گروه بازرگانی- تازه‌ترین آمار گمرک ایران نشان می دهد که طی ده ماهه نخست سال جاری 26180‌هزارتن کالا به ارزش 15‌میلیارد و 149‌میلیون و 63 هزار دلار ( 10‌میلیارد و 311‌میلیون و 88‌هزار یورو) از کشور صادر شده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته از نظر وزن و ارزش به ترتیب نشانگر 22/2‌درصد کاهش و 80/20‌درصد افزایش است.
همچنین در این مدت ۷۵/۳۵۱۲۸هزار تن کالا به ارزش ۴۶‌میلیارد و ۷۷۲‌میلیون و ۷۹‌هزار دلار ( ۳۱‌میلیارد و ۹۸۶‌میلیون و ۷۷‌هزار یورو ) کالا وارد کشور شده که در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۳۸۶ نشان دهنده افزایش ۸۴/۹‌درصدی در وزن و رشــد ۲۷‌درصدی در ارزش است.

با توجه به مقایسه ارقام صادرات و واردات، تراز بازرگانی خارجی کشورمان (بدون احتساب صـادرات نفت خام و سایر موارد مندرج در توضیح اشاره شده درخصوص صادرات کالاهای غیر نفتی) طی ده ماهه سال جاری با کسری 16/31623میلیون دلاری مواجه بوده است.
از میزان کل صادرات غیرنفتی در ده ماهه سال ۱۳۸۷ رقم ۷۷/۲۶‌میلیون یورو (معادل ۶۹/۳۸‌میلیون دلار) از محل تجارت چمـــدانی و رقم ۹۲/۲۰۵‌میلیون یورو (معادل ۵۳/۲۹۶‌میلیون دلار) از طریق بازارچه‌‌های مرزی انجام شده است‌.
5 کشور مقصد اصلی صادرات کشور
بیـــشترین صــادرات کشـــور در ده ماهه سال جاری به کشورهای ۱) «امارات متحـده عربی»بـــــــــا ۰۶/۳۵۴۳‌هزار تن و ارزش ۰۵/۱۲۹۱‌میلیون یورو (۵۰/۱۹۱۲‌میلیون دلار) یا ۵۳/۱۳‌درصد سهم وزنـــی و ۶۲/۱۲‌درصد سهم ارزشی‌، ۲) «عراق» با ۰۴/۲۶۸۹‌هزار تن و ۱۷/۱۲۵۲‌میلیون یـــــورو (۸۹/۱۸۰۵‌میلیون دلار) یا ۲۷/۱۰‌درصد سهم وزنی و ۹۲/۱۱‌درصد سهم ارزشی‌، ۳) «چین» بـــــــــــا ۹۷/۶۶۶۱‌هزار تن و ۳۷/۱۱۱۱‌میلیون یورو (۳۴/۱۶۵۱‌میلیون دلار) یا ۴۵/۲۵‌درصد سهم وزنـــی و ۹۰/۱۰‌درصد سهم ارزشی‌، ۴) «هنـــد» با ۳۳/۲۰۳۳‌هزار تن و ۳۹/۶۴۸‌میلیون یـــــــــــورو (۳۳/۹۶۷‌میلیون دلار) یا ۷۷/۷‌درصد سهم وزنی و ۳۹/۶‌درصد سهم ارزشی و ۵) «جمهوری کره» با ۸۶/۱۱۶۱‌هزار تن و ۰۶/۵۰۵‌میلیون یورو (۱۰/۷۵۵‌میلیون دلار) یا ۴۴/۴‌درصد سهـــم وزنـــــی و ۹۸/۴‌درصد سهم ارزشی صورت گرفته است‌. به بیانی دیگر ۴۶/۶۱‌درصد از سهم وزنی و ۸۱/۴۶‌درصد از سهم ارزشی صادرات کشور در ده ماهه سال ۱۳۸۷ متعلق به ۵ کشور مذکوربوده است‌.
سهم 25‌درصدی امارات از واردات ایران
بر اساس گزارش گمرک ایران،عمده واردات کشور در ده ماهه سال ۱۳۸۷ از کشورهای ۱) «امارات متحده عربی» بــــــا ۱۶/۲۵‌درصد سهم وزنی و ۵۶/۲۴‌درصد سهــم ارزشی‌، ۲) «آلمان» با ۹۵/۶‌درصد سهـــم وزنـــــی و ۶۳/۹‌درصد سهم ارزشی‌، ۳) «چین» با ۷۳/۵‌درصد سهم وزنی و ۷۶/۸‌درصد سهم ارزشی‌، ۴) «سوئیس» با ۴۵/۱۳‌درصد ســــهم وزنی و ۲۱/۶‌درصد ســـهم ارزشی و ۵) «جمهوری کره» بـــــــــا ۰۱/۴‌درصد ســهم وزنی ۶۱/۵‌درصد سهم ارزشی انجام گرفته است‌.
