دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در گفت‌و‌گو با «دنیای‌اقتصاد» مطرح کرد
همایش فولاد و تاثیر آن بر صنعت و بازار
آزاده حسینی- صنعت فولاد کشور به‌رغم دشواری‌های حاصل از تحریم‌ها، سوءمدیریت و بحران ارزی از معدود صنایع کشور است که در سال ۱۳۹۱ رشد داشته است. در حال حاضر ایران با تولید حدود ۱۴/۵ میلیون تن فولاد در سال، پانزدهمین تولیدکننده بزرگ فولاد در جهان است. دولت در تلاش است تا تولید فولاد را تا سال ۱۴۰۴ به ۵۵ میلیون تن در سال برساند. اگر به این هدف دست پیدا کنیم، صنعت فولاد کشور در مقایسه با صنعت فولاد دیگر کشورهای جهان یکی از سریع‌ترین رشد‌ها را خواهد داشت. از جمله اهداف بلندمدت این صنعت افزایش تولید به منظور تامین تقاضای داخلی است که منجر به کاهش واردات فولاد خواهد شد و همچنین صادرات محصولات فولادی به جای فولاد خام نیز از دیگر اهداف بلندمدت است. با توجیه اقتصادی که طی ۱۰ سال اخیر برای سرمایه‌گذاری در بخش فولاد به‌وجود آمده بخش خصوصی نیز اشتیاق بیشتری برای حضور در عرصه صنعت فولاد برداشته گرچه در این راه مشکلات زیادی را نیز متحمل شده، اما توانسته به مرور نقش خود را پررنگ‌‌تر کند. با رسول خلیفه سلطان، دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران به گفت‌و‌گو نشستیم تا با توجه به اینکه در آستانه برگزاری همایش روزنامه دنیای‌اقتصاد با عنوان «چشم‌انداز فولاد و معادن کشور» که در ۲۸ بهمن ماه برگزار می‌شود، هستیم، ارزیابی ایشان را از شرایط صنعت فولاد و نقش همایش‌هایی با محوریت فولاد را در عرصه صنعت بدانیم. متن زیر مشروح این گفت‌و‌گو است.
ارزیابی جنابعالی از شرایط صنعت فولاد کشور چیست؟
با وجود افزایش سطح تولید در کارخانه‌های دولتی، بسیاری از شرکت‌های تولیدی فولاد در بخش خصوصی لطمات سنگینی از هدفمندی یارانه‌ها و تحریم‌ها دیده‌اند، به حدی که بسیاری از آنها مجبور به تعدیل، تعطیل یا کاهش تولید شده‌اند. نوسانات ارزی هزینه‌های تولید را برای بخش خصوصی بیشتر از بخش دولتی افزایش داده است؛ چراکه بخش خصوصی وابستگی بیشتری به واردات فولاد خام برای تولید محصولات فولادی دارد. نکته دیگر اینکه ممنوعیت‌های صادراتی نیز دسترسی بخش خصوصی صنعت فولاد به ارز را بیش از پیش محدود کرده است. با وجود چالش‌های سنگین هدفمندی یارانه‌ها، تحریم‌ها، بحران ارزی و ممنوعیت‌های صادراتی اخیر، بخش خصوصی فولاد کشور تضعیف شده است، اما با وجود همه این مصائب تولیدکنندگان به راه خود ادامه می‌دهند و در عین حال گام‌های مثبتی نیز از سوی بخش خصوصی طی این چند ساله در بخش طرح‌های توسعه‌ای صنایع زیرساختی فولاد برداشته شده که به نظر می‌رسد در آستانه تحولی بزرگ در این صنعت هستیم.
همایش فولاد روزنامه دنیای‌اقتصاد چه نقشی می‌تواند در صنعت فولاد ایفا کند؟
در ابتدا باید بگویم که خوشحالم این همایش با همت دنیای‌اقتصاد برای سومین سال است که برگزار می‌شود؛ چرا که با استمرار و مداومت اینگونه همایش‌ها نیز هر ساله کامل‌تر و کارآمد‌‌تر خواهد شد.
این همایش در واقع می‌تواند منعکس‌کننده نظرات و مشکلات صنعت فولاد از سوی تولیدکنندگان و فعالان باشد، اما از سویی باید به این نکته نیز توجه داشت که مسائل مطرح شده پیگیری شده و به نتیجه نیز برسد. گام‌های مثبتی در بخش فولاد کشور برداشته شده البته شاید هنوز خروجی مناسبی در بخش تولید و صادرات نداشتیم، اما با طرح‌هایی که در مرحله پایانی قرار دارند به نظر می‌رسد تولید فولاد به یکباره با رشد قابل ملاحظه‌ای مواجه شود.
