حذف این اقتصاد از اقتصاد جهانی را خواستار باشد و طراحی کند، کمتر ‌می‌شود.

وی تصریح کرد: اگر برای حضور در اقتصاد جهانی نگاهمان ملی و نه شخصی و بخشی باشد، بسیاری از خساراتی که در گذشته از برخی نگاه‌های حمایت‌گرایانه خود خورده‌ایم‌، تکرار نخواهد شد.

به گفته نهاوندیان، در موضوعی نظیر وضع تعرفه بالا برای حمایت از تولید داخلی باید محاسبه کرد که وضع چنین تعرفه‌ای چه پیامدهایی را در سایر بخش‌های اقتصادی به دنبال دارد چرا که در مواردی نرخ موثر نیز در مجموع منفی ‌می‌شود و در حقیقت هیچ حمایتی از تولید‌کننده کالای مذکور در داخل صورت نگرفته است.

وی اظهار داشت: در فضای جهانی شدن تاکید اصلی برنگاه فرابخشی در بحث سیاست‌های حمایتی و اقتصادی است به این معنا که نگاه «حمایتی از کار اقتصادی» مشروط به توجیه اقتصادی دنبال شود که در چنین شرایطی سوال برنامه به صورت استراتژیک مطرح ‌می‌شود.

رییس مرکز مطالعات جهانی شدن تصریح کرد: در نگاه برنامه‌ریزی استراتژیک اولین ملاحظه این است که باید توان و دید اقتصادی خود را سنجید چرا که با کنترل محیط کار اقتصادی نمی‌توان به بنگاه‌ملی خدمت کرد. یعنی تعرفه بالا، واردات ممنوع و سیاست جایگزینی واردات در برخی کالا و نظایر آن دردی از بنگاه دوا نمی‌ کند. وی گفت: تاکید اصلی باید بر روی افزایش بهره‌وری و مزیت رقابتی باشد. در چنین شرایطی تهدیدها و فرصت‌های محیط را مفروض گرفته و توانایی‌های بنگاه را مورد مطالعه کامل قرار ‌می‌دهیم و به این ترتیب ‌می‌توان برنامه‌ریزی استراتژیک به معنای توسعه درون‌زا و برون‌گرا را برای بنگاه تدوین کرد.

رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران با اشاره به خطاهایی که در این رابطه رخ ‌می‌دهد، خاطرنشان کرد: خطای مذکور ممکن است این باشد که گمان کنیم به جای تاکید بر تقویت توان بنگاه، محیط را برای آن لابراتوار کنیم.

در چنین شرایطی ممکن است تا مدت محدودی بنگاه را سرپا نگه داریم، اما اگر مطالعات نشان ندهد که بنگاه پس از گذشت مدت محدودی رقابتی شود یعنی تمام هزینه‌ها بر جوی آب ریخته شده است.

وی افزود: توسعه درون‌زا و برون‌گرا به معنای این است که برای خود رضایت کاذب در مقابل سیاست‌های غلط خود ایجاد نکنیم و تنها درصورتی سیاست‌ها قابل قبول است که مقطعی باشد؛ همان‌طور که سیاست‌های حمایتی مقطعی در قوانین WTO نیز مجاز دیده شده است.

نهاوندیان تصریح کرد: درس نخست نگاه جهانی داشتن این است که بنگاه کوچک یک بازار منطقه ای تعریف شود. در این صورت توفیق مستمر و قطعی اقتصاد رقم خورده است؛ بنابراین همه بنگاه‌ها باید نگاه جهانی و منطقه‌ای داشته باشند.

به گفته وی، هر بنگاه باید خود را در مقابل رقابت منطقه‌ای ببیند چرا که اگر بنگاه‌های کشور توان ذاتی را کسب کرده باشد تجمیع آنها در اقتصاد ملی ‌می‌تواند به اول شدن منطقه بیانجامد.

رییس مرکز مطالعات جهانی شدن افزود: موقعیت جغرافیایی کشور در بحث ترانزیت و صنایع انرژی بر مزیت‌هایی را برای کشور به وجود آورده که تا زمانی که از آن بهره‌برداری نشود مزیتی برای کشور نخواهد داشت.

وی اظهار داشت: امروزه یکی از بحث‌های اصلی جهان موضوع علل افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی است که توجیه بنگاه‌های اقتصادی برای سرمایه‌گذاری در انرژی‌های جایگزین قوی تر شود، چرا که همه ‌می‌دانند اصلی‌ترین و جدی‌ترین بخش قرن ۲۱، امنیت انرژی است و الزام ‌می‌کند استفاده از سوخت فسیلی کمتر برای گرمایش به کار رود و سوخت فسیلی برای تولیدات با ارزش افزوده بالاتر استفاده شود.

گفتمان دانایی‌محور داشته باشیم

محمد‌امین صباغی‌زاده، رییس اتاق بازرگانی بندرعباس نیز در سخنانی به ویژگی‌های استان هرمزگان در جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی اشاره و تصریح کرد: با همدلی و تعامل بین اتاق‌های بازرگانی می‌توانیم جایگاه ویژه‌ای در روند جهانی شدن داشته باشیم و پتانسیل‌های خود را برای رسیدن به بازارهای جهانی به بهترین نحو به کار گیریم.

محسن حیدری، رییس سازمان بازرگانی استان هرمزگان نیز در سخنانی در این همایش به تشریح توانمندی‌های استان پرداخت.

وی با اشاره به پتانسیل‌های استان هرمزگان داشتن ۱۴ جزیره، دو منطقه آزاد قشم و کیش، چهار منطقه ویژه اقتصادی، پنج بازارچه مرزی، ۴۴ تعاونی مرزنشین، ۴ سیستم حمل و نقل دریایی و ... را از جمله پتانسیل‌های این استان برشمرد.

وی همچنین در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به پتانسیل‌های شیلات هرمزگان تصریح کرد: این استان ۳۰ درصد صید آبزیان کل کشور و مقام اول صید کشور را دارا است و نیز بزرگ‌ترین پالایشگاه تولید بنزین کشور در استان هرمزگان است.

احمد نوحه‌گر، رییس دانشگاه هرمزگان از دیگر سخنرانان این همایش نیز در این همایش با تاکید بر لزوم پیوند جهانی شدن با علم گفت: امروزه قدرت‌های جهانی را بر‌اساس پشتوانه‌های پژوهشی و فن‌آوری می‌شناسند و گفتمان جهان، دانایی‌محور است. همچنین پدیده جهانی شدن نیز بر‌اساس تحولات علمی شکل گرفته است.