به عبارت دیگر 30/55‌درصد از سهم وزنی و 77/54‌درصد از سهم ارزشی کل واردات کشور طی ده ماهه سال جاری متعلق به 5 کشور یاد شده است‌.
کسری تجاری ۵/۹‌ میلیاردی با امارات
در بررسی تراز بازرگانی خارجی جمهوری اسلامی ایران با کشورهای فوق ملاحظه می‌گردد که بیشترین رقـــم مـــربوط به کسری تراز تجاری به تـــرتیب مربوط به 1) امارات متــحده عــربی با کســـری معـــادل 09/9577‌میلیون دلار‌، 2) آلمان با کسری معادل 28/4251‌میلیون دلار‌، 3) سوئیس با کسری معــــادل 25/2887‌میلیون دلار‌، 4) چین با کـــسری معادل 51/2446‌میلیون دلار و 5) جمهوری کره با کســری معادل 60/1868‌میلیون دلار بوده است‌. از طرفی ارزش مثبت تراز تجاری کشورمان با کشور عــــراق 50/1748‌میلیون دلار بوده است‌.
بررسی تراز بازرگانی خارجی (بدون نفت و گاز و خدمات) ایران با ۲۰۹ کشور و مناطق آزاد تجاری صنعتی نشان می دهد که کشور ما‌، طی ده ماهه سال ۱۳۸۷ با ۱۰۷ کشور دارای تراز منفی تجاری و با ۱۰۲ کشور دیگر دارای تراز مثبت تجاری بوده است‌.
کاهش قیمت هر تن کالای وارداتی
طی ده ماه سال ۱۳۸۷‌، متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی ۶۷/۵۷۸‌دلار و متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی ۴۷/۱۳۳۱ دلار بوده است‌. این در حالی است که متوسط قیمت هر تن کالای صــادراتی طی ده ماهه سال ۱۳۸۶‌، ۴۳/۴۶۸‌دلار و متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی ۵۱/۱۱۵۱‌دلار بــوده است. به عبارت دیگر متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی در ده ماهه سال ۱۳۸۷ نسبت به مدت مشـــابه سال قبــل دارای رشــــد ۵۳/۲۳‌درصدی و در همین مدت‌، متوسط قیمت هــر تن کالای وارداتی دارای رشــــــد ۶۳/۱۵‌درصدی بوده است‌.
اقلام عمده صادراتی
در میان اقلام عمده صادرات کالاهای غیر نفتی‌، پروپان مایع شده با ۷/۹۴۲‌میلیون دلار یا ۲۲/۶‌درصد از کل ارزش صادرات رتبـ‌ـه اول را داشته است.
در بیـن 10 قلم اول صادراتی متانول (الکل متیلیک) با 8/767‌میلیون دلار یا 07/5‌درصد ارزش رتبه دوم‌، گازهای نفتی و هیدرو کربورهای گازی شکل مایع شده با 4/755‌میلیون دلار یا 99/4‌درصد رتبه سوم، بوتان مایع شده با 8/613‌میلیون دلار یا 05/4‌درصد رتبه چهارم و پستــه‌، تـازه یا خشــک کــرده بـــــــا 588‌میلیون دلار یا 88/3‌درصد از کل ارزش صادرات رتبه بعدی را به خود اختصاص داده است‌.
دیگــر اقلام عمده شامل اتیلن با ۷۳/۳‌درصد‌، پارا اکسیلن با ۲۰/۳‌درصد‌، گاز آمــونیاک بـــدون آب بـ‌ا ۴۰/۲‌درصد‌، فرش و سایر کفپوش‌های نسجی با ۳۱/۲‌درصد و کاتد و قطعات کاتد از مس تصفیه شده بـا ۳۰/۲‌درصد بوده است‌.
در مجمـوع سهم ده قلم مذکور در ده ماهه سال 1387 حــدود 15/38‌درصد از کـــــل ارزش و 64/28‌درصد از کل وزن صادرات غیرنفتی بوده است‌. این درحالی است که در ده ماهه سال 1386 مجمـوع سهــم ده قلم یاد شده حدود 16/31‌درصد از کل ارزش و 39/20‌درصد از کل وزن صـــادرات بود.
گمرکات برتر
در مدت یاد شده گمرک منطقه ویژه عسلویه (انرژی پارس) با ســــهم 36/17‌درصد به لحاظ وزن 07/19‌درصد به لحاظ ارزش رتبه اول‌، گمرک بندر امام خمینی با سهــــم 41/13‌درصد به لحاظ وزن و 23/14 به لحاظ ارزش دومین رتبه و گمرک شهیدرجائی با اختصــــاص 32/32‌درصد به لحاظ وزن و 25/13‌درصد به لحاظ ارزش در جایگاه سوم قرار گرفته است‌.