پیشنهادهای جنابعالی برای رقابت‌پذیری پایدار در صنعت فولاد کشور چیست؟
با آزاد‌سازی قیمت فولاد در شرایط دشواری که در سال‌های پیشین وجود داشت گام بزرگی در این خصوص برداشته شد بعد از آن نیز با وجود کنترل‌های موقتی که در بازار فولاد داشتیم دیدیم که در نهایت دولت نیز با آزاد‌سازی بازار فولاد موافقت کرد. به نظر می‌سد بازار آزاد شرایط رقابت‌پذیری پایدار را در بخش فولاد فراهم می‌آورد. هر گونه سیاست کنترلی می‌تواند به فضای رقابتی لطمه وارد کند. البته ناگفته نماند «همایش فولاد دنیای‌اقتصاد» نیز دربرداشتن فضای کنترلی بر بازار فولاد نقش موثری ایفا کرد.
چشم‌انداز بازار فولاد را چگونه می‌بینید؟
در حال حاضر بازار در شرایط رکودی به سر می‌برد، اما بازار فولاد نسبت به سایر کالاها افت و خیز کمتری را متحمل شد با توجه به شرایطی که مطرح شد از جمله رشد میزان سرمایه‌گذاری‌ها در بخش فولاد و ایجاد فضای رقابتی در این صنعت، چشم‌انداز این صنعت مثبت به نظر می‌رسد.
نظریات دیگر
ممنوعیت‌های صادراتی اخیر فقط به ضرر بخش خصوصی تمام نمی‌شود و تا حد زیادی دولت را از دستیابی به اهداف بلندمدتی که برای صنعت فولاد کشور در نظر دارد باز خواهد داشت. رسول خلیفه سلطانی دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد معتقد است که ممنوعیت صادراتی به ضرر کارخانه‌های تمام خواهد شد. در خلال نوسانات ارزی، صادرات فولاد این امکان را برای تولیدکنندگان فراهم کرد تا مواد اولیه را وارد کنند و وام‌های خود را بپردازند. اگر دولت در بخش خصوصی سرمایه‌گذاری نکند یا به ممنوعیت صادرات ادامه بدهد توسعه صنعت فولاد به ناچار متوقف خواهد شد. خطوط تولید متوقف شده و بیکاری مجددا دامن این صنعت را خواهد گرفت.
رضا زائر حیدری، دبیر و نایب رییس انجمن صادرکنندگان محصولات فولادی ایران، از تبعات بیشتر ممنوعیت صادراتی سخن گفت. به گفته وی، صادرات فولاد و محصولات فولادی نه به منظور افزایش سود شرکت‌ها؛ بلکه تنها به منظور امکان ادامه فرآیند تولید صورت می‌پذیرد. صادرات فولاد یکی از منابع مهم درآمد ارزی کشور است. با وجود واردات برخی مواد اولیه در این صنعت، ارزش افزوده تولیدات داخلی و صادرات مجدد به نفع اقتصاد ما است، اما اگر ممنوعیت‌های صادراتی ادامه پیدا کند، شرکت‌های ایرانی دسترسی خود به بازارهای صادراتی موجود را از دست خواهند داد یا در درازمدت با مشکلات مالی گسترده‌تری روبه‌رو خواهند شد. تاثیر سیاست‌های اقتصادی بر صنعت فولاد و به خصوص بر بخش خصوصی باید قبل از اجرایی شدن آنها به دقت مورد توجه قرار بگیرد و بررسی شود. صنعت فولاد کشور قلب تولید صنعتی ما و توسعه زیرساختی کشور است و بدون شرکت‌های خصوصی قدرتمند، دولت هرگز به اهداف افزایش میزان تولید خود برای صنعت فولاد نخواهد رسید. اولویت سنجی اهداف کوتاه‌مدت می‌تواند سلامت بلندمدت این صنعت را تضمین کند.
خوشبختانه فولاد با توجه به گزارش‌ها در بخش صادرات غیر‌نفتی رشد دارد و با توجه به تفاوت نرخ ارز صادرات این صنعت چشمگیر خواهد بود و ظرف ۲ الی ۳ سال آینده محدودیت‌های صادرات برداشته می‌شود.
یک اتفاقی امروز می‌افتد که صنعت بزرگ شود این همایش‌ها لازم است اگر پیگیری شود و سال به سال تکرار شود و مداوم باشد و حاوی مطالب نو باشد می‌تواند مفید باشد. ما قدم‌های قابل‌توجهی در بخش فولاد برداشتیم رشد صنعت فولاد به لحاظ توسعه طرح‌ها خوب است البته رشد تولید به معنی خروجی نداشتیم، اما طرح‌ها با هم در حال تکمیل هستند و ظرفیت تولید ما از ۱۵ میلیون تن فولاد خام به ۳۰ میلیون تن خواهد رسید.
علاقه‌مندان جهت کسب اطلاع بیشتر می‌توانند به وب سایت این همایش به آدرس http://events.den.ir. یا تلفن ۸۷۷۶۲۴۳۰ تماس حاصل فرمایند.
ارسال نظر