پرویز خان دوباره جلو افتاد
در ده ماه سال جاری حـــدود 92/205‌میلیون یــورو (معــــادل 53/296‌میلیون دلار) کالا از 27 بازارچه مرزی کشور صادر شده است که نشانگر افـزایــش 90/6‌درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته است‌.
بازارچه پرویزخان با اختصاص ۰۸/۸۳‌میلیون دلار یا ۰۲/۲۸‌درصد از ارزش صادرات بازارچه‌‌ها طی ده ماهه سال ۱۳۸۷ رتبه اول‌، بازارچه تمرچین ـ پیرانشهر با ۸۸/۴۹‌میلیون دلار یـــا ۸۲/۱۶‌درصد رتبه دوم و بازارچه کیله ـ سردشت با ۶۹/۴۳‌میلیون دلار یا ۷۳/۱۴‌درصد رتبه سوم را به خود اختصاص داده‌ اند‌. در رده‌های بعدی بازارچه یزدان با سهم ارزشی ۱۹/۸‌، بازارچه شوشمی بــا سـهم ارزشی ۷۳/۴‌درصد‌، بازارچه میلک با ۵۸/۳‌درصد‌، کوهک ـ سراوان با ۱۴/۳‌درصد‌، ‌بازارچه باجگیران بـا ۳‌درصد‌، بازارچه دو کوهانه با ۸۶/۲‌درصد و بازارچه میل ۷۵ با ۷۷/۲‌درصد قرار گرفته‌اند.
از میــان ده بازارچـه‌های مــرزی مذکور‌، 4 بازارچه هم مرز با عراق‌، 4 بازارچه هم مرز با افغانستان‌، 1 بازارچه هم مرز پاکستان و یک بازارچه هم مرز ترکمنستان است‌. ســهم ارزش صـادرات بازارچه‌‌های هم مرز با کشــورهای یاد شده به ترتیب 30/64‌درصد‌، 40/17‌درصد‌، 14/3‌درصد و 3‌درصد است‌. بدیــن ترتیب سهم سایر کشورها از صــــادرات بازارچه‌های مــرزی حـــدود 16/12‌درصد بوده است.بیشترین رشد ارزش صادرات کالا از بازارچه‌‌ها در ده ماهه سال 1387 نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب مربوط به بـازارچه شیخ صله با 19/214‌درصد‌، بازارچه باجگیران و بازارچه پرویزخان به تـرتیــب با 41/112 و 11/112‌درصد بوده است‌. در این مدت صادرات از بازارچه سیرانبند 70/98‌درصد‌، بازارچه سرو 71/89‌درصد و بــازارچه جلفا 26/88‌درصد کاهش یافته است.
بنزین و گندم همچنان در صدر واردات
طی ده ماه سال‌جاری، به ترتیب ارزش دلاری کــالا‌، بیـــشترین ارزش و سهم واردات مربوط به «بنـــزین» بـــا 2648‌میلیون دلار و 66/5‌درصد سهم ارزشی است‌. «شمش آهن و فولاد غیر ممزوج» با 99/4‌درصد سهم ارزشی و «سایر گندم سخت» با 32/3‌درصد سهم ارزشی‌، رتبه‌های دوم و سوم را به خود اختصاص داده‌اند‌.
دیــگر اقــلام مهم وارداتی شامل «سایر روغن‌های سبک و فرآورده‌‌ها بجز بنزین» بــــا ۴۰/۲‌درصد‌، «دانه ذرت» با ۸۷/۱‌درصد‌، «قطعات منفصله جهت تولید خـــودروهای ســـواری» هر یک با ۱۷/۱‌درصد و «محصولات از آهن یا فولاد غیر ممزوج تخت و گرم نورد شده به شکل طــومار با پهنای ۶۰۰ میلیمتر یا کمتر به ضخامت کمتر از ۳ میلیمتر» با ۱۶/۱‌درصد‌، «میله‌های آهنی یا فولادی گـــرم نـــورد شـده» بـــــا ۱۲/۱‌درصد‌، «دستگاه‌هایی که با اشعه ایکس کار می کنند‌» با ۱۱/۱‌درصد و «برنج نیمه سفید کـــــرده» با ۰۹/۱‌درصد است‌. بـــدین تـرتیـب سهـم اقـلام عمـده یـاد شـده از لحـاظ ارزش حـــدود ۸۹/۲۳‌درصد و از لحـاظ وزن حـــ‌ـدود ۲۲/۴۶‌درصد بوده است.
برای مدت مذکور معادل 33150 *‌میلیون دلار واردات انواع کالا به کشور پیش‌بینی شده بود.